Εορτολόγιο

Πέμπτη 31 Μαρτίου 2011

ΟΤΑΝ ΔΙΝΕΙΣ ΠΛΟΥΤΙΖΕΙΣ... ΔΕΝ ΦΤΩΧΑΙΝΕΙΣ!!!


altΟ φούρναρης γκρίνιαζε συνέχεια στην γυναίκα του που πήγαινε στις εκκλησίες και έδινε στους φτωχούς και στους εράνους. Μια μέρα, εκεί που έβγαλε το ζεστό ψωμί και μοσχοβόλησε η γειτονιά, ήρθε και στάθηκε στην πόρτα του ένας φτωχος.

-Αφεντικό, όλα αυτά τα ψωμιά είναι δικά σου;
-Αμ΄ τίνος να'ναι;
-Και δεν τα τρως;
-Βρε φύγε από δω!
-Δώσε μου και μένα ένα ψωμάκι που πεινάω.
-Φύγε σου είπα, παράτα με.
-Αφεντικό!
-Φεύγεις ή δεν φεύγεις;
-Αφεντικό! Παρακαλούσε ο φτωχός...

Δεν πρόλαβε να τελειώσει, και ο φούρναρης πετάει ένα ψωμί στο κεφάλι του. Έσκυψε ο φτωχός και το ψωμί τον πήρε ξυστά και έπεσε παραπέρα. Τρέχει, το αρπάζει, κάθεται σε μια γωνιά και το τρώει... Ο φούρναρης όλη μέρα ήταν νευριασμένος για τον γρουσούζη επισκέπτη και το ψωμί που έχασε. Ας τολμήσει να ξανάλθει, έλεγε!
Τη νύχτα, κάπου δύο μετά τα μεσάνυχτα, πετάγεται ο φούρναρης από τον ύπνο του τρομαγμένος και καταϊδρωμένος.
-Γυναίκα, σήκω, ξύπνα. Φέρε μου μία φανέλα να αλλάξω και να σου πω… Γυναίκα, πέθανα λέει, και μαζεύτηκαν γύρω μου Άγγελοι και διάβολοι. Ποιoς να πάρει την ψυχή μου. Σε μια μεγάλη ζυγαριά όλο και πρόσθεταν οι τρισκατάρατοι τα κρίματά μου. Και ο ζυγός βάρυνε και βάρυνε και οι Άγγελοι δεν είχαν τίποτα να βάλουν και λυπόντουσαν. Σε μια στιγμή, ένας Άγγελος φωνάζει: Το ψωμί! Αυτό που χόρτασε τον πεινασμένο. Βάλτε το στον άλλο ζυγό. Οι διάβολοι επαναστάτησαν: Το ψωμί δεν το έδωσε. Το έριξε να σπάσει το κεφάλι του φτωχού. Και απάντησαν οι Άγγελοι: Όμως χόρτασε τον πεινασμένο και εκείνος έδωσε την ευχή του. Και που λες γυναίκα μου, εκείνο το ψωμί έκανε και έγειρε η ζυγαριά αντίθετα και σώθηκα. Το λοιπόν, δίνε, δίνε και μη σταματάς. Και εγώ θα δίνω. Αχ, και να ξανάρθει εκείνος ο φτωχός!


Επιτέλους το κατάλαβε και ο φούρναρης ότι κερδίζει όταν δίνει. Εμείς όμως; Το έχουμε καταλάβει; Μήπως φοβόμαστε να δώσουμε; Μήπως η "κρίση" μας βούλιαξε στην ολιγοπιστία; Μήπως είναι καιρός να αρχίσουμε να γινόμαστε και λίγο χριστιανοί;;; Και να πιστεύουμε ακλόνητα, πως όταν δίνουμε, αντί να φτωχαίνουμε, πλουτίζουμε. Ας το αποδείξουμε εμπράκτως. Το Πάσχα έρχεται, κάποιοι άνθρωποι έχουν ανάγκη και περιμένουν έστω και ένα κομμάτι ψωμί...

Φίλοι μου, μην ξεχνάτε ότι: Η πρώτη θυγατηρ του Θεού είναι η ελεημοσύνη, αυτή η ελεημοσύνη κατέπεισε τον Θεό και έγινε άνθρωπος, για να σώσει τον άνθρωπο...


Το άρθρο επιμελήθηκε ο συνεργάτης του agioritikovima.gr Κυριάκος Διαμαντόπουλος

Τρίτη 29 Μαρτίου 2011

Ο Original!



Ο Original!



"Ώρες μυστηρίου και αγάπης. Ώρες ειλικρίνειας και συφιλιώσεως με τον Θεό. Ώρες φωτισμού και κάθαρσης, ειρήνης και ελευθερίας!..."
   
Αληθινό περιστατικό
       Φυλακές ανδρών...! Σάββατο πρωί...! Στον ιερό Ναό του αγίου Ελευθερίου, η θεία Λειτουργία τελείωσε. Πόση θερμή προσευχή έγινε και σήμερα στον Λυτρωτή, για να ανοίξουν τα σίδερα των φυλακών, για να σπάσουν τα σίδερα των παθών, για να έρθει η πολυπόθητη ελευθερία στους κρατουμένους...! Μην αργείς, Κύριε... Από τα μεγάφωνα του Σωφρονιστηρίου αναγγέλλεται:  "Ήρθαν οι Ιεροκήρυκες. Όποιος κρατούμενος επιθυμεί, ας κατέβει γρήγορα στο Ναό..."
       Σε λίγο οι Ιεροκήρυκες υποδέχονται με πολλή αγάπη, όπως άλλωστε κάθε Σάββατο, εκείνους που λαχταρούν να ακούσουν τον Λόγο του θεού. Εκείνους, που μέσα στην ασφυξία της ανελευθερίας τους, θέλουν να αναπνεύσουν, να ξεκουραστούν, να φωτιστούν, να ελπίσουν, να πιαστούν από την αγάπη του Θεού. Και την έχουν μεγάλη ανάγκη. Είναι η μοναδική τους παρήγορη διέξοδος... για ανακούφιση..., για όνειρα..., για αληθινή ζωή...! Ένας, δύο, τρεις ... είκοσι λεπτά! Προσκυνούν με σεβασμό τις άγιες εικόνες και τακτοποιούνται στις θέσεις τους...
       Το σημερινό μάθημα αναφέρεται στα πρόσωπα του Γολγοθά. Στα πρόσωπα, που πλαισίωναν τον Εσταυρωμένο Θεάνθρωπο στις πιο τραγικές του ώρες. με απόλυτη σιγή και συγκινητική κατάνυξη παρακολουθούν και ρουφούν... Στο τέλος με πολλή απλότητα εκφράζουν τις εντυπώσεις, τις απορίες, τους προβληματισμούς τους, συζητούν...!
      -Εμένα, μου έκαμε τρομερή εντύπωση, λέει κοφτά ένας γεροδεμένος, ο Ληστής! "Τον πάω"! Πάρα πολύ μου άρεσε! Ήταν ανέλπιστα τυχερός...!
       Βλέπετε μπορούμε στην ζωή μας να εμπνεόμαστε και από αρνητικά πρότυπα, ακόμη και από ληστές, που βρήκαν όμως τον σωστό δρόμο, το δρόμο του Θεού...
       - Εξήγησέ μας γιατί θαύμασες τόσο πολύ τον Ληστή;
       - Γιατί με μία μόνο κουβέντα του, συγχώρα με, Θεέ μου, "μνήσθητι μου, Κύριε", σώθηκε, του σβήστηκαν όλα του τα κρίματα, κέρδισε τον Παράδεισο και ήταν ο πρώτος που μπήκε. Δεν το χωράει ο νους μου πόσο τον συμπόνεσε και πόσο τον κατάλαβε ο Χριστός! Τον αγάπησα αυτόν τον Ληστή. Θέλω να του μοιάσω, να έχω την τύχη του...!
       - Μακάρι, Μακάρι, ολόψυχα σου το ευχόμαστε. Αφού τόσο το θέλεις, θα γίνει αυτό. Με μία προϋπόθεση: να μοιάσεις στον Ληστή όχι μόνο στην βαθιά του μετάνοια, αλλά και σε κάτι άλλο σπουδαίο που έκαμε:
       - Ποιο είναι αυτό;
       - Να του μοιάσεις στην ομόλογία του. Τι είπαμε ότι ομολόγησε; Ότι ο Χριστός είναι Βασιλιάς και ότι ο ίδιος είναι αμαρτωλός! "Εμείς δίκαια τιμωρούμεθα και απολαμβάνουμε άξια για αυτά που πράξαμε..."! Η μετάνοια οδηγεί στην ομολογία και αυτή στη Λύτρωση. Αυτή την ομολογία την λέμε αλλιώς εξομολόγηση. Ο Χριστός δίαδαξε τους μαθητές Του πως να είναι σωστοί εξομολόγοι. Και ο Ίδιος αυτό έκανε πάνω στον Σταυρό. Ο Ληστής εξομολογήθηκε και ο Χριστός τον συγχώρησε...!
       - Αυτό δεν το ήξερα έτσι, δεν το είχα καταλάβει.
       - Σκέφτηκες ποτέ να εξομολογηθείς; Ένιωσες αυτή την ανάγκη; Θέλεις να εξομολογηθείς, να Του ομολογήσεις όλα με συντριβή, ταπείνωση και ειλικρίνεια; Θέλεις να σωθείς;
       - Ναι ! Θέλω ! Θέλω και πολύ γρήγορα ! Όμως θα μου φέρεις ORIGINAL παπά. Όχι από αυτούς των φυλακών. Δεν τους εμπιστεύομαι. Φοβάμαι μήπως... Καταλαβαίνεις...
       - Είναι σπουδαίοι εξομολόγοι οι Ιερείς των φυλακών. Όμως, επειδή σε καταλαβαίνω, θα σου φέρω ORIGINAL, όπως τον ζήτησες...
       - Θα τον περιμένω με ενδιαφέρον και αγωνία.
............................................................................
       Έγινε!...
       - Μήπως θέλει και κάποιος άλλος να εξομολογηθεί; Μήπως κάποιος θέλει να πάρει τη θέση του Διονύση, που ζήτησε κι εκείνος ORIGINAL εξομολόγο, αλλά δεν πρόλαβε, γιατί μετακινήθηκε αναπάντεχα σε άλλη φυλακή;
       - Εγώ! Εγώ θέλω να εξομολογηθώ...!
       - Εσύ; Ρωτάει απότομα και δύσπιστα ο Αρχιφύλακας, που πάντα φρουρεί στο Ναό την ώρα τούτη. Εσύ, θέλεις αλήθεια να εξομολογηθείς;
       - Ναι ! Θέλω και μάλιστα πολύ ! Το αποφάσισα ! Και ξέρεις γιατί ; Το είχα μέσα μου, το σκεφτόμουνα συνέχεια, ένιωθα την ανάγκη να ξαλαφρώσω, αλλά δε μου δινόταν η ευκαιρία. Κάθε Σάββατο πρωί δουλεύω στα μαγειρεία. Σήμερα για πρώτη φορά, κατά παράξενο τρόπο με εξαίρεσαν. Ε, δε είναι τυχαίο αυτό! Δεν είναι τυχαίο! Κατάλαβες, αρχιφύλακα; Θέλω να εξομολογηθώ...!
       - Συγχαρητήρια και στους δυό σας, που πήρατε αυτή την ηρωική απόφαση. καλή σας προετοιμασία...
       Η συγκέντρωση τελείωσε. Ο ORIGINAL Πνευματικός ήρθε την καθορισμένη ημέρα ολοπρόθυμος. Ώρες κράτησε η εξομολόγηση των δύο κρατουμένων... Ώρες μυστηρίου και αγάπης. Ώρες ειλικρίνειας και συμφιλιώσεως με τον Θεό. Ώρες φωτισμού και κάθαρσης, ειρήνης και ελευθερίας!
       Βγαίνοντας από την ORIGINAL εξομολόγηση ο ένας είπε βουρκωμένος: "Από σήμερα μπορώ να χαμογελάω"! Ο άλλος τόνισε με πείσμα: "Δεν με νοιάζει να σαπίσω στη φυλακή. Από αυτή τη στιγμή νιώθω ελεύθερος...!" και πολλή χαρά έβγαινε από το πρόσωπό του.
       Δόξα Σοι, Κύριε!...
Ευλόγησε τους ORIGINAL εξομολογούμενους και τους ORIGINAL Εξομολόγους...
                                                                            Η.Μ.
Σημείωση:
       Ο πρώτος από τους δύο κρατουμένους, όταν πήρε άδεια, πήγε στο Άγιον Όρος και συνάντησε το Γέροντα, με τον οποίο είχε μιλήσει στην αγνή του νιότη! Εκείνος, όταν το είδε, τον αναγνώρισε, συζήτησε μαζί του, έβγαλε το σκούφο του, σηκώθηκε όρθιος και του είπε πριν τον ξεπροβοδίσει: Εικοσιπέντε χρόνια σε περίμενα. Τώρα μπορώ να πεθάνω ήσυχος"!
 

Ο π. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ ΩΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ

Ο π. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ ΩΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ

Ο π. Χαράλμπος Βασιλόπουλος ως Πνευματικός


Αρχιμ. π. Χαράλαμπος Βασιλόπουλος
 ΜΕΡΟΣ Δ'
Ο Π. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ  ΩΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ(Μιχάλης Τσώλης - Εκδόσεις Ορθόδοξος Τύπος)
Μέγα και ψυχοσωτήριο είναι το έργο του πνευματικού, του εξομολόγου. Φέρνει ψυχές κοντά στο δρόμο του Θεού, στο δρόμο της σωτηρίας.
Με τον ερχομό του στην Αθήνα ο π. Χαράλαμπος εργάσθηκε γόνιμα ως πνευματικός. Αρχικά, για λίγο, στον Άγιο Ευθύμιο Κυψέλης κι’ έπειτα από το 1959 στον Ιερό Ναό της Παναγίας της Ρόμβης. Διακρίθηκε στην εξομολόγηση. Ήξερε να φέρνει κοντά του τους εξομολογουμένους, με απλότητα, με πειστικότητα, με καλλιέργεια πόθου σωτηρίας. Εξομολογούσε με αγάπη. Συμμετείχε στο βάρος που κουβαλούσαν οι εξομολογούμενοι. Ήξερε πού έπρεπε να είναι αυστηρός και πού επιεικής.
Στον ιερό Ναό Ρόμβης εξομολόγησε ο Γέροντας μέγα πλήθος πιστών. Εξομολογούμενοί του ήταν κι εκείνοι που απετέλεσαν τον πρώτο πυρήνα συνεργατών του στη συνέχεια.
Στο Ναό αυτό, όπως θυμούνται οι πρώτοι του συνεργάτες εδώ στην Αθήνα κ. Γεώργιος Λύδης και κυρία Λουκία Λύδη, εξομολογούσε ο πατήρ Χαράλαμπος πολλές ώρες ημερησίως. Συνέχιζε πολλές φορές την εξομολόγηση και μεταμεσονύκτια. Απόκτησε γρήγορα τη φήμη του καλού πνευματικού και πολλαπλασιάστηκαν οι προσερχόμενοι.
Ο Γεώργιος Λύδης, που υπήρξε επί 11 χρόνια υπεύθυνος της εφημερίδος «Ορθόδοξος Τύπος» και κάθησε τρεις φορές γι’ αυτή στο εδώλιο του κατηγορουμένου αφηγείται:
— Για να μην παραβιάζεται η σειρά προτεραιότητος αυτών που προσέρχονταν να εξομολογηθούν, προμηθεύτηκα μεταλλικές μάρκες που φέρανε αύξοντα αριθμό και με αυτές μπήκε μια νοικοκυρεμένη σειρά. Κάθε προσερχόμενος για εξομολόγηση έπαιρνε τη μεταλλική μάρκα που έδειχνε τον αριθμό του, τη σειρά του. Έτσι δεν υπήρχαν παράπονα...
Και η κυρία Λουκία Λύδη θυμάται:
— Γρήγορα ο Γέροντας έγινε γνωστός ως καλός πνευματικός και η προσέλευση χριστιανών, κάθε ηλικίας, στον Ιερό Ναό Ρόμβης έγινε πολύ μεγάλη. Χιλιάδες πιστών εξομολογούσε ο π. Χαράλαμπος. Ο σύζυγός μου κι’ εγώ βοηθούσαμε το Γέροντα. Δηλαδή επιβλέπαμε την τάξη και την ησυχία όλων εκείνων που ανέμεναν τη σειρά τους, να εξομολογηθούν, και φροντίζαμε να τους προσφέρουμε έστω ένα ποτήρι νερό ενώ εκείνος υπηρετούσε επί πολλές ώρες το Μυστήριο της Εξομολόγησης.
Ένα βράδυ παρατηρήσαμε στην είσοδο του Ναού μια νέα με πολλή νευρικότητα και αγωνία. Μπαινόβγαινε στο Ναό ανήσυχη. Η ώρα προχωρούσε και υπήρχε φόβος η νέα αυτή να μην προλάβει να εξομολογηθεί. Ήρθε όμως τελικά η σειρά της κι έτρεξε να μπει στο εξομολογητήριο. Εκεί την υποδέχθηκε ο Γέροντας με το γνώριμο χάρισμά του να φέρνει ειρήνη σε ταραγμένες καρδιές. Δε γνωρίζουμε, βέβαια, ποιο ήταν το πρόβλημά της και πώς τη βοήθησε ο Γέροντας. Ξέρουμε όμως το αποτέλεσμα.
Σε λίγο λοιπόν η νέα εκείνη έβγαινε από το εξομολογητήριο χαρούμενη, αισιόδοξη κι’ ομιλητική. Μας πλησίασε μάλιστα και μας είπε ότι ήταν τυχερή που συνάντησε εκείνο το βράδυ τον πατέρα Χαράλαμπο. Και τούτο διότι ίσως αύριο να ήταν πολύ αργά. Αύριο ίσως να μην ζούσε, όπως είπε. Η σύγχυση και η ταραχή που είχε ίσως να την οδηγούσαν σ’ επικίνδυνη για την ζωή της και την ψυχή της κατάσταση...
Αυτά μας είπε η κυρία Λύδη και σκέφτομαι, πόσο μεγάλη και ψυχοσωτήρια είναι στις δύσκολες ώρες, μια παρηγοριά, μια ψυχική ενίσχυση, μια συμβουλή και προπαντός μια εξομολόγηση από ένα έμπειρο, χαρισματικό πνευματικό...
Πολλοί σοβαροί άνθρωποι, επιστήμονες και αξιωματούχοι, αλλά κι’ απλοί πιστοί που αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα και δεν ήταν βέβαιοι αν οι ενέργειές τους ήταν σωστές και ενδεδειγμένες, εκτιμώντας την ευθυκρισία του Γέροντα κατέφευγαν σ’ αυτόν να πάρουν την γνώμη του. Τον ρωτούσαν πώς να ενεργήσουν κι’ εκείνος με την πείρα του πνευματικού και τα χαρίσματά του, τους έδινε οδηγίες και λύσεις.
Για μια τέτοια συμβουλή κατέβηκαν κάποτε (1959-1960) από την Μακεδονία τρεις δικαστικοί κι εμφανίστηκαν στον Ιερό Ναό Ρόμβης όπου ζήτησαν να τον δουν επειγόντως, εκτός σειράς προτεραιότητος. Είπανε συγκεκριμένα στο ζεύγος Λύδη:
—Είμαστε δικασταί. Θέλουμε να συμβουλευτούμε τον π. Χαράλαμπο για μια σοβαρή υπόθεση...
Ο π. Χαράλαμπος όμως ψηνόταν τη μέρα εκείνη από υψηλό πυρετό και βρισκόταν σε μεγάλη εξάντληση. Είχε ετοιμαστεί λοιπόν να φύγει. Όταν όμως βρέθηκε μπροστά στο αίτημα των δικαστών, τους δέχθη­κε και κουβέντιασε μαζί τους το πρόβλημά τους. Έπειτα, καθώς εκείνοι αποχωρούσαν ήρεμοι και χαμογελαστοί μπορούσε κανείς να συμπεράνει ότι εκείνος είχε δώσει σωστή λύση στο μεγάλο δίλημμά τους...
Ο αείμνηστος π. Χαράλαμπος συμμετείχε στο μεγάλο αγώνα των εξομολογουμένων. Ήξερε να ψαρεύει το επιμελώς κρυμμένο κακό. Βοηθούσε στην αποκάλυψή του, στην ομολογία της αμαρτίας. Δεν έδιωχνε τους εξομολογούμενους με αυστηρότητα. Κλιμάκωνε την αυστηρότητά του, ανάλογα με την παιδεία και τον χαρακτήρα του εξομολογουμένου. Εθεωρείτο όμως γενικά άριστος εξομολόγος, σπουδαίος πνευματικός. Προσπαθούσε πάντα με ποικίλους τρόπους να προσεγγίζει ψυχές και να τις οδηγεί στη μετάνοια, στο φως και στην Αλήθεια του Χριστού.

Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

Παλαιών Πατρών Γερμανός

ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ

Παλαιών Πατρών Γερμανός


 ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ
Ο Επίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός ήταν ο Εθνεγέρτης του Μωρηά, μαζί με τους οπλαρχηγούς και τους προκρίτους.
Γεννήθηκε στη Δημητσάνα στα 1778. Πήγε στη Σχο­λή της γενέτειράς του. Και δάσκαλο είχε τον Αγάπιο. Αργότερα κατέβηκε στο Άργος, όπου χειροτονήθηκε διά­κονος. Και μετά πήγε στη Σμύρνη, όπου συνάντησε το συμπατριώτη του, τον Μητροπολίτη Γρηγόριο, και κατό­πιν Εθνομάρτυρα Πατριάρχη. «Κι ο Γρηγόριος, που άλλο δε ζητούσε παρά να βοηθάει νέους για να γίνουν χρήσι­μοι στην Εκκλησία και στο Έθνος», του έδωσε όλα τα μέσα για να σπουδάσει στη Σχολή της Σμύρνης. Εκεί ο διάκονος Γερμανός παρακολούθησε θεολογικά μαθήμα­τα, Φιλοσοφία, Φιλολογία και γαλλική λογοτεχνία. Έτσι έγινε ένας μορφωμένος κληρικός, τόσο δύσκολο για τα χρόνια εκείνα της σκλαβιάς. Δεν ήταν όμως μόνο αυτά που έκανε ο σεβαστός Ιεράρχης για το συμπατριώτη του. Του έδινε κι ένα άλλο ανεκτίμητο δώρο: τον εαυτό του, ζωντανό παράδειγμα, γεμάτο ζήλο κι αφοσίωση στην ιε­ρή του αποστολή.
Όταν ανέβηκε στον Πατριαρχικό θρόνο ο Γρηγόριος ο Ε', τον ακολούθησε στην Κωνσταντινούπολη και ο Γερ­μανός. Κι έγινε τότε το «δεξί» χέρι του Πατριάρχη... Το αυστηρό του ήθος, η σοβαρότητά του, η αξιοπρέπειά του τον επέβαλλαν στο Πατριαρχείο και στην ελληνική κοινό­τητα.
Ο Γερμανός γράφει την εξής χαρακτηριστική φράση:
«Ο άνθρωπος που νοιώθει ευγνωμοσύνη προς τους συνεργάτες του, είναι έτοιμος να κινδυνεύση μαζί τους όταν αδίκως πάσχουν».
Κι αυτό ήρθε στιγμή που το έδειξε και στην πράξη. Όταν οι Τούρκοι εξόρισαν τον Γρηγόριο τον Ε' στο Άγιο Όρος, τον ακολούθησε και ο Γερμανός, πρεσβύτερος τό­τε.
Αλλ' ο Πατριάρχης δεν τον κράτησε πολύ κοντά του. «Γύρισε στην Κωνσταντινούπολη, του είπε. Εδώ δεν χρειά­ζεσαι τώρα πια. Ενώ εκεί θα είσαι πολύ χρήσιμος».
Γύρισε στην Πόλη και σε λίγα χρόνια, χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Παλαιών Πατρών, στις 25 Μαρτίου 1807.
Ο νέος Ιεράρχης κατέβηκε στο Μωρηά γεμάτος ζωή και παλμό ιερό. Και ρίχτηκε στην πνευματική του αποστο­λή. Περιόδευε, καβάλα σε μουλάρι, από χωριό σε χωριό και από πόλη σε πόλη, όλο το Μωρηά. Και συμβούλευε και νουθετούσε. Και κατηύθυνε κάθε ενέργεια της Φιλικής Εταιρείας με κόπο και μόχθο και πρόσφερε από το υστέρημά του μεγάλα ποσά... Ως στις 10 Μαρτίου 1821 όταν κατέφυγε στην Αγία Λαύρα. Και σε δυο-τρεις μέρες έφθασαν εκεί και ο Επίσκοπος Κερνίκης, ο Ζαΐμης, ο Φω­τήλας, ο Λόντος και άλλοι. Εκεί πήραν τη μεγάλη απόφαση. Και ο Ιεράρχης τούς εξέθεσε τους κινδύνους και τους έδωσε θάρρος και τόλμη. Και κατέληξε με τη φράση: «Η ιστορία και το μέλλον της Ελλάδος στηρίζονται επάνω σε τρεις λέξεις: Θρησκεία, Ελευθερία, Πατρίς».
Στο Ιστορικό εκκλησάκι του Μοναστηριού λειτούργη­σε ο Παλαιών Πατρών Γερμανός. Και μ' ευλάβεια και ιερή συγκίνηση οπλαρχηγοί και στρατιώτες κοινώνησαν των Άχραντων Μυστηρίων. Και στο τέλος από την Ωραία Πύλη ευλόγησε τη Σημαία της Ελληνικής Επαναστάσεως...
Έτσι η «αυλαία» της Εθνεγερσίας σηκώθηκε. Τα καριοφίλια άρχισαν να βροντούν. Οι μάχες άνισες, σκληρές, διαδέχονταν η μια την άλλη. Ο Παλαιών Πατρών Γερμα­νός πολλά πρόσφερε στα χρόνια της Εθνεγερσίας. Πέθα­νε από εξανθηματικό τύφο στο Ναύπλιο στα 1826.
Πολλοί Έλληνες και ξένοι ιστορικοί μίλησαν και μι­λούν με θαυμασμό για τον Εθνεγέρτη του Μωρηά. Ο ιστορικός Γόρδων έγραψε για τον Παλαιών Πατρών Γερ­μανό «ότι τα υψηλά του εκκλησιαστικά καθήκοντα και η δραστηριότης του ενέπνεαν τον ελληνικόν λαόν». Ο Γάλ­λος ιστορικός και Πρόξενος στην Πάτρα Πουκεβίλ ότι «ο Αρχιεπίσκοπος Γερμανός ήταν πολύ μορφωμένος, Ικα­νός και ενάρετος. Η φαντασία του ήταν ζωηρή. Η πίστις του ακράδαντος».
Ήταν μια μεγάλη φυσιογνωμία: Αγνός στη ζωή του, πιστός στο εθνικό χρέος, μεγαλόκαρδος στην ψυχή, με­γαλοπρεπής και επιβλητικός στο παράστημα, αλύγιστος κι όμως προσηνέστατος, πολύπειρος κι ωστόσο αδιάφθο­ρος, εύγλωττος, άλλα εχέμυθος, στάθηκε μια μορφή από τις πιο σημαντικές στο μεγάλο αγώνα».
Αντί για άλλο μήνυμα του, να λίγες γραμμές από τη «διακήρυξη» προς τις ευρωπαϊκές δυνάμεις, που Αυτός πρώτος υπέγραψε και «εστάλη» λίγο πριν την έκρηξη της Εθνεγερσίας.
«Ημείς, το ελληνικόν Έθνος των Χριστιανών, βλέ­ποντας ότι μας καταφρονεί το οθωμανικόν γένος, και σκο­πεύει τον όλεθρον εναντίον μας, πότε μ' έναν και πότε μ' άλλον τρόπον, απεφασίσαμεν σταθερώς ή να αποθάνωμεν όλοι ή να ελευθερωθώμεν. Και τούτου ένεκα, βαστούμεν τα όπλα εις χείρας, ζητούντες τα δικαιώματα μας....»
Δεσπόζουσα μορφή αναδείχθηκε ο Επίσκοπος Πα­λαιών Πατρών Γερμανός, που κλείνει την «αυλαία» της οθωμανικής κυριαρχίας και ανοίγει την πύλη της απελευ­θερώσεως των Ελλήνων. Ηγέτης συνετός και άντρας γεν­ναίος ο Επίσκοπος Γερμανός, ορθώνεται μπροστά και στο κάθε ορθόδοξο κληρικό της εποχής μας και του ζητάει τον ίδιο ζήλο και την ίδια αγωνιστικότητα να δείχνει στους σημερινούς πνευματικούς αγώνες!...
Μιλούν τα γεγονότα
ΕΚΚΛΗΣΙΑ -ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ - 21
ΤΙΜΟΘΕΟΥ Κ. ΚΑΛΙΦΗ
Α' ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΝΩΣΕΩΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ

Σάββατο 26 Μαρτίου 2011

Λόγος εις τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου

Λόγος εις τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου


Άγιος Λουκάς Αρχιεπίσκοπος Κριμαίας
Λόγος εις τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου
Τρία σημαντικότατα γεγονότα στην ιστορία του κόσμου εορτάζει σήμερα η Εκκλησία μας.
To πρώτο είναι ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, τον οποίο εορτάζουμε σήμερα με χαρά και αγάπη, αλλά και με δέος ενώπιον του μεγαλείου του γεγο­νότος αυτού, το οποίο ονομάζεται «κεφάλαιον» (δη­λαδή αρχή) της σωτηρίας μας.
Εννέα μήνες μετά τον Ευαγγελισμό πραγματο­ποιήθηκε και το δεύτερο από τα σημαντικότερα γε­γονότα, η κατά σάρκα Γέννηση του Κυρίου μας Ιη­σού Χρίστου. Κορυφή και ολοκλήρωση της σωτηρί­ας μας θα είναι η ανάσταση του Κυρίου Ιησού Χρί­στου μετά από ένα φρικτό θάνατο πάνω στο Σταυρό.
Όχι μόνο μια φορά αλλά πολλές φορές φανερώ­θηκαν στους αγίους άγγελοι. Έξι μήνες πριν τον Ευ­αγγελισμό της Παναγίας Παρθένου Μαρίας στάλθη­κε ο αρχάγγελος Γαβριήλ στον ιερέα Ζαχαρία, ο οποίος υπηρετούσε στο ναό, για να του αναγγείλει, ότι απ' αυτόν θα γεννηθεί ο μεγαλύτερος μεταξύ των αν­θρώπων, ο Πρόδρομος του Κυρίου ο Ιωάννης. Και σήμερα ο ίδιος φέρνει το χαρμόσυνο άγγελμα στην Υπεραγία και άχραντο Παρθένο Μαρία, η οποία ζού­σε στο ταπεινό φτωχόσπιτο του ξυλουργού Ιωσήφ.
Ο διάλογος του με την Παναγία είναι τόσο άγι­ος και μεγαλειώδης που δεν τολμώ να τον περιγράψω με δικά μου λόγια αλλά πρέπει να τον επαναλά­βω με Ευαγγελικά λόγια.
Όταν μπήκε ο αρχάγγελος στο υπερώο, είπε:
«Χαίρε, κεχαριτωμένη ο Κύριος μετά σου· ευλο­γημένη συ εν γυναιξίν.
Η δε ιδούσα διεταράχθη επί τω λόγω αυτού, και διελογίζετο ποταπός είη ο ασπασμός ούτος, και είπεν ο άγγελος αύτη· μη φοβού, Μαριάμ- εύρες γαρ χάριν παρά τω Θεώ. και ιδού σύλληψη εν γαστρί και τέξη υιόν, και καλέσεις το άνομα αυτού Ιησούν. ούτος έσται μέγας και υιός υψίστου κληθήσεται, και δώσει αυτώ Κύριος ο Θεός τον θρόνον αυτού του πατρός αυτού, και βασιλεύσει επί τον οίκον Ιακώβ εις τους αιώνας, και της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος.
Είπε δε Μαριάμ προς τον άγγελον πώς έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκω; και αποκριθείς ο άγ­γελος είπεν αύτη· Πνεύμα άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι· διό και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται υιός Θεού...
Είπε δε Μαριάμ· ιδού η δούλη Κυρίου· γένοιτο μοι κατά το ρήμα σου. και απήλθεν απ' αυτής ο άγ­γελος» (Λκ. 1, 28-38).
Σας έχω πει πολλά τα προηγούμενα χρόνια γι' αυτόν το μοναδικό στην Ιστορία του κόσμου διάλογο. Αλλά τώρα θα σταθώ στα λόγια του Αρχαγγέλου:
«Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι διό και το γεννώμενον άγι­ον κληθήσεται υιός Θεού».
Κανείς ποτέ, από τη δημιουργία του κόσμου και μέχρι τη συντέλεια του, δεν γεννήθηκε και δεν θα γεννηθεί κατά τον τρόπο, κατά τον οποίο γεννήθη­κε ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός. Κανείς ποτέ δε γεννήθηκε χωρίς άνδρα. Κανείς δε γεννήθηκε και δε θα γεννηθεί με την επέλευση του Αγίου Πνεύματος. Σε κανέναν ποτέ δεν κατοίκησε το Άγιο Πνεύ­μα με τέτοια ολοκληρωμένη πληρότητα, με την ο­ποία εγκατοίκησε στην Παναγία Παρθένο Μαρία. Κανέναν δεν επισκίασε η δύναμη του Υψίστου και τα μητρικά σπλάγχνα καμμίας γυναίκας δεν αγίασε, με τέτοια πληρότητα και δύναμη, όπως τα σπλάγχνα της Υπεραγίας Παρθένου Μαρίας.
Κρατήστε βαθειά στην καρδιά σας, αυτό που σας λέω για την πλήρη ενότητα του Πνεύματος του Θε­ού και της ανθρώπινης ουσίας της Μαρίας.
Η ψυχή και το πνεύμα του άνθρωπου έχουν την αρχή τους στο Πνεύμα του Θεού. To δεύτερο κεφά­λαιο της Παλαιάς Διαθήκης λέει, ότι έπλασε ο Θε­ός τον πρώτο άνθρωπο, τον Αδάμ, «χουν από της γης και ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής» (Γέν. 2, 7).
Με το Πνεύμα του Θεού μόνο το πνεύμα του άν­θρωπου είναι δυνατόν να κοινωνεί, εφόσον από Ε­κείνον προέρχεται, όπως συμβαίνει και στην φύση, συγγενή δηλαδή μεταξύ τους πράγματα να έχουν πραγματική επικοινωνία.
Την δυνατότητα της αληθινής κοινωνίας με τον Θεό την διδαχθήκαμε από τον ίδιο τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, ο οποίος λέει:
«Εάν τις αγαπά με, τον λόγον μου τηρήσει, και ο πατήρ μου αγαπήσει αυτόν, και προς αυτόν ελευσόμεθα και μονήν παρ' αύτω ποιήσομεν» (Ιω. 14, 23).
Αλλά και ο απόστολος Παύλος με κάποια έκ­πληξη ρωτάει τους χριστιανούς της Κορίνθου: «Ουκ οίδατε ότι ναός Θεού έστε και το Πνεύμα του Θεού οικεί εν υμίν;» (Α' Κορ. 3, 16).
Από τους βίους των αγίων γνωρίζουμε για μιά πραγματική κοινωνία με τον Θεό, που είχαν στη ζωή τους οι άγιοι του Θεού. Γνωρίζουμε ότι αυτοί υπήρξαν κατοικοιτήρια του Πνεύματος του Θεού. Αλλά ακόμα και αυτή η βαθειά κοινωνία τους με το Θεό δεν μπο­ρεί να συγκριθεί μ' εκείνη την ευλογημένη κατά­σταση, η οποία υπερβαίνει ακόμα και την κατάσταση των αγγέλων και των αρχαγγέλων, στην όποια βρέθη­κε η Υπεραγία Παρθένος Μαρία μετά την επέλευση του Αγίου Πνεύματος.
Αυτό δεν μπόρεσε, η καλύτερα, δεν ήθελε να α­ντιληφθεί ο κακότυχος εκείνος αιρετικός Νεστόριος, ο οποίος ισχυριζόταν ότι η Υπεραγία Θεοτόκος γέννησε έναν κοινό άνθρωπο Ιησού Χριστό, με τον οποίο αργότερα ενώθηκε ο Θεός, γι' αυτό και την Υπεραγία Παρθένο Μαρία την ονόμαζε Χριστοτόκο και όχι Θεοτόκο.
Αν, έστω και ελάχιστο, δίκαιο είχε ο Νεστόριος, τότε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός θα ήταν όχι ο Υιός του Θεού και Θεάνθρωπος αλλά ένας από τους πολλούς μεγάλους αγίους, οι οποίοι ονομάζο­νται αληθινοί ναοί και μονές του Πατρός και του Υιού για την απέραντη αγάπη τους στον Θεό και την τέλεια εφαρμογή στη ζωή τους των εντολών του Χριστού. Όπως βλέπετε ο Νεστόριος δικαίως ανα­θεματίστηκε από την Τρίτη Οικουμενική Σύνοδο.
Σ' αυτό το σημείο θα μπορούσα να τελειώσω τον εγκωμιαστικό μου λόγο προς τιμήν της μεγάλης αυτής εορτής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Όμως δεν θέ­λω να προσπεράσω τα λόγια εκείνα του Αρχαγγέλου Γαβριήλ, τα όποια μπαίνουν σε κάθε καθαρή καρδιά:
«Χαίρε, κεχαριτωμένη· ο Κύριος μετά σου».
Όλοι εσείς, που είστε ομόψυχοι με μένα, πέστε μου, μπορεί να υπάρχει ανώτερη και καθαρότερη χαρά από αυτή, που δίνει η αίσθηση ότι μαζί μας εί­ναι ο Κύριος! Ότι μας αγαπά, επειδή φυλάσσουμε τις εντολές Του και ότι θα έλθει μαζί με τον Άναρ­χο Πατέρα Του και θα κατοικήσει μαζί μας!
Της ανώτατης αυτής ευτυχίας και χαράς να μας αξιώσει ο Κύριος και Θεός μας Ιησούς Χριστός διά πρεσβειών της Υπεραγίας και Αχράντου Παρθένου Μαρίας! Αμήν.

Πέμπτη 24 Μαρτίου 2011

ΣΤΟΛΗ ΑΦΘΑΡΣΙΑΣ

ΣΤΟΛΗ ΑΦΘΑΡΣΙΑΣ

Στολή Αφθαρσίας


ΣΤΟΛΗ   ΑΦΘΑΡΣΙΑΣ
του αειμνήστου Φωτίου Κόντογλου
Για του Χριστού την πίστιν την αγίαν,
για της πατρίδος την ελευθερίαν,
γι’ αυτά τα δύο πολεμώ,
γι’ αυτά να ζήσω επιθυμώ,
κι αν δεν τα αποκτήσω
τι μ’ ωφελεί να ζήσω;
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ του 1821 έχει μια πνοή αγιασμένη, κι η ιστορία της είνε σαν συναξάρι. Η Ελλάδα μπορεί να παρασταθεί σαν τη μητέρα των Μακκαβαίων που είδε να βασανίζονται και να σφάζονται μπροστά της τα παιδιά της ένα-ένα. Από τον καιρό που χάθηκε η Κωνσταντινούπολη, η πατρίδα μας μαυροφόρεσε σαν χαροκαμένη χήρα· οι άνδρες ήτανε σαν ασκητές, οι γυναίκες σαν καλογρηές, τα τραγούδια μας γεμάτα πόνο και ελπίδα, τη λεγόμενη «χαρμολύπη», σαν χερουβικά, σαν τροπάρια.
Μια αγιωσύνη τα τύλιγε όλα. Οι καρδιές ήτανε, με όλη την παληκαριά τους, συντετριμμένες και ταπεινωμένες. Γι’ αυτό κι η θρησκεία μας ήτανε αληθινή, επειδή η πίστη του Χριστού δεν ταιριάζει σε ανθρώπους απίκραντους και καλοπερασμένους, κατά τα λόγια του Χριστού που λέγει: «εν τω κόσμω θλίψιν έξετε», και στενή και τεθλιμμένη η οδός».
Μα όσα χάνει ο άνθρωπος σε καλοπέραση, τα κερδίζει «εκατονταπλασίονα» σε βάθος πνευματικό. Και το έθνος μας που στάθηκε κακότυχο και βασανισμένο, από την άλλη μεριά στάθηκε ευλογημένο, κατά τον λόγο που λέγει ο Σολομών για όσους μαρτυρούνε για την αλήθεια: «και γαρ εν όψει ανθρώπων εάν κολασθώσιν, η ελπίς αυτών αθανασίας πλήρης· και ολίγα παιδευθέντες, μεγάλα ευεργετηθήσονται». Και ποια είνε αυτή η αντάμειψη; Η αντάμειψη ήτανε πως ντυθήκανε με κάποια στολή αφθαρσίας αυτοί που ζούσανε «υστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, εν ερημίαις πλανώμενοι και σπηλαίοις και ταις οπαίς της γης».
Για τούτο, όποιος άνθρωπος έχει καρδιά καθαρή, και νιώσει την Ελληνική Επανάσταση, σαν να τραβιέται από κάποιον μαγνήτη, ας είνε κι άλλης φυλής άνθρωπος, χωρίς να γνωρίζει καλά- καλά από πού βγαίνει αυτή η γλυκύτητα και η κατανυκτική αγάπη, μ’ όλο που ακούει σκοτωμούς, μαρτύρια και μοιρολόγια, που σε άλλη περίσταση αγριεύουνε τον άνθρωπο. Θαρρεί πως δεν γινήκανε στ’ αληθινά αυτά που ακούει, αλλά πως είνε κάποιο έμορφο παραμύθι.
Τα πιο σκληρά πράγματα χάνουνε τη σκληρότητά τους, καν φονικά, καν αγωνίες κάθε λογής, φτώχια, κρύο, πείνα, αρρώστεια, ορφάνια. Κάποιος μυστικός πλούτος τα χρυσώνει όλα, ο της αφθαρσίας ο Παράκλητος (ο Παρηγορητής), το Πνεύμα το Άγιον. Αυτή είναι που λέγω στολή Αφθαρσίας κι ελπίδα Αθανασίας.
Η Ελληνική Επανάσταση είνε σαν το χάλκινο μοσχάρι που έκανε ένας τεχνίτης για τον τύραννο Φάλαρη και που το πύρωνε με φωτιά και σφαλούσε στην κοιλιά του όσους ήθελε να βασανίσει για να ψηθούνε ζωντανοί. Μα αντί ν’ ακούγονται βογκητά και φρικτοί θρήνοι από το στόμα του βοδιού, έβγαιναν τραγούδια χαρούμενα, επειδή ο τεχνίτης είχε βάλει επιτήδεια στο λαρύγγι του βοδιού κάποιο όργανο που άλλαζε τους θρήνους σε χαρούμενη μουσική. Ο
Αθανάσιος Διάκος τραγουδούσε περασμένος στη σούβλα, κι οι γυναίκες του Ζαλόγγου χορεύανε και πέφτανε στον γκρεμνό. Κι όλοι οι Έλληνες, άνδρες, γυναίκες, μικροί, μεγάλοι, δεσποτάδες, παπάδες, λαϊκοί, ψέλνανε σαν να τραγουδούσανε και τραγουδούσανε σαν να ψέλνανε, όπως οι τρεις Παίδες της καμίνου που δοξολογούσανε τον Θεό χορεύοντας μέσα στη φωτιά σαν να δροσολογιότανε.
Απ’ όλη την αιματοβαμμένη Ελλάδα ακουγότανε «ήχος καθαρός εορταζόντων», κι οι Έλληνες τρέχανε στον θάνατο «αγαλλομένω ποδί, Πάσχα κροτούντες αιώνιον». Γι’ αυτό μαγεύθηκε ο κόσμος, χωρίς να ξέρει γιατί. Εκείνο που τους μάγευε ήτανε η Ελπίδα της Αθανασίας που βγαίνει από την Ορθοδοξία και που τα σκεπάζει όλα με την χαρούμενη πνοή της.
 Η χαρά του Χριστού είνε ένα άνθος που φυτρώνει μοναχά στις καρδιές που πονούν. Για τούτο ο Δαυΐδ έλεγε: «Κύριε εν θλίψει επλάτυνάς με». Κι οι ασκηταί της Ορθοδοξίας τη λέγανε «Χαρμολύπη» ή «Χαροποιόν πένθος», αυτή τη χαρά που βγαίνει από τη συντριμμένη καρδιά. Η Ελληνική Επανάσταση ήτανε τα χαρούμενα ορμήματα του Ποταμού της Ορθοδοξίας. Γι’ αυτό τη μισήσανε και την πολεμήσανε οι «ψευδάδελφοι», εκείνοι που ιδρύσανε στ’ όνομα του Χριστού ένα σύστημα εγκόσμιας ευδαιμονίας, κάποιον «αριστοκρατικό χριστιανισμό» που τραβά τις ματαιόδοξες ψυχές, και τις ξεραίνει από τη χαρά του Χριστού, από τη «χαρμολύπη»[1].
Οι Έλληνες του καιρού εκείνου ήτανε «πτωχοί τω πνεύματι», κατά τους έξυπνους του κόσμου. Ήτανε απλοί και φυσικοί, κι η όψη τους, τα λόγια τους, οι συνήθειές τους, τα φερσίματά τους ήτανε αληθινά, δηλαδή Ελληνικά. Η ψυχή τους ήτανε δεμένη με τη φύση και τη θρησκεία τους. Λεοντόκορμοι άνδρες που βαστούσανε από αρχαία αίματα, ζούσανε στον ανοιχτόν αγέρα όπως τους έπλασε ο Θεός, με γένεια, με μουστάκια, με μακρυά μαλλιά σαν το Χριστό, γοργοπόδαροι, λιγόφαγοι, θρήσκοι, ταπεινοί μπροστά στους γεροντότερους και στους παπάδες, με ψυχή γεμάτη κρυφά πλούτη.
Απάνω απ’ όλα ήτανε η Θρησκεία, η Πίστις των Πατέρων μας. Κι οι λειτουργοί της ήτανε οι πνευματικοί τους, οι δάσκαλοί τους, οι προστάτες τους, οι παρηγορητές τους, οι δικαστές τους, οι εξομολόγοι τους. Ο πιο αγαπημένος αρματωλός για το λαό, ο πιο αγνός πολεμιστής, ο καινούριος άγιος Γιώργης, στάθηκε ένας παπάς, ο Αθανάσιος Διάκος, που σουβλίσθηκε για την Πίστη του Χριστού.
Άλλοι τέτοιοι αγιασμένοι που αγωνισθήκανε για την Πίστη, είνε ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε’, ο Ησαΐας Σαλώνων, ο Ρωγών Ιωσήφ, ο Κυπριανός στην Κύπρο· τι λέγω; Νέφος ολόκληρο ρασοφορεμένοι, Ορθόδοξον Ιεράτευμα. Πριν να γίνει η Επανάσταση, χιλιάδες Νεομάρτυρες μαρτυρήσανε για την Πίστη, κι ύστερα ήρθανε οι αρματωλοί. Οι δεσποτάδες, οι παπάδες κι οι καλόγεροι είχανε γίνει σαν τους προφήτες που οδηγούσανε τον νέον Ισραήλ στη Γη της Επαγγελίας.
Οι αρματωλοί γινήκανε σαν ασκητές και ψέλνανε απάνω στο μετερίζι, και ξεστηθίζανε το Ψαλτήρι για παρηγοριά, με τα χαϊμαλιά στο στήθος που παριστάνανε τον Χριστό, την Παναγία, τον άη Γιώργη, τον άη Δημήτρη. Για φυλαχτό είχανε ή τίμιο ξύλο, ή άγιο λείψανο, ή ένα κομμάτι από το παλιόρασο του άγιου Κοσμά. Πολλοί αρματωλοί ήτανε ζωγραφισμένοι στα ερημοκκλήσια μαζί με τους αγίους. Η ζωγραφιά του Μεϊντάνη βρισκότανε στην εκκλησιά της Κατούνας, του Ανδρούτσου στο Μεγάλο Μετέωρο, του Διαμαντή Σπατούλη στην εκκλησιά στ’ Αλεποχώρι Μπότσαρη. Και τους σκοτωμένους τους θάβανε κοντά στην εκκλησιά.
Λοιπόν, δεν είνε αγιασμένη η Επανάστασή μας, δεν είνε η Ορθοδοξία ματωμένη για να φυλάξη την πίστη μας; Η Ορθοδοξία έγινε ένας λόγος άδειος στα στόματα των σημερινών φραγκοδασκαλευμένων δασκάλων. Μα η αληθινή Ορθοδοξία που είνε πλούτος και ρίζα αθανασίας, είνε φυτρωμένη βαθειά στην καρδιά του ορθοδοξώτατου λαού μας, που όσο δεν ήθελε να τουρκέψει, άλλο τόσο δεν θέλει να φραγκέψει.

Φώτης Κόντογλους

ΚΙΒΩΤΟΣ
ΜΗΝΙΑΙΟΝ ΦΥΛΛΑΔΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΔΙΔΑΧΗΣ
ΕΤΟΣ Β’ ΜΑΡΤΙΟΣ 1953 ΑΡΙΘ. ΦΥΛΛΟΥ 15

Τετάρτη 23 Μαρτίου 2011

Δαμασκηνός Ηγούμενος προς Ιμπραήμ-Πασά

Δαμασκηνός Ηγούμενος προς Ιμπραήμ-Πασά

Δαμασκηνός Ηγούμενος προς Ιμπραήμ-Πασά


Δαμασκηνός Ηγούμενος προς Ιμπραήμ-Πασά
Υψηλότατε αρχηγέ των οθωμανικών αρμάτων χαίρε, 
«Ελάβομεν το γράμμα σου και είδαμεν τα όσα γρά­φεις, ηξεύρομεν πώς είσαι εις τον κάμπον των Καλαβρύτων πολλάς ημέρας και ότι έχεις όλα τα μέσα του πολέμου, ημείς δια να προσκυνήσωμεν είναι αδύνατον, διότι ήμεθα ορκωμένοι εις την πίστιν μας ή να ελευθερωθώμεν, ή να αποθάνωμεν πολεμούντες, και κατά το αϊνί μας (πίστη μας) δέν γίνεται να χαλάση ο Ιερός όρκος της πατρίδος μας. Σε συμβουλεύομεν όμως να υπάγης να πολεμήσης άλλα μέρη, διότι αν έλθης εδώ να μας πολεμήσης και μας νικήσης δέν είναι μεγάλον κακόν, διότι θα νικήσης παπάδες, αν όμως νικηθής, το όποιον ελπίζομεν άφευκτα με την δύνσμιν του Θεού, διότι έχομεν και θέσιν δυνατήν και θα είνε εντροπή σου, και τότες οι Έλληνες θα εγκαρδιωθούν και θα σε κυνηγούν πανταχού. Ταύτα σε συμβουλεύομεν και ημείς και κάμε ως γνωστικός το συμφέρον σου, έχομεν και γράμματα από την βουλήν και ερχιστράτηγον Θ. Κολοκοτρώνην, ότι εις πάσαν περίστασιν πολλήν βοήθειαν θα μας στείλουν, παλληκάρια και τροφάς, και ότι ή θα ελευθερωθώμεν τάχιστα ή θα αποθάνωμεν κατά τον Ιερόν όρκον τής πατρίδος μας. Δαμασκηνός ο Ηγούμενος και συν οι εμοί παπάδες και καλόγηροι».
Τη 21 Ιουνίου 1827 Μεγασπήλαιον.
Εκ του αρχείου του Μεγάλου Σπηλαίου

Τρίτη 22 Μαρτίου 2011

GRECIA SALENTINA (ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟΙ ΤΗΣ ΚΑΤΩ ΙΤΑΛΙΑ)

youtube

ΕΛΛΗΝΟΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΑΔΑ (ΚΑΤΩ ΙΤΑΛΙΑ)

Saint John Theristis' monastery in Calabria, Italy (11th century A.D.)


ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΡΙΣΤΟΥ ΚΑΛΑΒΡΙΑΣ







Quote:
The Orthodox Church is one of the traditional religious entities which has always been present and active on the Italian peninsula. Flourishing Archdioceses existed in the southern part of the peninsula: in Calabria, Puglia and Sicily, which for centuries fell within the ecclesiastical jurisdiction of the Ecumenical Patriarchate of Constantinople.

After the Norman conquest of these regions in the 11th and 12th centuries, the number of Greek Orthodox slowly diminished, even if their presence is still testified to until the beginning of the 17th century; without, however, the ecclesiastical structure and activity that characterized them during the previous periods.

Reggio Calabria





All the photos are from the very nice and very interesting site http://cannarozzo.it

The holy Monastery of St. John Theristis is built in an area where Byzantine monasticism flourished between the eigth and eleventh centuries, during which time Calabria fell within the ecclesiastical jurisdiction of the Ecumenical Patriarchate of Constantinople.

The monastery preserves part of the ancient Katholikon (sanctuary and choir) from the eleventh century.
The newly erected chapel inside the monastery is dedicated to the Calabrian anchorites: St. Fantino the Young (+ Thessalonica, 10th cent.) and his disciple, St. Nicephoros the Myrrh-Gusher (+ Mount Athos, The Great Lavra). On the monastery grounds one also finds the cave and spring blessed by St. John Theristis (10th cent.)

In December of 1994 the Regional Council of Calabria unanimously declared the Byzantine area situated between the Stilaro and Assi Rivers as "sacred" in order to favour the re-establishment of Orthodox monasticism in the area. On 24 February 1995 the Town Council of Bivongi officially consigned the monastery to the Orthodox Archdiocese of Italy, in order to restore the ancient links between Italo-Greek and Athonite monasticism.

The monastery celebrates its feast on 24 February, the Feast of St. John Theristis.

The expenses and charitable works of the monastic community of St. John Theristis are defrayed in large part by donations not only from pious Orthodox Christians in Italy, but also from our Orthodox brothers and sisters all over the world.











ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ Ι. ΜΟΝΗΣ
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΘΕΡΙΣΤΟΥ ΚΑΛΑΒΡΙΑΣ

Κείμενο του ηγουμενεύοντος μοναχού Κοσμά
για την Ορθόδοξη παρουσία στη Μεγάλη Ελλάδα



Όλοι λίγο-πολύ ακούσαμε για τις αποικίες των αρχαίων Ελλήνων στη νότιο Ιταλία και τη Σικελία. Πόλεις όπως η Ελέα, ο Τάρας, η Σύβαρις, ο Κρότων, οι Επιζεφύριοι Λοκροί, το Ρήγιον, η Μεσσήνη, η Κατάνη και κυρίως οι Συρακούσες είναι πολύ γνωστές σε αυτούς που μελετούν την αρχαία ιστορία. Πνευματικά αναστήματα του ύψους ενός Αισχύλου, ενός Ηροδότου κι ενός Πυθαγόρα άφησαν την τελευταία τους πνοή εδώ. Φιλόσοφοι νόες, όπως αυτοί του Εμπεδοκλή από τον Ακράγαντα και του Παρμενίδη από την Ελέα προκαλούν και σήμερα το δέος. Ένας μεγάλος ποιητής, ο Πίνδαρος, γνώρισε καλά την προστασία του τυράννου των Συρακουσών "εν πολυμάλω Σικελία", όπως γράφει στον Πυθιόνικο. Ο Πλάτων, αργότερα, ταξίδεψε τρεις φορές στην ίδια πόλη για να πραγματώσει τα πολιτικά του δράματα. Εκεί ο λιτοδίαιτος Αθηναίος ξαφνιάστηκε από τον σικελικό πλούτο· "Ελθόντα δε με ο ταύτη λεγόμενος αυ βίος ευδαίμων, Ιταλιωτών τε και Συρακουσίων τραπεζών πλήρης, ουδαμή ουδαμώς ήρεσεν". ( Επιστολή Ζ' ).

Οι Ρωμαίοι με την κατάκτηση και τη λεηλασία των Συρακουσών στα 212 π.Χ. εδραίωσαν την κατοχή της Μ. Ελλάδος. Φρόντισαν όμως να σκοτώσουν τον Αρχιμήδη. Ήταν η μοναδική προσφορά τους στον τομέα της επιστήμης... Σίγουρα η περιοχή ήταν ο τόπος, όπου οι Ρωμαίοι ήρθαν σε επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό και δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε τη γνωστή φράση του Οράτιου τη σχετική με τον εξελληνισμό της Ρώμης. Οφείλουμε όμως να τονίσουμε ότι ο Ελληνισμός μετέφερε και το Χριστιανισμό στη Δύση. Η επιστολή του αποστόλου Παύλου προς Ρωμαίους γράφτηκε στα Ελληνικά, η αρχική εκκλησιαστική γλώσσα της Ρώμης ήταν η ελληνική, όπως μαρτυρούν και οι κατακόμβες της. Κι εδώ η Μεγάλη Ελλάδα στάθηκε πολύτιμος αγωγός και πέρασμα γιά τον εκπολιτισμό της Εσπερίας. Ο άγιος Μαρκιανός π.χ. στάλθηκε από την Ελληνική Αντιόχεια, από τον απόστολο Πέτρο, ως επίσκοπος στις Συρακούσες.


Οι Άγιοι Ηλίας ο Σικελιώτης και Φιλάρετος ο κηπουρός. Σύντομα αρχίζει η κατασκευή μικρού ναού προς τιμήν τους στη Σεμινάρα, στην τοποθεσία ακριβώς που υπήρξε παλαιά το περίφημο μοναστήρι του Αγίου Φιλαρέτου.




Ο Ελληνισμός, χριστιανικός πια, άντεξε και μετά τις γοτθικές επιδρομές του 5ου αι. μ.Χ. Όταν τον επόμενο αιώνα ο Ιουστινιανός έστειλε το στρατηγό Βελισσάριο να ανακτήσει την περιοχή από τους βαρβάρους "αυτώ ( Βελισσαρίω ) προσεχώρουν οσημέραι οι ταύτη άνθρωποι", γιατί ανήκαν στο ίδιο Γένος και γι' αυτό οι Ρωμηοί φυσιολογικά επιβλήθηκαν επί αιώνες. Οι Φράγκοι ιστορικοί μιλούν για "εκβυζανπσμό" της περιοχής, αφού προηγουμένως φρόντισαν να υψώσουν αδιαπέραστα τείχη μεταξύ των διαφόρων ιστορικών περιόδων. Δεν έχουμε, εξ άλλου, καμία μάχη των "Βυζαντινών" εναντίον των Καλαβρών, γιατί απλούστατα δεν μπορούσαν να πολεμήσουν εναντίον του λαού τους!


Γύρω στο 580, όμως οι Λογγοβάρδοι, ένα γερμανικό φύλο, έφθασαν μέχρι τον Τάραντα. Έτσι οι Ρωμηοί έδωσαν τ' όνομα της αρχαίας Καλαβρίας ( Απουληίας ) στη σημερινή ομώνυμη περιοχή για λόγους κύρους, επειδή έχασαν εκεί πολλά μέρη από τους εισβολείς.



Η εξάπλωση του Μονοφυσιτισμού στη Μέση Ανατολή ανάγκασε πολλούς ορθοδόξους μοναχούς να καταφύγουν στη Μ. Ελλάδα. Η φυγή συνεχίσθηκε κι όταν οι Άραβες τον 7ο αι. κατέκτησαν την Παλαιστίνη και τη Συρία. Όμως το πιο μεγάλο πλήθος των μοναχών έφθασε εδώ με την Εικονομαχία. Ολόκληρες μοναστικές αδελφότητες ήρθαν σ' αυτές τις εικονόφιλες περιοχές, φέρνοντας μαζί τους βαθειά εκκλησιαστική και θύραθεν παιδεία, κτιτορικά και μοναστικά τυπικά, πολύτιμα χειρόγραφα, εικόνες και άγια λείψανα. Στα 732/33 ο αυτοκράτωρ Λέων Γ' ο Ίσαυρος, αντιδρώντας στην εικονόφιλη στάση του Πάπα Ρώμης, υπήγαγε τη Μ. Ελλάδα εκκλησιαστικά στην Κωνσταντινούπολη, γεγονός το οποίο έμελλε να έχει βαρύνουσες επιπτώσεις στον εκκλησιαστικό και τον εν γένει πολιτισμό της περιοχής. Ολόκληρος ο βίος διαποτίζεται από την ανατολική πνευματικότητα, τα μοναστήρια ανέρχονται σ' εκατοντάδες κι αναδεικνύονται μεγάλες οσιακές μορφές· ο όσιος Ηλίας ο Σικελιώτης, ο όσιος Ηλίας ο Σπηλαιώτης, ο όσιος Φιλάρετος, ο όσιος Νείλος, ο όσιος Ιωάννης ο Θεριστής και ο όσιος Νικόδημος είναι μερικοί απ' αυτούς. Στην Καλαβρία κατέφυγαν τον 9ο και 10ο αι. μοναχοί από τη Σικελία, όταν οι Άραβες της Αφρικής πέρασαν στα 827 μ.Χ. στο νησί κι άρχισαν να το κατακτούν.


Οι Άγιοι Νικόλαος, Αμβρόσιος και Ιωάννης Θεριστής. Τα ιερά λείψανά τους βρίσκονται στην γειτονική κωμόπολη του Στύλου.

( Διά χειρός Ν. Χούτου ) .



Εκείνο, όμως, που αλλάζει οριστικά την κατάσταση είναι η Σύνοδος του Μέλφι ( 1059 ) . Κατ' αυτή οι τυχοδιώκτες Νορμανδοί έδωσαν όρκο πίστεως στον Πάπα και υποσχέθηκαν να υποτάξουν τη Μεγάλη Ελλάδα. Με την κατάληψη του Παλέρμο ( Πανόρμου ) και του Μπάρι ( Βάρεως ) στα 1071 οι κατακτητές προχώρησαν στην επί βάσεων εκκλησιαστική αναδιοργάνωση των κτήσεών τους. Στη Σικελία εύκολα τοποθέτησαν Φράγκους επισκόπους, αλλά στην Καλαβρία δυσκολεύτηκαν πολύ. Εδώ ο εκλατινισμός, πολλές φορές βίαιος, διήρκεσε επί πολύ, γιατί η αντίσταση των Ορθοδόξων ήταν σθεναρή. Στο Ρήγιο αντικατέστησαν τον αρχιεπίσκοπο Βασίλειο μ' έναν νεαρό στα 1089. Σώζεται η επιστολή του αρχιεπισκόπου, όπου διαφαίνεται καθαρά η βία των κατακτητών και της Ρώμης. Μνημονεύουμε απλώς εδώ την περίπτωση δύο μεγάλων ομολογητών, μετά το Σχίσμα του 1054, του οσίου Λουκά ( †1114 ) και του οσίου Βαρθολομαίου ( †1131 ) που διασώθηκαν θαυματουργικά από τις φλόγες που άναψαν οι Φραγκολατίνοι. Η βαθμιαία απομάκρυνση από την ορθόδοξη Ανατολή, ο επιτεινόμενος έλεγχος στον ορθόδοξο μοναχισμό και οι διαρκείς κατακτήσεις από διάφορα έθνη οδήγησαν στην παρακμή του χριστιανικού Ελληνισμού. Στον Ιέρακα ( Gerace ) αντικατέστησε το ορθόδοξο τυπικό με το λατινικό ο πρώην αγιορείτης Αθανάσιος Χαλκεόπουλος, στα 1480, ως λατίνος επίσκοπος της πόλης, ενώ στη Βούα ( Bova ) το άλλαξε ο αρμενοκύπριος Ιούλιος Σταυριανός στα 1572.

Ο Όσιος Ηλίας ο Σπηλαιώτης. ( Διά χειρός Κ. Κωνσταντάτου ) . Εκοιμήθη στις 11 Σεπτεμβρίου του 960 μ.Χ. Στο σπήλαιό του, όπου αναβλύζει μέχρι σήμερα θαυματουργό Αγίασμα, τελείται αγρυπνία κάθε χρόνο στη μνήμη του.



Η παρακμή των ελληνορρύθμων πια μοναστηριών ήταν εμφανής. Στα 1579 ο Πάπας για να επιτύχει τον απόλυτο εκλατινισμό οργάνωσε όλους τους Έλληνες μοναχούς της Μ. Ελλάδας σε τάγμα, κατά τα δυτικά πρότυπα, στο γνωστό τάγμα των Βασιλειανών. Στις αρχές του 19ου αι. από τα ελάχιστα ελληνόρρυθμα που είχαν απομείνει, ο Πάπας κατήργησε 13 στην Καλαβρία. Όσον αφορά την περιουσία, αυτή καταπατήθηκε με διάφορους τρόπους, όπως με την commenda, δηλαδή δια της παραδόσεως αυτών σε διάφορα λαϊκά πρόσωπα - ευγενείς που "έπαιρναν" τα εισοδήματα. Εξ άλλου, αρχής γενομένης από τους Νορμανδούς, οι διάφοροι κατακτητές δώριζαν μοναστήρια ολόκληρα στα φραγκολατινικά που ίδρυσαν οι ίδιοι.

Μέσα στον γενικό εκλατινισμό διασώθηκαν δύο γλωσσικές νησίδες, τα γνωστά ελληνόφωνα χωριά της Καλαβρίας και τα εννέα της Απουλίας
. Οι κάτοικοι τους μέχρι σήμερα μιλούν μια διάλεκτο από αρχαία, μεσαιωνικά και νεότερα γλωσσικά στοιχεία, τεκμήριο εναργές της αδιάσπαστης ελληνικής παρουσίας.

Φάνηκε για λίγο ότι θα μπορούσαν ν' ανασχέσουν αυτήν την παρακμή οι πολυάριθμοι Έλληνες και αλβανόφωνοι που κατέφθασαν από τον Μοριά και την Ήπειρο μετά την τουρκική πρόελαση κατά τον 15ο αι. Τελικά η παπική εκκλησία αναγκάσθηκε στα 1919 να ιδρύσει την Ουνίτικη επισκοπή του Λούγκρο για τους αλβανόφωνους της Καλαβρίας. Για τους αλβανόφωνους της Σικελίας ιδρύθηκε άλλη όμοια επισκοπή στην Piana dei Greci, έξω από το Παλέρμο.


Ν.Α. άποψη του καθολικού της μονής. Διακρίνεται η "πύλη", μεταγενέστερη προσθήκη των Νορμανδών.

Κι ενώ όλα έδειχναν ότι η Μεγάλη Ελλάδα αποτελούσε μόνο υπόθεση της Αρχαιολογίας μια και όλη η περιοχή είναι κατάσπαρτη από ερείπια ναών, μοναστηριών, σπηλαίων και ορθοδόξων τοπωνυμιών, αγιορείτες μοναχοί εγκατεστάθηκαν στο ερειπωμένο μοναστήρι του οσίου Ιωάννη του Θεριστή το φθινόπωρο του 1994.
Έκτοτε νεοχειροτονηθέντες αυτόχθονες ιερείς τελούν ιερές Ακολουθίες στις πόλεις Λέτσε της Απουλίας, Ρήγιο και Καταντσάρο της Καλαβρίας καθώς και στη Μεσσήνη, Κατάνη της ανατολικής Σικελίας όπου διαμένουν πολλοί φοιτητές μας, μόνιμα εγκατεστημένοι Έλληνες και άλλοι ομόδοξοι αλλοεθνείς.
Πρόσφατα τελείωσε και η ανέργεση μικρού ναΐσκου στο ελληνόφωνο χωριό του Γαλλιτσιανού για τις ανάγκες των "γκρεκάνων" Ορθόδοξων.
Τον Αύγουστο του 2000 η κοινότητα του Μαντανίτσι μας παρεχώρησε τη Μονή του Ευαγγελισμού ( Αν. Σικελία ). Αξιοσημείωτη και συγκινητική είναι η προσέλευση των εξ Ελλάδος προσκυνητών, οι οπoίoι συμπαρίστανται ηθικά και υλικά στη διακονία αυτή. Η όλη προσπάθεια τελεί υπό την ευλογία του οικείου Μητροπολίτου Ιταλίας κ. Γενναδίου. Έτσι το όντως "Τείχος του Αίσχους" που χώριζε τις δύο ακτές του Ιονίου κατέρρευσε στο τέλος της ληγούσης χιλιετίας, αφού είχε ορθωθεί αδιαπέραστο στις αρχές της. Αυτός ο τόπος χάρισε στη Δύση δύο οικουμενικής σημασίας πολιτισμούς ΜΟΝΟΝ όταν είχε επαφές με την Ανατολή. Δίκαια αποκλήθηκε η Καλαβρία χώρα της Δύσης στραμμένη προς την Ανατολή "
terra d' occidente volta verso l' oriente". Τα καράβια των αρχαίων αποίκων, οι μοναχοί και οι άγιες εικόνες που κατέπλεαν θαυματουργικά στις ακτές της έσμιγαν ειρηνικά τις δύο ακτές. Οι σημερινοί προσκυνητές φέρνουν εικόνες, κεριά, λιβάνι, λείψανα, βιβλία των "σχισματικών" Ελλήνων, το δίλεπτο της χήρας και τα δάκρυα. Οι ιεροί τόποι άρχισαν, τολμούμε να πούμε προς δόξαν Θεού, να αναδίδουν ουράνιες ευωδιές...

Τρεις είναι οι παράγοντες που επέτρεψαν και προκάλεσαν την επιστροφή της Ορθοδοξίας στη Μ. Ελλάδα. Ο πρώτος ήταν η έντονη επιθυμία μερικών πεφωτισμένων Καλαβρών, οι οποίοι ανέπτυξαν σχέσεις με την Ελλάδα και ιδιαίτερα με το Άγιον Όρος. Ο δεύτερος είναι η Ενωμένη Ευρώπη, η οποία επιτρέπει άνετη και απρόσκοπτη κίνηση μεταξύ των πολιτών των κρατών - μελών της. Είτε το θέλουμε είτε όχι, καλούμαστε να ζήσουμε στην εποχή μας, όπου γίνεται πολύς λόγος για παγκοσμιοποίηση, διασπορά, μειονότητες, ανθρώπινα δικαιώματα και πολυπολιτισμικότητα. Ο τρίτος παράγοντας είναι η αποϊεροποίηση του Δυτικού κόσμου, ο οποίος εναγωνίως αναζητά το ιερό ακόμη και στις επικίνδυνες σέκτες και τις αποκρυφιστικές θρησκείες. Η παρουσία μας σ' έναν τόπο που είχε τραφεί με φιλοκαλικά κείμενα κατά το παρελθόν είναι ευπρόσδεκτη και προκαλεί ποικίλες συζητήσεις, καλές περιέργειες και ενδιαφέρουσες αναζητήσεις.

Κοντά σ' όλα αυτά πρέπει να προσθέσουμε ότι ο περιφρονημένος ιταλικός Νότος αρχίζει να κατανοεί ότι με τον Ελληνισμό γίνεται σεβαστός.
Σε μια εποχή που η φιλοκαλία και άλλα ασκητικά ορθόδοξα κείμενα γνωρίζουν απανωτές εκδόσεις, κυρίως στον Βορρά (!) ους πνευματικότητα έχει βαρύνουσα σημασία. Την ιστορία πρέπει να τη μελετούμε. Λαοί χωρίς μνήμη είναι καταδικασμένοι να εξαφανισθούν μέσα στη σύγχρονη τηλεοπτική και καταναλωτική ισοπέδωση. Για να εξηγήσουμε το παρόν, πρέπει να σπουδάζουμε το παρελθόν. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε όμηροί του. Αν δεν επικοινωνήσουμε με την εποχή μας, η παρουσία μας εδώ είναι μια τουριστική περιπλάνηση. Για μας ο τόπος δεν είναι μόνο ανάμνηση, δεν είναι μουσείο, γιατί μουσείο είναι η ληξιαρχική πράξη ταφής ενός πολιτισμού. Παραφράζοντας τον ψαλμικό στίχο μπορούμε να πούμε ότι " η Ιστορία μου ενώπιόν μου εστί διαπαντός " . Το παρελθόν είναι μια διαρκώς κινούμενη πραγματικότητα, ρευστή, ακαθόριστη και απρόβλεπτη. Ο τόπος εμπνέει για νέες δημιουργίες. Τα παλιά είναι καινούργια κι επίκαιρα, αφού τα διαπερνάει το πνεύμα της Εκκλησίας.

Στην μακραίωνη πνευματική του διαδρομή ο Ελληνισμός μεγαλούργησε, όταν ανοίχθηκε, όταν συναντήθηκε με άλλους πολιτισμούς. Πρέπει πάντοτε να έχουμε υπ' όψιν το σημαντικό ρόλο που έπαιξαν οι αποικίες, κατά την αρχαιότητα, όπως επίσης και την οικουμενικότητα της ορθοδόξου αυτοκρατορίας.


Η Μεγάλη Ελλάδα με το πλούσιο παρελθόν της, με μια σύγχρονη και ορθόδοξη παρουσία, με τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που παρέχει η Pax Europea μπορεί να αποτελέσει ένα ανοιχτό βήμα απ' όπου μπορούμε να μιλούμε και να συζητούμε συνεχώς. Το διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον των Ιταλών για την ορθόδοξη πνευματικότητα και την εικόνα είναι ενδεικτικό του ότι ο Χριστιανικός Ελληνισμός είναι επίκαιρος.


Άραγε εμείς οι Ελλαδικοί θα συλλάβουμε τα μηνύματα των καιρών;
 
 
"Τας δε αρετάς λαμβάνομεν ενεργήσαντες πρότερον , ώσπερ και επί των άλλων τεχνών"
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ Ηθ. Νικ. 1103 α 20-35

Η να ξεσκλαβωθούμε ή όλοι να πεθάνομε...

ΣΤ' ΑΡΜΑΤΑ, ΑΔΕΡΦΙΑ!...

Η να ξεσκλαβωθούμε ή όλοι να πεθάνομε...


ΣΤ' ΑΡΜΑΤΑ, ΑΔΕΡΦΙΑ!...
Ήγαπημένοι μου... Ήτανε φαίνεται από το Θεό γραμμένο ν' αδράξωμε τ' άρματα μία ήμερα και να χυθούμε καταπάνου στους τυράννους μας, που τόσα χρόνια ανελεήμονα μας τυραγνεύουν. Τι τη θέλομε, βρέ αδέρφια, αυτή την πολυπικραμένη ζωή, να ζούμε απο-
κάτω ατή σκλαβιά και το σπαθί των Τούρκων να ακονιέται στα κεφάλια μας;
Δεν τηράτε που τίποτα δε μας απόμεινε; Αι εκκλησίες μας γενήκανε τζαμιά και αχούρια των Τούρκων κανένας δε μπορεί να πη, πώς τάχα έχει τίποτε εδικό του, γιατί το ταχιά βρίσκεται φτωχός, σα διακονιάρης στη στράτα. Οι φαμελιές μας και τα παιδιά μας, είναι ατά χέρια και στη διάκριση των Τούρκων. Τίποτε, αδέρφια δε μας έμεινε. Δεν είναι πρέποντας να σταυρώσωμε τά χέρια και να τηράμε τον ουρανό· ο Θεός μάς έδωσε χέρια, γνώση και νου ας ρωτήσομε την καρδιά μας και ό,τι μας απαντυχαίνει, ας το βάλωμε γλήγορα σε πράξη, και ας είμεθα, αδέρφια, βέβαιοι, πως ο Χριστός μας, ο πολυαγαπημένος, θα βάλη το χέρι απάνου μας.
Ό,τι θα κάμωμε, πρέποντας είναι να το κάμωμε μιά ώρα αρχίτερα, γιατί ύστερα θα χτυπάμε τα κεφάλια μας. Τώρα ή Τουρκία είναι μπερδεμένη σε πόλεμους, και δεν έχει ασκέρια να στείλη καταπάνου μας. Ας ωφεληθούμε από την περίσταση, όπου ο θεός: ακούοντας τα δίκαια παράπονα μας, μας έστειλε για ελόγου μας· μία ώρα,πρέποντας είναι να ξεσπάσει αυτό το μαράζι, όπου μας τρώγει την καρδιά.
Στα άρματα, αδέρφια! Η να ξεσκλαβωθούμε ή όλοι να πεθάνομε, και βέβαια, καλλίτερο θάνατο δε μπορεί να προτιμήση κάθε  Χριστιανός και Έλληνας.                            
Οδυσσεύς Ανδρούτσος

Δευτέρα 21 Μαρτίου 2011

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ

Αθανάσιος Διάκος


ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ
Αυτός πρωτοκινήθη μ' ολίγους ανθρώπους κι α­πάντησε την πρώτην oρμήν των Τούρκων αυτός κι o αγείμνηστος Δεσπό­της του Σαλώνου. Αυτοίνοι κι ο αδελφός του Διάκου κι ο Μπατόγιαννης κι ο Καλύβας κι o αδελφός του Δεσπότη κι άλλοι αξιωματικοί με τους ολίγους τους στρατιώτες, έλιωσαν απάνω εις τό γιοφύρι της Αλαμάνας, πολεμώντας με τόσο πλή­θος Τούρκων.
Κι ο περίφημος γενναίος Διάκος αφού τέ­λειωσε τόν τζεμπιχανέ [=τά πολεμοφόδια), καταπληγωμένον και μισοσκοτωμένον τόν έλαβαν ζωντανόν οί Τούρκοι και τον παλούκωσαν.
Στην θέσιν, που επέθανες εσύ, Λεωνίδα, με τους τρακόσους σου,   πέθαναν   κι αυτοίνοι   δια  την  θρησκείαν και  τήν   Πατρίδα.
ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ

ΚΙΒΩΤΟΣ
ΜΗΝΙΑΙΟΝ ΦΥΛΛΑΔΙΟΝ
ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΔΙΔΑΧΗΣ
ΕΤΟΣ Α' ΜΑΡΤΙΟΣ 1952
ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ "ΑΣΤΗΡ"

Σάββατο 19 Μαρτίου 2011

Το "σπιτάκι" του αγίου Ιωάννη του Ρώσου στη Φινλανδία-Oρθοδοξία στη Φινλανδία

Oρθοδοξία στη Φινλανδία - Orthodoxy in Finland



Το "σπιτάκι" του αγίου Ιωάννη του Ρώσου στη Φινλανδία 



Η ευσέβεια ένος ζευγαριού στη Φινλανδία ...ευθύνεται για το "σπιτάκι" του Αγίου Ιωάννου του Ρώσσου στη μακρινή αυτή χώρα, όπου η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι δυναμική, αν και αποτελεί μειοψηφία. Πολλοί Ορθόδοξοι Φινλανδοί έχουν επισκεφθεί το προσκύνημα του Αγίου Ιωάννου του Ρώσσου στο Προκόπι της Εύβοιας. Ανάμεσά τους και η Ρίτα Μίρωνοβ, η οποία έζησε και ένα θαύμα εκεί.
Όταν τής ήλθε η ιδέα να μετατρέψει μια ιστορικής αξίας παλαιά σιταποθήκη - φτιαγμένη με χονδρούς κορμούς ελάτου - στην αυλή της σε παρεκκλήσι, ήθελε να το αφιερώσει στον αγαπημένο της Άγιο Ιωάννη. Μαζί με τον σύζυγό της Μάρκο έκαναν αρκετά ταξίδια στην Ελλάδα για να βρούν κατάλληλες εικόνες και άλλα χρειαζούμενα.

Το περασμένο Σάββατο 31 Ιουλίου έγιναν τα θυρανοίξια του κατανυκτικού παρεκκλησίου από τον πνευματικό της κ. Ρίτας π. Χεΐκκι Xόnkamaki.
Μετά τον αγιασμό και την πρώτη Θεία Λειτουργία ακολούθησε μια ομιλία περί του Αγίου Ιωάννου, με προβολή σλάιτς από το προσκύνημα του Αγίου στο Προκόπι.  Η παρουσία του Αγίου ήταν έντονη τόσο στο εκκλησάκι όσο και στην μικρή αυτή εκδήλωση. Σημειωτέον ότι το βιβλίο Ο Άγιος Ιωάννης ο Ρώσσος του π. Ιωάννου Βερνέζου, εφημερίου επί σειρά ετών στο προσκύνημα του Αγίου στο Προκόπι, είναι ήδη μεταφρασμένο στα φινλανδικά. Το παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννου βρίσκεται στο δήμο Viljakkala ανάμεσα σε όμορφη φινλανδική φύση, περίπου 55 χμ. από την πόλη Tampere.


Σχόλιο "Νεκρού": ας μη μας σκανδαλίζει ο παπάς χωρίς γένια. Την καρδιά του Άλλου δεν την ξέρεις, μόνον ο Κύριος. Είναι αδελφοί μας ορθόδοξοι κι αυτοί - Ορθοδοξία δεν υπάρχει μόνο στην Ελλάδα ή τη Ρωσία. Σωστά;

Δες και: Ορθόδοξες ρίζες & άγιοι στη Νορβηγία

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2011

Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΚΑΙ ΘΥΣΙΑ

Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΚΑΙ ΘΥΣΙΑ

Α’ Κυριακή των Νηστειών - Ο θρίαμβος της Εκκλησίας


Πρωτ. Γεώργιος Δ. Μεταλληνός
Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΚΑΙ ΘΥΣΙΑ
Την Α’ Κυριακή των Νηστειών η Εκκλησία μας πανηγυρίζει τον θρίαμβό της. Η Ορθοδοξία γιορτάζει τη Νίκη της. Ζώντες και Τεθνεώτες, θριαμβεύουσα και Στρατευομένη Εκκλησία, όλο το Σώμα του Χριστού, πνευματικά εορτάζει. Η Νίκη αυτή περιγράφεται στο «Συνοδικό της Ορθοδοξίας», που διαβάζεται κατά την Λιτανεία των Αγίων Εικόνων. Εκεί φαίνεται, ποια είναι η Ορθοδοξία. Δεν πρόκειται για μια Ιδεολογία, για κάποιο «Κοινωνικό Σύστημα» ή Φιλοσοφία, για κάποια εγκόσμια Πολιτική, που επεκράτησε και θριαμβολογεί για τη συντριβή των αντιπάλων της. Όχι! Η Ορθοδοξία είναι ο νέος τρόπος ζωής και υπάρξεως, η ΧΡΙΣΤΟΖΩΗ, που εισήχθη στην ιστορία με τη Σάρκωση του Αιώνιου Λόγου του Θεού.
Αν λοιπόν μακαρίζονται σήμερα οι Άγιοι και Πιστοί όλων των αιώνων, είναι γιατί μας διέσωσαν την εν Χριστώ υπαρκτική Αλήθεια. τον τρόπο ζωής, δηλαδή, που μόνος οδηγεί στη θέωση, στη σωτηρία. Και αν αναθεματίζονται σήμερα όλοι οι αιρετικοί και νοθευτές της θείας Αποκαλύψεως, δεν είναι τούτο εκδήλωση μισαλλοδοξίας, αλλά προστασία της ανθρωπότητας από κάθε τι, που αλλοιώνει την γνησιότητα της χριστιανικής υπάρξεως και εμποδίζει τη θέωση, τη σωτηρία.
Οι Άγιοι της Π. Διαθήκης έμειναν πιστοί στην Αλήθεια, που τους απεκάλυψε ο Θεός με την φανέρωσή του σ’ αυτούς. Ηγετική μορφή στη θυσία για την Αλήθεια υπήρξε ο Μωυσής. Με κέντρο τον ένσαρκο Θείο Λόγο, τον Ιησού Χριστό, συναντώνται στην ίδια μαρτυρική πορεία με τους Αγίους της Π. Διαθήκης και οι Άγιοι της Καινής Διαθήκης. Μάρτυρες, άνδρες και γυναίκες, Όσιοι και Όσιες, Πατέρες και Μητέρες εν Χριστώ, Ασκητές και Ασκήτριες, έδωσαν και δίνουν ακατάπαυστα, την καλή μαρτυρία της Πίστεως, για να σωθεί η Αλήθεια στον κόσμο. Για να υπάρχει πάντα η μόνη σωστική κοινωνία στον κόσμο, η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ, το Σώμα του Χριστού.
Κατά τον Απ. Παύλο στην Ορθοδοξία δεν μπορεί να ισχύσει η περίπτωση του ανθρώπου που αγωνίζεται να σώσει μόνο την «ψυχούλα» του, αδιαφορώντας για τους γύρω του, διότι δεν σώζεται κανείς μόνος του, αλλά μέσα στο Σώμα του Χριστού, στην κοινωνία των αδελφών του.
Το αποδεικνύει η αυτομαρτυρία του Απ. Παύλου: «Ηυχόμην γαρ ανάθεμα είναι αυτός εγώ από του Χριστού υπέρ των αδελφών μου...» (Ρωμ. θ’ 3). Ή: «Τοις πάσι γέγονα τα πάντα, ίνα πάντως τινάς σώσω» (Α’ Κορ. θ’ 22). Τα ίδια θα διακηρύξει και ο Νέος Παύλος της Ρωμηοσύνης, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός: «Σιμά εις τα άλλα ηύρηκα και τούτον τον λόγον, οπού λέγει ο Χριστός μας, πως δεν πρέπει κανένας Χριστιανός, άνδρας ή γυναίκα, να φροντίζη δια του λόγου του μόνον, πώς να σωθή, αλλά να φροντίζη και δια τους αδελφούς του (πρβλ. Α’ Κορ. ι’ 24). Και όποιος φροντίζει μόνον δια του λόγου του και δεν φροντίζει και δια τους αδελφούς του, εκείνος θα κολασθή. Ακούοντας και εγώ, αδελφοί μου, ετούτον τον γλυκύτατον λόγον, όπου λέγει ο Χριστός μας, να φροντίζωμεν και δια τους αδελφούς μας, με έτρωγεν εκείνος ο λόγος μέσα εις την καρδίαν μου, ωσάν το σκουλήκι, όπου τρώγει το ξύλον...».

Η Ιεραποστολή της Εκκλησίας
είναι καρπός αυτού του πνεύματος της θυσίας για την Αλήθεια και για τους αδελφούς. Το αποδεικνύει περίτρανα το έργο του Παύλου και όλων των Αποστόλων, αλλά και το έργο του Νεοαποστόλου μας Πατροκοσμά. Γι’ αυτό βρίσκεται η Ιεραποστολή στο κέντρο της Ορθοδοξίας, και είναι η πεμπτουσία της μαρτυρίας της. Έργο της Ορθοδοξίας σε κάθε εποχή είναι να κρατήσει ανόθευτη και αναλλοίωτη την «Ζωή του Χριστού» (τον τρόπο υπάρξεως, που έφερε ο Χριστός στον κόσμο) και να τον μεταδώσει σε κάθε σημείο της γης. Για να σωθεί ο κόσμος! Η Κυριακή Ορθοδοξίας είναι γι’ αυτό, όχι απλώς ένας πανηγυρισμός, αλλά μια υπόμνηση σε κάθε ορθόδοξο, σε όλους μας, ότι ο κόσμος μας, η κοινωνία μας, περιμένουν ακόμη τον Χριστό. Ή γιατί δεν Τον γνώρισαν ακόμη, ή γιατί Τον γνώρισαν μεν, αλλά όπως Τον παραμόρφωσε και αλλοίωσε η αίρεση και η κάθε λογής πλάνη.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ”
(Απάνθισμα κηρυγμάτων από την
«ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ» των ετών 1980 και 1983)
ΠΡΩΤΟΠΡ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Μ. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»


  

Πέμπτη 17 Μαρτίου 2011

H πρώτη επίσκεψη της Παναγίας στο Άγιον Όρος

H πρώτη επίσκεψη της Παναγίας στο Άγιον Όρος

http://www.turnbacktogod.com/wp-content/uploads/2008/10/virgin-mary-pics-1105.jpg
Τι συνέβη και η Παναγία μας ζήτησε από τον Υιό Της και Θεό μας να Της ¨χαρίσει¨ τον Άθω;

Κατά την γενική αγιορείτικη παράδοση, η Κυρία Θεοτόκος με τον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο, ταξίδευε με πλοίο από την Παλαιστίνη στην Κύπρο, για να επισκεφτεί τον Άγιο Λάζαρο (τον αναστημένο εκ νεκρών). Λόγω όμως μεγάλης τρικυμίας και με υπερφυσικό τρόπο, το πλοίο βρέθηκε στον Άθω και συγκεκριμένα στο λιμάνι του Κλήμεντος στη Μονή Ιβήρων.

Εκεί οι κάτοικοι του Άθω, οδηγούμενοι από τη θεία Πρόνοια, έσπευσαν να υποδεχθούν την μητέρα του Κυρίου μας Παναγία και αφού άκουσαν τη διδασκαλία της δέχθηκαν το Χριστιανισμό.
Λέγεται επίσης από την παράδοση, ότι όταν πλησίαζε το πλοίο της Παναγίας στο Άγιο Όρος, καταστράφηκε το μεγάλο άγαλμα του Διός που βρισκόταν στη κορυφή του Όρους και τα υπόλοιπα είδωλα συνετρίβησαν. Η κορυφή του Άθω και όλα τα δέντρα και τα σπίτια έκλιναν και προσκύνησαν προς το μέρος του λιμανιού του Κλήμεντος όπου έμπαινε το καράβι της Παναγίας. Την άφιξη της Θεοτόκου στο Όρος αναφέρουν οι κώδικες Λ' 66 και Ι' 31 της Λαυριώτικης βιβλιοθήκης.
Όταν οι απόστολοι έβαλαν κλήρο τις περιοχές στις οποίες θα κηρύξουν, ζήτησε και η Παναγία να πάρει κλήρο για να κηρύξει το ευαγγέλιο. Ο κλήρος έδειχνε την περιοχή Ιβηρίαν. Ο αρχάγγελος Γαβριήλ όμως παρουσιάστηκε και είπε στην Παρθένο ότι η πραγματική περιοχή στην οποία θα βρεθεί θα είναι η Μακεδονία και το Όρος Άθως.
Όταν μπήκε το καράβι στο λιμάνι και έγινε μεγάλη αναταραχή στο Όρος, τότε οι κάτοικοι ήρθαν και ρωτούσαν τον Ιωάννη, πως έγιναν όλα αυτά και από ποιά δύναμη. Και αυτός τους εξήγησε και τους κήρυξε τον λόγο του Θεού μιλώντας τους στα Ελληνικά, ενώ ήταν Εβραίος.

Η Παναγία ευχαριστημένη από την ομορφιά του Όρους και τον κλήρον που της δόθηκε, προσευχήθηκε στον Χριστό λέγοντας:

"Υιε μου και Θεέ μου, ευλόγησον τον τόπον τούτον και κλήρον μου. Και επίχεον επ' αυτού το έλεος σου και φύλαξον αβλαβή ως της συντελείας του αιώνος τούτου και τους κατασκηνούντας εν αυτώ, δια το όνομα σου το Άγιον και Εμόν, ώστε δια μικρού κόπου και αγώνος της μετανοίας αφεθήναι αυτής αμαρτήματα αυτών. Έμπλησον αυτούς παντός αγαθού και αναγκαίου εν τω αιώνι τούτω και ζωής αιωνίου εν τω μέλλοντι καταξίωσον, δοξασον υπέρ πάντα τόπον, τον τόπον τούτον και θαυμάστωσον παντοιοτρόπως, πλήρωσον αυτόν εκ παντός έθνους των υπό τον Ουρανόν, των κεκλημένων τω ονόματι Σου και πλάτυνον τα σκηνώματα εν αυτώ από άκρον εως άκρου αυτού. Απάλλαξον αυτούς της αιωνίου κολάσεως και σώσον εκ παντός πειρασμού, ορατών και αοράτων εχθρών και πάσης αιρέσεως και ειρήνευσον τω ορθοδόξω δόγματι."

Τότε ακούστηκε φωνή από τους Ουρανούς που έλεγε:

"Όσα ήτησας και προσεύξω Μήτερ μου, ούτως έσται Σοί πάντα, εάν και αυτοί τα εντάλματά μου φυλάξωσιν! Από του νύν και εξής έστω ο τόπος ούτος κλήρος Σός και περιβόλαιον Σόν και Παράδεισος, έτι δε και λιμήν σωτηρίας των θελόντων σωθήναι, αλλά και προσφυγή και καταφύγιον και ατάραχος λιμήν της μετανοίας των πεφορτισμένων με πολλάς αμαρτίας."

(Απόσπασμα από το βιβλίο: "Η Υπερευλογημένη")

Τετάρτη 16 Μαρτίου 2011

Η ΑΓΑΜΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΕΝΟΣ ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ

Η ΑΓΑΜΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΕΝΟΣ ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ

Η άγαμη μητέρα στα μάτια ενός Πατερικά Ορθοδόξου


Πρωτ. Γεώργιος Δ. Μεταλληνός
Η ΑΓΑΜΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΕΝΟΣ ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ
Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στον «Σύλλογο Προστασίας Αγέννητου Παιδιού» για την σύγκληση αυτής της Ημερίδας στα δεκάχρονά του, αλλά και για την επιτυχή επιλογή της διπλής θεματικής της, που η μία πλευρά συμπληρώνει αποτελεσματικά την άλλη. Ευχαριστώ και για την τιμητική σας πρόσκληση να συμπεριληφθώ στην ομάδα των εκλεκτών ομιλητών σας. Θα επιχειρήσω μια σύντομη ποιμαντική προσέγγιση της «άγαμης μητέρας», που είναι στο επίκεντρο της προβληματικής μας, επιδιώκοντας κάποιες πνευ­ματικές, αλλά και κοινωνικές, ως εκκλησιαστικές, ψηλαφήσεις του θέματος και χαράσσοντας ένα πλαί­σιο δυναμοποίησης των προσπαθειών του Συλλόγου στα όρια της ελληνορθόδοξου παραδόσεως. Θα μου ε­πιτραπεί όμως πρώτα μία σημασιολογική οριοθέτηση.
Ο τίτλος της εισηγήσεώς μου με τον όρο «πατερικά Ορθοδόξου» διαφοροποιεί τον τυπικά Ορθόδοξο Χριστιανό, απλώς λόγω της βαπτίσεώς του (πα­λαιότερα λέγαμε: χριστιανός της ταυτότητας), από τον αυθεντικά χριστιανό-Ορθόδοξο, αυτόν που μετέ­χει στην εν Χριστώ ζωή ορθόδοξα, μέσα στο πνεύμα δηλαδή και την πράξη των Αγίων μας, που γνήσια εν­σαρκώνουν και εκφράζουν την Ορθοδοξία. Αν σε κοινωνικά θέματα, όπως η «άγαμη μητέρα», παρατη­ρούνται συμπεριφορές ανάρμοστες και στην δική μας χριστιανική κοινωνία, αυτό οφείλεται στο γεγονός, ότι μιλούμε για Ορθοδόξους, που όμως μόνον επιφανειακή, τυπική και συμβατική σχέση έχουν με την Ορθοδοξία.
Ο λόγος μας αφορά την αθέλητα άγαμη μητέρα, που κατά κανόνα είναι θύμα, πρώτα της αστοργίας και απάνθρωπης στάσης απέναντί της του πατέρα του παιδιού της, αλλά στην συνέχεια και της κοινωνίας, που, μολονότι χαρακτηρίζεται χριστιανική, την περι­βάλλει συχνά με σκληρότητα και περιφρόνηση. Το νόθο χριστιανικό κοινωνικό, ακόμη δε και το οικογε­νειακό περιβάλλον, την απαξιώνει, κατά κανόνα, και την ωθεί στο έγκλημα της έκτρωσης. Προϋπόθεση της αρνητικής και απορριπτικής αυτής συμπεριφοράς απέναντι στην «άγαμη μητέρα», ήδη από το στάδιο της εγκυμοσύνης, είναι προφανώς μια αντιχριστιανι­κή νοοτροπία, ηθικιστικού και φαρισαϊκού χαρακτή­ρα, που κρίνει υποκριτικά και εγωκεντρικά. Η οικογένεια ιδίως σ' αυτή την περίπτωση προσπαθεί να δια­σώσει το δικό της κοινωνικό κύρος, εξαρτώμενη πολύ σοβαρά από την γνώμη μιας κοινωνίας όχι μόνο απο-χριστιανοποιημένης, αλλά και απάνθρωπης: Ενώ η α­νοικτή σκέψη και κυρίως η ευρύχωρη καρδιά του Χριστού και των Αγίων μας «συγχωρεί» -αυτό σημαίνει: κάνει τόπο για να χωρέσουν και όλοι οι άλ­λοι, δίκαιοι και αμαρτωλοί- η στενή ηθικιστική και φαρισαϊκή συνείδησή μας κάνει διακρίσεις και κρί­σεις, πάντοτε αποβλέποντας στο δικό μας κοινωνικό κύρος και την διάσωση της αξιοπρέπειας μας, αδιαφο­ρώντας για τον Άλλο, που μπορεί να είναι το ίδιο το παιδί μας.
Η «άνευ ετέρου» όμως απόρριψη της «άγαμης μη­τέρας» παραγνωρίζει το γεγονός, ότι αυτή, παρά τον κλονισμό, που προκαλεί η εγκατάλειψη της από τον «άπιστο» (χωρίς εμπιστοσύνη, δηλαδή) σύντροφο, έ­χοντας συναίσθηση τι σημαίνει η άμβλωση πνευματι­κά και ανθρωπολογικά, πέρα από τους σωματικούς κινδύνους, που περικλείει, πιστή στο μητρικό ένστι­κτο, αποφασίζει να σώσει το παιδί της, την ζωή δηλα­δή, που φυτεύθηκε στα σπλάγχνα της, σεβόμενη την αξία του ανθρώπου και θυσιαζόμενη γι' αυτήν. Σ' αυ­τή την κρίσιμη στιγμή της μεγάλης απόφασης όμως χρειάζεται την βοήθεια και ενίσχυση του περιβάλλον­τός της, το οποίο σχεδόν κατά κανόνα -δυστυχώς-δεν την θέλει μόνο εγκαταλελειμμένη, αλλά και στιγ­ματισμένη. Πολλές εκτρώσεις γίνονται, επειδή η άγα­μη μητέρα δεν αντέχει την κοινωνική κατακραυγή, ό­ταν μάλιστα θα φέρει στον κόσμο το παιδί της και πα­ράλληλα δεν έχει τις οικονομικές δυνατότητες να αντιμετωπίσει την εγκυμοσύνη και όλα τα συνδεόμενα με αυτήν προβλήματα.
Η «άγαμη μητέρα» θέτει, έτσι, την κοινωνία μας προ των ευθυνών της απέναντι της. Ιδιαίτερα δε στην δική μας παραδοσιακή ελληνορθόδοξη κοινωνία ε­λέγχει την συμπεριφορά μας και τις προϋποθέσεις της. Διότι για μια καθαρά χριστιανική (και συνάμα ανθρωπιστική) στάση απέναντι στην εμπερίστατη «άγαμη μητέρα» χρειάζονται κατάλληλες προϋποθέ­σεις, που μπορούν να διαμορφώσουν ανάλογη νοοτρο­πία. Στην θεολογική μας γλώσσα αυτό λέγεται φρόνη­μα, που είναι το περιεχόμενο της συνειδήσεως μας. «Τούτο φρονείσθω εν υμίν, ο και εν Χριστώ Ιησού», λέγει ο Απ. Παύλος (Φιλ. 2,5), Η «ολοτελής» (Α' Θεσσ. 5, 23) και καθολική ένταξη του Ορθοδόξου πιστού στην εν Χριστώ κοινωνία, το εκκλησιαστικό σώμα, αποσκοπεί στην συγκρότηση εν Χριστώ συνει­δήσεως, και δεκτικής της Χάριτος του Θεού καρδιάς, ώστε ο πιστός να ζει, να κινείται και να βλέπει τα πάντα, μέσα από το πρίσμα της θεϊκής αγάπης. Αυτό όμως σημαίνει υπέρβαση της άτεγκτης νομιμότητας και του τυφλού ηθικισμού. Είναι, άλλωστε, βασική δι­δασκαλία του Απ. Παύλου, ότι δεν σώζει η τυφλή προσήλωση στον νόμο, έστω και αν δόθηκε από τον Θεό, αλλά η μέσω της τηρήσεως του νόμου, μετοχή στην χάρη του Θεού, για να μεταβληθεί η αγάπη μας σε ανιδιοτελή και φιλάνθρωπη. Αυτή η αγάπη «πάντα στέγει» και «ουδέποτε εκπίπτει», διότι «ου ζητεί τα ε­αυτής» (Α' Κορ. 13, 5-8). Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, περιφρόνηση του θεϊκού νόμου. Αλλά οι εντολές του Θεού, όπως λέγει ο άγιος Μάρκος ο Ερημίτης, «ουχί την αμαρτίαν εκκόπτουσιν, αλλά τους όρους της δο­θείσης ημίν ελευθερίας φυλάττουσιν» (PG 65, 992).
Πέρα από τα «Πρέπει» του ηθικού νόμου, υπάρχει το «Είναι» της ανθρώπινης ύπαρξης, που κατακρεουρ­γείται από την μια πλευρά με την έκτρωση και από την άλλη με την απαξίωση της εγκύου, που έστω και άγαμη, θέλει να «κρατήσει», όπως λέμε, το παιδί της. Η στάση μας, λοιπόν, απέναντι σ' αυτήν την μητέρα και στη ζωή, που φέρει μέσα της, βαρύνει πολύ περισ­σότερο από την δική της «ανομία» και παρέκκλιση. Είναι δε απόλυτα αναγκαίος ο αναβαπτισμός μας στην φιλανθρωπία των Αγίων μας, ιδιαίτερα σήμερα, που τα ριζοσπαστικά νέα ήθη της εσχατολογικής Νέ­ας Εποχής, ένα από τα όποια είναι η ασυδοσία των προγαμιαίων σχέσεων, θα μας οδηγεί όλο και περισ­σότερο σε τέτοιες καταστάσεις, που θα γίνουν γρήγο­ρα ο κανόνας στην κοινωνική και οικογενειακή ζωή μας (πρβλ. την νομοθέτηση των συμβιώσεων, τ. ο.)
Είναι αναγκαίος, συνεπώς, ο σεβασμός όλων μας στην αξία της ζωής και η προστασία της γυναίκας, που κυοφορεί, με οποιεσδήποτε προϋποθέσεις. Αυτό μάλιστα ισχύει και για την άγαμη μητέρα, ακόμη και στην περίπτωση του βιασμού της, και μάλιστα κτηνώ­δους, όπως συνέβη κατά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, το 1974. Άλλο όμως η κτηνωδία και άλλο η ζωή και ο κυοφορούμενος άνθρωπος, που δεν φέρει μόνον τις καταβολές του απαίσιου βιαστού, αλλά και της ίδιας της βιασθείσης μητέρας. Ποιος ξέρει δε τι άνθρωπος θα γεννηθεί, έστω και από αυτή την αδόκη­τη σύλληψη! Σε κάθε περίπτωση ο άνθρωπος δεν παύ­ει να είναι «θεός κεκελευσμένος», κατά τον Μ. Βασί­λειο: άνθρωπος δηλαδή, που έχει μέσα του την εντο­λή και την δυνατότητα να γίνει «θεός κατά χάριν».
Η καλλιέργεια σ' όλους μας της αγιοπατερικής νοοτροπίας οδηγεί στην αποδοχή της άγαμης μητέρας ως συνανθρώπου εμπερίστατου, που έχει ανάγκη την βοήθεια και προστασία μας. Και υπάρχει πλήθος προ­τύπων συμπεριφορών αυτού του είδους, όπως π.χ. η παραβολή του Καλού Σαμαρείτου (Λουκ. 10, 30-37), που κωδικοποιεί την στάση του ίδιου του Θεανθρώ­που απέναντι σε κάθε άνθρωπο. Ο Χριστός με την δι­ήγηση αυτή διδάσκει πώς μπορεί ο άνθρωπος να γίνει «πλησίον» για τον Άλλον, τον συνάνθρωπό του. Τό­σο στην αρχαιοελληνική, όσο και στην ιουδαϊκή κοι­νωνία «πλησίον» ήταν ο συγγενής, ο ομόφυλος, ο οι­κείος. Ο Χριστός μας όμως προβάλλει ως «πλησίον», πρώτα εκείνον που «ποιεί το έλεος» -δείχνει δηλαδή αγάπη- και όχι τον δεχόμενο την φιλανθρωπία, και δεύτερο αυτός που δέχεται την αγάπη δεν είναι συγγε­νής και ομόφυλος, αλλά ξένος και πρακτικά εχθρός και αντίπαλος, όπως οι Σαμαρείτες απέναντι στους Ιουδαίους. Ο Σαμαρείτης, κατά τον άγιο Κύριλλο Α­λεξανδρείας, μολονότι «αλλογενής... πεπλήρωκε της αγάπης τον νόμον». Συμπληρώνει δε ο ιερός Χρυσό­στομος: «Ούτω τοίνυν και συ, αν ίδης τινά κακώς πά­σχοντα, μηδέν περιεργάζου λοιπόν. Έχει το δικαίωμα της βοηθείας το κακώς παθείν αυτόν». Και μόνον η κατάσταση του πάσχοντος συνανθρώπου απαιτεί την συμπαράστασή μας. Το ορθό ερώτημα, λοιπόν, δεν εί­ναι «τις εστί μου πλησίον», που έθεσε ο νομικός της παραβολής, αλλά «σε ποιον είμαι εγώ πλησίον». «Πλησίον» γινόμεθα στην άγαμη μητέρα, όταν την αποδεχόμεθα, όπως είναι, «καθώς και ο Χριστός ημάς προσελάβετο» (Ρωμ. 15, 7).
Σημαντική όμως για το θέμα μας είναι και η περι­κοπή του Κατά Ματθαίον Ευαγγελίου με την διήγηση για τον Ιωσήφ, τον «μνήστορα» και προστάτη της Παναγίας και τους δικαιολογημένους λογισμούς του στην περίπτωση της «εκ Πνεύματος Αγίου» εγκυμο­σύνης της, τηρουμένων βέβαια των αναλογιών και των διαφορών. Ο Ιωσήφ χαρακτηρίζεται «δίκαιος», ευσυνείδητος δηλαδή τη ρητής κατ' αρχάς του Νόμου, που επέβαλλε όμως ποινή θανάτου στους μοιχούς και τις μοιχαλίδες (Λευϊτ. 20, 10) διά λιθοβολισμού (Δευτ. 22, 23). Ο Ιωσήφ όμως, κατά τον Χρυσόστομο, «εφιλανθρωπεύετο από πολλής χρηστότητος... υπέρ τα νο­μικά εντάλματα ζων». Είχε περάσει στην περιοχή της Χάρης, υπερβαίνοντας τον Νόμο. Περιβάλλει, λοι­πόν, με την αγάπη και φιλανθρωπία του την κατά τις ενδείξεις «κλεψίγαμον» Μαρία. Όμως «ου μόνον κολάσαι, αλλ' ουδέ παραδειγματίσαι εβούλετο». Ούτε να την διαπομπεύσει δηλαδή δεν ήθελε. Γιατί; Απαντά ο Χρυσόστομος: «Αλλ' όμως ούτως ην πάθους καθαρός, ως μη θελήσαι μηδέ εν μικροτάτοις λυπήσαι την Παρθένον» (Ήταν τόσο καθαρός από κάθε κακία, που δεν ήθελε στο ελάχιστο να λυπήσει την Παρθένο Μαρία), που ο θεός του εμπιστεύθηκε. Αυτό είναι αγιότητα, Ορθοδοξία! Αν δεν φθάσουμε σ' αυτή την καθαρότη­τα της καρδιάς, δεν είναι δυνατόν αυτή να πληρωθεί από την θεϊκή αγάπη και φιλανθρωπία του Ιωσήφ προς κάθε συνάνθρωπο.
Οι Άγιοί μας, μιμηταί και συνεχιστές του Θεαν­θρώπου στην ιστορία, έχουν επίγνωση της αξίας του ανθρώπου σε οποιαδήποτε στιγμή και κατάσταση της ζωής του. Αρκεί να θυμηθούμε το Μάρκ. 2, 27. Είναι ο λόγος του Χριστού μας, ότι «το Σάββατον διά τον άνθρωπον εγένετο, ουχ ο άνθρωπος διά το Σάββατον». Οι θεσμοί, η κοινωνία, τα πάντα υπάρχουν, για να υπηρετούν τον άνθρωπο, πόσο μάλλον, όταν είναι εμπερίστατος, όπως η άγαμη μητέρα. Ο Ορθόδοξος α­διαφορεί για το τι θα πει η χωρίς Χριστό κοινωνία, έ­στω και αν λέγεται χριστιανική, και το μόνο που θέ­λει είναι να συμπαρασταθεί στο θύμα, που λέγεται ά­γαμη μητέρα, και να σώσει την ζωή, που αυτή κυοφο­ρεί. Χίλια εξώγαμα είναι αγιότερα από μία έκτρωση, που είναι ψυχρός φόνος! Μπορούμε, συνεπώς να καταλάβουμε αυτό, που είπε ένας πατέρας στην κόρη του, μόλις μπήκε στην εφηβεία: «Παιδί μου, της είπε. Μπορεί να έχεις περιπέτειες στη ζωή σου και να βρε­θείς κάποια στιγμή έγκυος, πριν ακόμη φθάσεις στον γάμο. Σε παρακαλώ, αν συμβεί κάτι τέτοιο, εγώ θα το αναλάβω. Έκτρωση όμως μην κάνεις ποτέ στην ζωή σου!». Το αληθινό κύρος μας είναι να σώσουμε μια ζωή και όχι να την θυσιάσουμε στον Μολώχ του εγω­κεντρισμού μας...
Αν δεν μιλήσουμε έτσι στα παιδιά μας, δεν θα α­ποβάλουν τον φόβο για την οικογενειακή εγκατάλει­ψη σε περίπτωση εξώγαμης εγκυμοσύνης και την κοι­νωνική κατακραυγή. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει με κανένα τρόπο ενθάρρυνση των λεγομένων ελευθέρων σχέσεων, του πανσεξουαλισμού και της ηθικής ασυδο­σίας της εποχής μας. Αλλά την θωράκιση της γυναίκας-θυγατέρας μας, με την υπόσχεση της συμπαράστα­σής μας σε περίπτωση θυματοποιήσεώς της από κά­ποιον ανάξιο άνδρα. Δεν πρέπει δε, να λησμονούμε, ότι οφείλουμε αυτή την στάση απέναντι στις θυγατέρες μας, διότι σχεδόν πάντοτε είναι θύματα και της απου­σίας αγωγής στην ίδια την οικογένεια. Οι πτώσεις των παιδιών μας είναι κατά κανόνα, η συνέπεια της α­διαφορίας μας για την εν Χριστώ διαπαιδαγώγησή τους, ώστε να μάθουν να αγωνίζονται και να ανθί­στανται στους πειρασμούς. Σε πρόσφατη ανακοίνωση μου σε συνέδριο για το δημογραφικό, ετόνισα ιδιαίτε­ρα, ότι η πολυτεκνία μόνη της δεν σώζει, αν δεν συνδέεται και με την ορθή αγωγή, που οδηγεί στην «καλλιτεκνία». Δεν σώζει ο αριθμός των παιδιών, αλλά η εν Χριστώ ανατροφή τους. Η κατάλληλη ανα­τροφή είναι η πρόληψη του κακού (κατά το: «κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν») και η εμφύσηση πνεύματος αυτοσεβασμού και αυτοσυγκράτησης στα παιδιά μας, ιδιαίτερα στις θυγατέρες μας. Παράλληλα όμως έμπνευση σεβασμού του ανθρώπου και ως εμ­βρύου, ώστε σε περίπτωση έκτος γάμου εγκυμοσύνης να αποφευχθεί η έκτρωση με κάθε τρόπο.
Εύχομαι στον Σύλλογο να τα εκατοστήσει!

ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Δ. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ
Εκδόσεις «Ορθόδοξος Κυψέλη»
Θεσσαλονίκη