Εορτολόγιο

Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2023

Και μοσχοβολά η αίθουσα, μπαρούτι και λιβάνι…

 

Και μοσχοβολά η αίθουσα, μπαρούτι και λιβάνι…

 

 Δημήτρης Νατσιός, δάσκαλος-Κιλκίς

 Κάθε πρωί γράφω στον πίνακα της αίθουσας, μετά την ημερομηνία, το όνομα του αθλητή της Πίστεως ή της Πατρίδας που εορτάζει. Αναζητώ στα Συναξάρια της Εκκλησίας ή του Γένους τον άγιο ή τον ήρωα. Μάρτυρες, Πατέρες, ασκητές, απόστολοι και εθναπόστολοι, ναυμάχοι, μπουρλοτιέρηδες και αδούλωτοι κλεφταρματολοί, ποιητές εθνικοί, Ζάλογγα και Δερβενάκια, η απροσκύνητη και ελεύθερη Ρωμιοσύνη, η Πονεμένη... Και μοσχοβολά η αίθουσα, μπαρούτι και λιβάνι. Να ξεκινά η σχολική μέρα με οσμή ευωδίας πνευματική.

Χαίρονται τα παιδιά και ας είναι «μνήμη θανάτου». Θυμήθηκα ένα τραγούδι:

«Θεέ μου τι παράξενοι είναι οι δικοί μας τόποι

θλιμμένα τα τραγούδια μας, μα γελαστοί οι ανθρώποι». Γελούν οι  μικροί οι «ανθρώποι», συγκινούνται γιατί σαν τους συντρόφους του Οδυσσέα δεν έλιωσε το κερί στα αυτιά τους, οι σειρηνωδίες των φανταχτερών, αρπακτικών τεράτων δεν τους μόλυναν… Διασώζονται τρία ονόματα Σειρήνων. Η Αγλαόπη, η αγλαή, η λαμπρή στην όψη, η Θελξιέπεια, η γοητευτική και θελκτική στον λόγο (έπος) και η Πεισινόη, η πειθώ του νοός, η οποία αφόπλιζε, ξεμυάλιζε και οδηγούσε στον αφανισμό. Στα τρία αυτά ονόματα αναγνωρίζουμε τα «όπλα με σιγαστήρα», που σαγηνεύουν, παρασύρουν και διαφθέιρουν, ο «αγγελικός» κόσμος και υπόκοσμος των ΜΜΕ.

Επανέρχομαι στην προλογική σκέψη, συμμαζεύομαι στην αίθουσα. Έχω έτοιμο το συναξάρι της ερχόμενης Τρίτης, θα μοιράσω στα παιδιά και το εντός εισαγωγικών κείμενο. Λοιπόν, «τη αυτή ημέρα μνείαν ποιούμεθα»… (Προτρέπω συναδέλφους, τώρα που φαγώθηκε να μας αξιολογήσει το υπουργείο «Παιδομαζώματος», να διδάξουν ενώπιον των αξιολογητών, ένα κείμενο από την σπουδαία και από τους σπουδαίους της πνευματικής παράδοσής μας. Προβλέπεται εξάλλου μια παρέκκλιση από το αναλυτικό πρόγραμμα. Έχω κατά νου τον Παπαδιαμάντη, εκεί στον «Λαμπριάτικο Ψάλτη», που «στολίζει» τους γραικύλους της σήμερον. Να μην ξεχάσει ο λαός – όσοι ζωντανοί-στις ερχόμενες εκλογές να αξιολογήσει και αυτός την υπουργό Παιδείας και το υπουργείο της. Να θυμηθεί τι προωθεί στα αθώα και άγουρα παιδιά).

Τον  Οκτώβριο του 1964, ο Ηλίας Βενέζης, ο σπουδαίος λογοτέχνης μας και ακαδημαϊκός, εκφώνησε λόγο στην Ακαδημία Αθηνών με τίτλο «το πάθος των Φιλικών».
Στον επίλογο της ομιλίας του αναφέρθηκε στον θάνατο του Αλέξανδρου Υψηλάντη, του αθάνατου αρχηγού της Φιλικής Εταιρείας.

Διαβάζω:
«Όταν οι Αυστριακοί αποφυλάκισαν τον πρίγκιπα ήταν πια αργά. Λίγες μέρες μετά την αποφυλάκισή του ο Αλέξανδρος Υψηλάντης πέθανε στην Βιέννη, στις 31 Ιανουαρίου του 1828.  Ετοιμοθάνατο τον βρήκε ο συμπολεμιστής του του Ιερού Λόχου, ο Κοζανίτης, Γεώργιος Λασάνης. Του έφερε την εφημερίδα του τόπου, τον “Αυστριακόν Παρατηρητήν”.

– Τι νέα γράφουν; ρώτησε αργά τον Λασσάνη ο Υψηλάντης.

– Ο Καποδίστριας έφθασε στην Μάλτα. Μια φρεγάδα αγγλική τον περιμένει να τον μεταφέρει στην Ελλάδα, του αποκρίθηκε.

– Ας έχει δόξαν ο Θεός, μουρμούρισε ο Αλέξανδρος Υψηλάντης και άρχισε να ψελλίζει το “Πάτερ ημών”. Αλλά πριν τελειώσει την προσευχή του, είχε ξεψυχήσει». Τι διαβάζουμε εδώ; Το οσιακό τέλος ενός Ρωμιού, ενός αληθινού Ορθοδόξου Χριστιανού. «Οι Υψηλάντες θυσίασαν πρώτα ζωή και πλούτη. Και θυμώνται τον Θεόν, πατρίδα και θρησκεία», επιμαρτυρεί και ο στρατηγός Μακρυγιάννης.

Μετά από τρεις ημέρες, άλλο εθνικό πανηγύρι, η μνήμη του ελευθερωτή μας.

Την Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου του 1843, κλείνει τα μάτια του στην Αθήνα, το ζωντανό Εικοσιένα, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Έλληνας ήρωας με την σημαντικότερη θέση στο εικονοστάσι του Γένους. Το να θέλεις να πλέξεις «τον επιτάφιον στέφανον αυτού ανάγκη να περιλάβης τον μέγαν Ελληνικόν Αγώνα», όπως αναφώνησε ο Σούτσος κατά το ξόδι του. Ζήτησε να βάλουν στον τάφο του, κάτω από τα τσαρούχια του την τουρκική σημαία, να ποδοπατά την Τουρκιά και στο μνήμα. Αυτό το λιοντάρι μόνο μια φορά φοβήθηκε. Πότε; «Εις τον καιρό του προσκυνήματος εφοβήθηκα μόνο διά την πατρίδα μου, όχι άλλη φορά, ούτε εις τας αρχάς, ούτε εις τον καιρό του Δράμαλη, όπου ήλθε με τριάντα χιλιάδες στράτευμα εκλεκτό, ούτε ποτέ, μόνο εις το προσκύνημα εφοβήθηκα».

Και τότε βροντοφώναξε και εμείς μαζί του: «Φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους».

Τον έκλαψε όλος ο λαός, τραγούδησε και την θανή του.

«Κολοκοτρώνης πέθανε στο γάμο του Κολίνου

το θάνατό γνώρισε, που ’θελε ν’ αποθάνη

και του Γενναίου μίλησε, και του Κολίνου λέγει:

Πού είσαι, Γενναίε στρατηγέ, Κολίνο σπουδασμένε!

Ελάτε, πάρτε την ευχή, με τριγυρίζει ο Χάρος.

Σώπα, πατέρα, μην το λες, μη λες πως θα πεθάνης

κι έχουμ’ οχτρούς και χαίρονται και φίλους και λυπάνται.

Ελάτε, πάρτε την ευχή, και να ’στε μονοιασμένοι».

Τώρα που νυχθημερόν μας απειλούν τα ανισόρροπα μεμέτια της Άγκυρας, είναι λαμπρό μάθημα πατριδογνωσίας, «εθνικής ανατάσεως» θα έλεγαν παλιά, να διαβάζουν οι μαθητές πού ζήτησε να μπει ο Κολοκοτρώνης η σκοτεινή «ημισέληνος».

Θα μπορούσε και ο ημέτερος υπουργός Άμυνας, να αποστείλει στον Τούρκο συνάδελφό του και το παρακάτω κείμενο. Αποδεικνύει την ξακουστή μαχητικότητα των Τούρκων, τον φόβο και τον τρόμο της υδρογείου. Όπως έχω ξαναγράψει την μόνη «γαλάζια πατρίδα» που θα κατακτήσουν είναι ο βυθός του Αιγαίου, εκεί που θα σαπίζουν τα κουφάρια τους.

“Για τους Τούρκους είναι η πρώτη εμφάνιση που κάνουν στην Κορέα. Είχε προηγηθεί μια λαμπρή φήμη, για την ανδρεία, ακόμα και την αγριότητά τους. Οι πρώτες ειδήσεις από τις μάχες τους ηλεκτρίζουν τα γραφεία συντάξεως των αμερικανικών εφημερίδων. Οι Τούρκοι εφόρμησαν με τις ξιφολόγχες, έκαναν μακελειό, συνέλαβαν εκατοντάδες αιχμαλώτους… Το μόνο σφάλμα των ανδρείων αυτών στρατιωτών είναι ότι έκαναν λάθος στον εχθρό: πήραν για Κινέζους (εχθρούς) τους Νοτιοκορεάτες (συμμάχους), που τρέπονται σε φυγή. Όταν συναντούν τους πραγματικούς Κινέζους, έρχεται η δική τους σειρά να κατακρεουργηθούν. Τα λείψανα της Ταξιαρχίας καταφεύγουν στις γραμμές του 38ου (αμερικανικού) συντάγματος…

Μια τουρκική εφοδιοπομπή που μπήκε ανυποψίαστα σ’ αυτόν τον τομέα εξοντώθηκε, πέφτοντας σε τρεις ενέδρες, τη μια πίσω από την άλλη”.

 Το περιγράφει στη “Μεταπολεμική Παγκόσμια Ιστορία” του ο σπουδαίος δημοσιογράφος και σημαντικός ιστορικός Ρεϊμόν Καρτιέ. Και στην Κύπρο, το 1974,  τα ίδια έπαθαν, όταν βύθιζαν το αντιτορπιλικό τους «Κοτζάτεπε», κάνα δυο άλλα δικά τους που κατέστρεψαν και 11 πολεμικά τους αεροπλάνα, χάρις στον ξεχασμένο ήρωα πλωτάρχη Ελευθέριο Χανδρινό.

«Αν έρθουν κανένα βράδυ οι τρελοί Τούρκοι», όπως πολλάκις επαναλαμβάνει ο Ερντογάν, να προσέχουν να μην γίνει, όπως έλεγαν παλιά, της Κορέας…

 

πηγή:  http://aktines.blogspot.com

 http://makkavaios.blogspot.com

Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2023

Εραστές αλλά και ποιητές του Λόγου οι Τρεις Ιεράρχες

 

Εραστές αλλά και ποιητές του Λόγου οι Τρεις Ιεράρχες


Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος-θεολόγος

Ἐραστὲς ἀλλὰ καὶ ποιητὲς τοῦ Λόγου οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες

Τοὺς «τρεῖς μεγίστους φωστῆρες» τῆς τρισηλίου Θεότητος, τὶς «κιθάρες τοῦ Πνεύματος» ποὺ «εἰς πᾶσαν τὴν γῆν» ἐξέπεμψαν τὸν θεῖο λόγο, τὰ «εὔλαλα στόματα τῆς ἀληθείας» ποὺ μὲ παρρησία διακήρυξαν τὴν δόξα τοῦ Θεοῦ τιμάει ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 30 Ἰανουαρίου: τὸν σοφὸ Βασίλειο, τὸν θεολόγο Γρηγόριο καὶ τὸν κλεινό Ἰωάννη, «τῶν Ἱεραρχῶν τὴν Τριάδα». «Οὐκ εἰσὶν λαλιαί, οὐδὲ λόγοι, ὧν οὐχὶ ἀκούονται αἱ φωναὶ αὐτῶν» (Στιχηρὸ τοῦ Ἑσπερινοῦ), ἀναφωνεῖ μὲ θαυμασμὸ ὁ ὑμνωδός. Πράγματι, στὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης ἀντήχησε ἡ λαλιά των καὶ «τὴν κτίσιν πᾶσαν» μὲ τὰ νάματα τῆς θεογνωσίας πότισε ὁ λόγος των.

Δὲν ὑπάρχουν, ὡστόσο, πολλὲς μορφὲς στὴν ἱστορία ποὺ νὰ συνδυάζουν τὴν δύναμη τοῦ πνεύματος, τὴν παρρησία τοῦ λόγου καὶ τὴν προσφορὰ ὅλης τῆς ὑπάρξεώς των πρὸς τὸν συνάνθρωπο. Στὴν προσωπικότητα, μάλιστα, τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν τὰ τρία αὐτὰ στοιχεῖα, ποὺ ἀντιστοιχοῦν στὶς ἐπιμέρους λειτουργίες τῆς Καθολικῆς Ὀρθοδοξίας, τὴν πνευματική, τὴν μορφωτικὴ καὶ τὴν κοινωνική, συνδυάζονται ἁρμονικά, γι’ αὐτὸ καὶ ὁ κοινός των ἑορτασμός.

Εἶναι ἀληθινὰ ἀξιοθαύμαστο ὅτι ὁ καθένας ἀπὸ τοὺς τρεῖς διέθετε ταυτοχρόνως καὶ πνευματικὴ καλλιέργεια καὶ ψυχικὴ εὐαισθησία καὶ ἐνεργητικὴ διάθεση. Παραλλήλως, ὅμως, κατεῖχε κάποιο ἀπὸ αὐτὰ τὰ χαρακτηριστικὰ σὲ μεγαλύτερο βαθμό. Ἔτσι, ὁ Βασίλειος ἦταν ἀσφαλῶς μέγας στὴν σοφία, ἀλλὰ δὲν ὑστέρησε καθόλου σὲ δυναμισμὸ καὶ σὲ κοινωνικὴ προσφορά, ὁ Γρηγόριος χαρακτηρίστηκε θεολόγος ἀλλὰ ἦταν καὶ βαθύτατα φιλοσοφικὴ καὶ ποιητικὴ φύση, ἐνῶ διακρίθηκε καὶ γιὰ τὴν εἰρηνευτική του δράση, ὁ δὲ Ἰωάννης δὲν ὑπῆρξε μόνον ἐξαίρετος πνευματικὸς πατὴρ καὶ φωτισμένος ἑρμηνευτὴς τῶν θείων γραφῶν ἀλλὰ καὶ σταθερὸς ὑπερασπιστὴς τῶν πτωχῶν καὶ ἀδυνάτων καὶ δριμὺς ἐπικριτὴς τῶν ἰσχυρῶν καὶ ἀδίκων.

Ἑπομένως, γι’ αὐτοὺς ἡ «πρᾶξις ἔγινε θεωρίας ἐπίβασις» καὶ ἡ δογματική των διδασκαλία ἐπισφραγίστηκε μὲ τὴν ἀνθρωπιστικὴ προσφορά. Γι’ αὐτὸ ἡ ἱερατική των ἰδιότητα δὲν στάθηκε ἐμπόδιο στὴν ἀναγνώριση τῆς προσωπικότητάς των, καὶ μάλιστα ἀπὸ τοὺς συγχρόνους των μὴ χριστιανούς. Ὁ σοφιστὴς Λιβάνιος, ὁ ἱκανώτερος ῥήτορας τῆς ἐποχῆς του καὶ διδάσκαλος τῶν δύο ἐξ αὐτῶν, ὅταν ἐρωτήθηκε ποιόν θὰ ἐπιθυμοῦσε ὡς διάδοχό του, ἀπάντησε: «Ἰωάννην, εἰ μὴ Χριστιανοὶ αὐτὸν ἐσύλησαν.», δηλαδὴ τὸν Ἰωάννη, ἐὰν δὲν τὸν εἶχαν «κλέψει» οἱ Χριστιανοί, ἐνῶ παραδέχεται μὲ ἀνωτερότητα, ποὺ μόνον ἕνας μεγάλος διαθέτει, τὸν Μεγάλο Βασίλειο γιὰ τὴν ὀμορφιὰ τῆς γλώσσας του: «Ἐν κάλλει ἐπιστολῶν, ἥττημαι. Βασίλειος δὲ κεκράτηκεν. Φίλος δὲ ὁ ἀνὴρ καὶ διὰ τοῦτο εὐφραίνομαι.» (PG 32, 1081). Ἀλλὰ καὶ στοὺς μεταγενεστέρους χρόνους καὶ στὴν ἐποχή μας ἀκόμη, λόγιοι, φιλόσοφοι καὶ πολιτικοί, ἀνεξαρτήτως πεποιθήσεων, ἀναγνωρίζουν τὴν πνευματικὴ ἐμβέλεια τῶν μεγάλων φωστήρων τῆς οἰκουμένης.

Ἀπαιτεῖται πράγματι πολὺς χρόνος, γιὰ νὰ ἀναφερθῆ καὶ μόνον κανεὶς στὸ πολύπλευρο ἔργο τοῦ Χρυσοστόμου, νὰ μελετήση τοὺς λόγους καὶ τὶς ἐπιστολὲς τοῦ Βασιλείου, νὰ ἐμβαθύνη στὴν θεολογικὴ σκέψη καὶ στὸ ποιητικὸ ἔργο τοῦ Γρηγορίου. Γι’ αυτὸ καὶ ἐμεῖς στὸ παρὸν ἄρθρο θὰ περιοριστοῦμε σὲ μιὰν ἐνδιαφέρουσα πτυχὴ τῆς προσφορᾶς των σχετικὰ μὲ τὴν ἀντιμετώπιση μιᾶς μεγάλης διαμάχης ποὺ εἶχε ξεσπάσει στὴν ἐποχή των.

Συγκεκριμένα, στὰ χρόνια τοῦ Βασιλείου καὶ τοῦ Γρηγορίου εἶχαν διαμορφωθῆ δύο ἀκραῖες τάσεις, ἀπὸ τὴν μία ἐκείνων ποὺ πίστευαν ὅτι οἱ Χριστιανοὶ δὲν πρέπει καθόλου νὰ μελετοῦν τὰ ἀρχαιοελληνικὰ κείμενα, διότι ἀλλοτριώνεται ἡ πίστη των, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη ἐκείνων ποὺ πρέσβευαν ὅτι τὸ ἑλληνικὸ πνεῦμα κινδυνεύει νὰ ἀλλοιωθῆ ἀπὸ τὰ διδάγματα τῶν «Ἑβραιοχριστιανῶν», ὅπως τοὺς ἀποκαλοῦσαν.

Ἔχει πραγματικὰ ἐνδιαφέρον νὰ δοῦμε πῶς ἀντιμετώπισαν οἱ ἑλληνομαθεῖς Πατέρες τὴν ὀξύτατη αὐτὴν διαμάχη καὶ πῶς κατάφεραν τελικὰ μὲ τὴν δύναμη τοῦ λόγου καὶ τὴν χάρη τοῦ Πνεύματος νὰ ἀμβλύνουν τὶς ἀκραῖες αὐτὲς τάσεις.

Ὁ σοφώτατος Βασίλειος στὴν πραγματεία του «Πρὸς τοὺς νέους, ὅπως ἄν ἐξ ἑλληνικῶν ὠφελοῖντο λόγων» διδάσκει ὅτι οἱ φιλομαθεῖς νέοι χρειάζεται νὰ μιμοῦνται, στὴν ἀπόκτηση τῶν γνώσεων, τὸ παράδειγμα τῶν μελισσῶν, οἱ ὁποῖες ἀπὸ κάθε ἄνθος ἀποκομίζουν μόνον ὅ τι εἶναι ὠφέλιμο γιὰ τὴν σύνθεση τοῦ μελιοῦ. Ὅπως λέει χαρακτηριστικά: «καθάπερ τῆς ῥοδωνιᾶς τοῦ ἄνθους δρεψάμενοι τὰς ἀκάνθας ἐκκλίνομεν, οὕτω καὶ ἐπὶ τῶν τοιούτων λόγων, ὅσον χρήσιμον ἀπωσάμενοι, τὸ βλαβερὸν ἀπορρίψωμεν» (PG 31, 569). Παρομοιάζει μάλιστα τὴν θύραθεν σοφία μὲ τὰ φύλλα ποὺ περιβάλλουν καὶ στολίζουν τὸν καρποὺς τοῦ δένδρου χαρίζοντάς του ὄμορφη ὄψη. Ὁ φιλόσοφος Γρηγόριος, ἄριστος καὶ αὐτὸς μελετητὴς τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς σοφίας, χαρακτηρίζει «σκαιοὺς καὶ ἀπαιδεύτους» τοὺς Χριστιανοὺς ἐκείνους ποὺ ἀπέρριπταν τὴν ἔξωθεν παιδεία «ὡς ἐπίβουλον καὶ σφαλεράν καὶ Θεοῦ πόρρω βάλλουσαν» (=ποὺ ἀπομακρύνει ἀπὸ τὸν Θεό), θεωρώντας την, ὅπως καὶ ὁ Βασίλειος, συμπληρωματικὴ στὴν «εὐγενεστέραν καὶ ἡμετέραν» (χριστιανική) παιδεία [«Ἐπιτάφιος εἰς τὸν Μέγαν Βασίλειον» (PG, 36, 508-9)].

Στὸν Ἰουλιανό, μάλιστα, τὸν Παραβάτη, συμφοιτητή του στὴν Ἀθήνα, ποὺ μὲ διάταγμά του ἀπαγόρευε στοὺς Χριστιανοὺς νὰ διδάσκουν τὰ ἑλληνικὰ γράμματα, ἀπηύθυνε δύο Στηλιτευτικοὺς λόγους. Στὸ ἐρώτημα «Τίνος τοῦ ἑλληνίζειν εἰσὶν οἱ λόγοι;» δηλ. ποιός ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ διδάσκῃ καὶ νὰ μελετᾶ τὰ ἑλληνικὰ γράμματα, τὴν ἀπάντηση τὴν δίνει ὁ ἴδιος ὁ Γρηγόριος, ὅτι τὸ ἑλληνίζειν δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι μονοσήμαντο καὶ ἑπομένως δικαίωμα μόνον τῶν ἐθνικῶν (καθ’ ὅτι Ἕλλην σήμαινε ἐθνικός), ἀλλὰ εἶναι πολυσήμαντο καὶ ἑπομένως ἀποτελεῖ δικαίωμα ὅλων ὅσοι ἀποτελοῦν τὸ ἔθνος, ἀνεξαρτήτως θρησκείας, γλώσσης καὶ ἄλλων διακρίσεων, κατὰ τὴν εὐαγγελικὴ ῥήση «οὐκ ἔστιν Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην…, ἀλλὰ τὰ πάντα καὶ ἐν πᾶσι Χριστός» (Γαλ., γ’ 23- δ’ 5) .

Ἀλλὰ καὶ ὁ Χρυσοῤῥήμων, ποὺ προβάλλεται ἀπὸ κάποιους ἀποκλειστικὰ ὡς κατήγορος τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὑπῆρξε ἀσφαλῶς ἐλεγκτικὸς ἀπέναντι στὰ διδάγματα τῶν Ἑλλήνων φιλοσόφων -ὄχι ὅλων-, διότι ἐπηρέαζαν πολλοὺς Χριστιανοὺς στὸν τρόπο ζωῆς των, ὥστε νὰ ἐνδιαφέρωνται περισσότερο γιὰ τὴν ἀπόκτηση ὑλικῶν ἀγαθῶν καὶ ὄχι γιὰ τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς των. Ἐν τούτοις, δὲν ἀπέρριπτε τὴν ἑλληνικὴ παιδεία, τὴν ὁποία θεωροῦσε καὶ ἐκεῖνος, ὅπως καὶ οἱ προκάτοχοί του Πατέρες, ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιὰ τὴν ἐμβάθυνση στὴν χριστιανικὴ παιδεία («Πάντοθεν -καὶ εἰς τὰ παρ’ ἡμῖν καὶ εἰς τὰ τῶν φιλοσόφων διδάγματα-εὑρίσκεις, εἰ βούλει, τὰ ὑποδείγματα (τοῦ ὀρθοῦ βίου)», PG 62, 47). Ἐξ ἄλλου σκοπὸς τῆς ἀγωγῆς κατὰ τὸν Χρυσόστομο εἶναι ἡ διάπλαση «εἰς τέλειον Χριστιανὸν καὶ πραγματικὸν φιλόσοφον» (PG 62, 149).

Πράγματι, οἱ ἑλληνομαθεῖς καὶ φωτισμένοι ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα Ὀρθόδοξοι Πατέρες καὶ πρόμαχοι τῆς Ἁγίας Τριάδος, ποὺ υἱοθέτησαν μὲ τὴν στάση των τὸ ἀρχαιοελληνικὸ «μηδὲν ἄγαν», καθοδηγοῦν ἐμμέσως καὶ ἐμᾶς τοὺς νεωτέρους νὰ ἀποφεύγωμε τὶς ἀκρότητες, τὸν φανατισμὸ καὶ τὸν διχασμό, ἐφ’ ὅσον εἴμαστε τέκνα τοῦ ἑνὸς Τριαδικοῦ Θεοῦ τῆς εἰρήνης, τῆς ὁμονοίας καὶ τῆς ἀγάπης. Ἄς ἐργαζώμαστε λοιπὸν καὶ ἐμεῖς ὥστε νὰ γινώμαστε τέλειοι Χριστιανοὶ καὶ ἀληθινοὶ φιλό-σοφοι, ἐραστὲς δηλαδὴ ὄχι μόνον τοῦ λόγου ἀλλὰ καὶ τοῦ Λόγου, ὅπως καὶ ἐκεῖνοι.

Ἐξ ἄλλου, οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες δὲν κήρυξαν μόνον μὲ τὸν λόγο των τὴν ἑνότητα, τὴν δικαιοσύνη καὶ τὴν ἀγάπη ἀλλὰ ὑπηρέτησαν καὶ στὴν πράξη τὸ τριπλὸ ἔργο τῆς Καθολικῆς Ὀρθοδοξίας, ὡς οἱ καλύτεροι ἐκφραστές της καὶ πολύπλευροι διάκονοι, «βάσεις, θεολόγοι, χρυσολόγοι».

Δὲν ἔχομε, λοιπόν, παρὰ νὰ παρακαλέσωμε «οἱ φιλόσοφοι τοὺς σοφούς, οἱ ἱερεῖς τοὺς ποιμένας, οἱ ἁμαρτωλοὶ τοὺς προστάτας», ὥστε νὰ μᾶς βοηθήσουν στὶς σημερινὲς δύσκολες συγκυρίες νὰ διατηρήσωμε ἀλώβητη τὴν πίστη καὶ ἐλεύθερο τὸ φρόνημά μας ὡς ἀληθινοὶ Χριστιανοί καὶ γνήσιοι Ἕλληνες. Εἶναι τὸ καλύτερο δῶρο ποὺ μποροῦμε νὰ τοὺς προσφέρωμε στὴν μνήμη των, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν!

Πηγή: https://www.impantokratoros.gr

Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2023

Λόγος Αγίου Εφραίμ του Σύρου στη Δευτέρα Παρουσία

 

Λόγος Αγίου Εφραίμ του Σύρου στη Δευτέρα Παρουσία

 Άγιος Εφραίμ ο Σύρος

Αγαπητοί μου αδελφοί, ακούστε για τη δεύτερη και φοβερή παρουσία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Έφερα στο νου μου την ώρα εκείνη και, καθώς αναλογίστηκα όσα πρόκειται τότε να συμβούν, κατατρόμαξα. Ποιός μπορεί να τα διηγηθεί; Ποιά γλώσσα μπορεί να τα περιγράψει; Ποιά αυτιά μπορούν να τ’ ακούσουν;

Τότε ο Βασιλιάς της οικουμένης θα σηκωθεί από το θρόνο της δόξας Του και θα έρθει για να κρίνει όλους τους κατοίκους της γης, αμοίβοντας με αιώνια μακαριότητα τους άξιους και τιμωρώντας με αιώνια κόλαση τους αμαρτωλούς! Όταν τα φέρνω αυτά στο νου μου, τρόμος με κυριεύει. Παραλύω ολόκληρος. Τα μάτια μου δακρύζουν. Η φωνή μου κόβεται. Τα χείλη μου παγώνουν. Η

γλώσσα μου τρέμει. Οι λογισμοί μου σταματούν. Αν και ο φόβος με πιέζει να σωπάσω, αναγκάζομαι να μιλήσω για χάρη της δικής σας ωφέλειας.

Θα συμβούν τόσο μεγάλα και τρομακτικά γεγονότα, που ούτε έγιναν από την κτίση του κόσμου ούτε θα γίνουν σ’ όλες τις γενιές. Αν μία δυνατή βροντή πολλές φορές μας τρομάζει και μας κόβει τα πόδια, για σκεφτείτε, πως θ’ αντέξουμε ν’ ακούσουμε τον ήχο εκείνης της σάλπιγγας, που θα ηχήσει στα ουράνια δυνατότερα από κάθε βροντή, για να ξυπνήσει όλους τους νεκρούς, δίκαιους και άδικους;

Τότε τα οστά των νεκρών θα συναρμολογηθούν. Θα προστάξει ο μεγάλος Βασιλιάς, που εξουσιάζει όλη την κτίση, κι ευθύς η γη και η θάλασσα θα δώσουν με τρόμο τους νεκρούς τους. Ακόμα κι όσοι κατασπαράχθηκαν από τα θηρία, όσοι φαγώθηκαν από τα ψάρια η τα όρνια, όλοι, «εν ριπή οφθαλμού», θα παρουσιαστούν μπροστά στον αδέκαστο Κριτή. Τότε οι ποταμοί και οι πηγές θα εξαφανιστούν, τ’ αστέρια θα πέσουν, ο ήλιος θα σβήσει, η σελήνη θα χαθεί.

Άγγελοι σταλμένοι από το Θεό θα διασχίζουν την υφήλιο και θα συγκεντρώνουν τους εκλεκτούς από κάθε σημείο της γης. Τότε θ’ αντικρύσουμε «νέους ουρανούς και νέα γη» (Β’ Πέτρ. γ’, 13), σύμφωνα μὲ τὴν υπόσχεση τοῦ Κυρίου.

Πως θ’ αντέξουμε, όταν θα δούμε να ετοιμάζεται ο φοβερός θρόνος και να προβάλλει ο Σταυρός, που πάνω του θυσιάστηκε εκούσια ο Χριστός για μας; Τότε θα θυμηθούμε και θα κατανοήσουμε το λόγο του Κυρίου για «το σημάδι του Υιού του ανθρώπου» (Ματθ. ΚΔ΄30).

Τότε θα πληροφορηθούμε όλοι, ότι πρόκειται να παρουσιαστεί ο μεγάλος Βασιλιάς. Τη φοβερή εκείνη ώρα, ο καθένας μας θα συλλογίζεται τις πράξεις του και θα σκέφτεται τι θα Του απολογηθεί… Όταν θ’ ακούσουμε τη βροντερή εκείνη φωνή από τα ύψη τ’ ουρανού να διακηρύσσει, «Να, ο Νυμφίος έρχεται» (Ματθ. ΚΕ΄ 6), «Ο Κριτής φτάνει για να κρίνει ζωντανούς και νεκρούς», τότε, από την κραυγή εκείνη, θα σαλέψουν συθέμελα τα έγκατα της γης, απ’ τη μίαν άκρη ως την άλλη.

Τότε, αδελφοί μου, στενοχώρια και φόβος και τρόμος θα καταλάβει κάθε άνθρωπο γι’ αυτά που θα συμβούν στην οικουμένη. Οι δυνάμεις των ουρανών θα σαλευθούν. Οι ουρανοί θα σχιστούν. Και ο Βασιλεύς των βασιλέων, ο άγιος και ένδοξος Θεός μας, θα παρουσιαστεί σαν αστραπή φοβερή, με εξουσία και δόξα απερίγραπτη. Έκσταση και φρίκη θα μας κυριέψουν την ώρα εκείνη, όταν θα καθίσει στο κριτήριο ο αμερόληπτος Κριτής και θ’ ανοίξει τα φοβερά βιβλία, όπου είναι γραμμένα τα έργα και τα λόγια μας, όλα όσα κάναμε και είπαμε στην ζωή αυτή, νομίζοντας ότι μπορούμε ν’ απατήσουμε τον καρδιογνώστη Θεό.

Ω! Πόσα δάκρυα πρέπει να χύνουμε, όταν συλλογιζόμαστε εκείνη την ώρα! Και όμως, είμαστε τόσο αμελείς! Πόσο θα κλάψουμε και θα στενάξουμε τότε, όταν θα δούμε από το ένα μέρος τις μεγάλες δωρεές και την ασύλληπτη μεγαλοπρέπεια και λαμπρότητα της βασιλείας των ουρανών, που θ’ απολαύσουν όσοι πάλεψαν σκληρά για να τηρήσουν τις εντολές του Κυρίου, και από το άλλο μέρος τις φοβερές τιμωρίες, που θα υποστούν όσοι υποδουλώθηκαν στην αμαρτία! Και στη μέση, έντρομοι, όλοι οι άνθρωποι, από κάθε φυλή, από τον πρωτόπλαστο Αδάμ ως τον τελευταίο, θα γονατίζουν και θα προσκυνούν το Θεό, σύμφωνα με το λόγο της Γραφής: «Εγώ, ο ζωντανός Κύριος, το λέω πως όλοι θα με προσκυνήσουν» (Ρωμ. ΙΔ΄11).

Τότε όλη η ανθρωπότητα, καθώς θα βρίσκεται ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο, ανάμεσα στη μακάρια ανάπαυση και στην αιώνια καταδίκη, θα περιμένει με αγωνία τη φοβερή Κρίση. Και κανένας την ώρα αυτή δεν θα μπορεί να βοηθήσει τον διπλανό του.

Θα ρωτηθούν οι επίσκοποι και για τον δικό τους τρόπο ζωής και για το ποίμνιό τους. Θα τους ζητηθεί λόγος για τα λογικά πρόβατα, που παρέλαβαν από τον αρχιποιμένα Χριστό. Αν από αμέλειά τους χάθηκε κάποιο πρόβατο, το αίμα του θα ζητηθεί από τους ίδιους.

Παρόμοια και οι ιερείς θα δώσουν λόγο για τις ενορίες τους. Επίσης και κάθε πιστός θα δώσει λόγο για τον εαυτό του, για το σπίτι του, για τη γυναίκα του, για τα παιδιά του, για τους υπαλλήλους και τους δουλευτάδες του.

Θα εξεταστούν βασιλιάδες και άρχοντες, πλούσιοι και φτωχοί, μικροί και μεγάλοι, για όλα όσα έκαναν: «Γιατί όλοι μας πρέπει να παρουσιαστούμε μπροστά στο βήμα του Χριστού, για να πάρει καθένας την αμοιβή του ανάλογα με τα όσα καλά η κακά έπραξε σ’ αυτή τη ζωή» (Β΄ Κορ. ε’ , 10).

Όλων μας τα έργα θα ερευνηθούν και θα φανερωθούν μπροστά σε αγγέλους και ανθρώπους. Οι εχθροί του Χριστού θα κατασυντριβούν. Θα καταργηθεί κάθε αρχή και εξουσία και δύναμη (Α΄ Κορ. ιε’ , 24). Τότε, καθώς είναι γραμμένο, ο Κύριος θα ξεχωρίσει «τα πρόβατα από τα κατσίκια» (Ματθ. ΚΕ΄, 32).

Έτσι, όσοι έχουν καλά έργα και πνευματικούς καρπούς, θα χωριστούν από τους άκαρπους και τους αμαρτωλούς.

Οι πρώτοι θα λάμψουν σαν τον ήλιο, γιατί φύλαξαν τις εντολές του Θεού. Αυτοί είναι οι ελεήμονες, οι φιλόξενοι, οι βοηθοί των δυστυχισμένων, οι συμπαραστάτες των ασθενών, οι προστάτες των φτωχών και των ορφανών, όσοι έντυναν τους γυμνούς, όσοι επισκέπτονταν τους φυλακισμένους, όσοι έγιναν φτωχοί για τον πλούτο που υπάρχει στους ουρανούς, όσοι συγχώρησαν τα παραπτώματα των αδελφών τους, όσοι φύλαξαν τη σφραγίδα της πίστεως ακέραιη και αμόλυντη από κάθε αίρεση. Αυτούς θα τους βάλει στα δεξιά Του, ενώ τους αμαρτωλούς στ’ αριστερά Του.

Οι δεύτεροι ειν’ εκείνοι που παρόργιζαν τον καλό Ποιμένα και περιφρονούσαν τους λόγους Του. Είναι οι περήφανοι, οι αδιόρθωτοι, οι φίλοι των διασκεδάσεων και των απολαύσεων, όσοι ξόδεψαν στην ακολασία και τη μέθη και την ασπλαχνία ολόκληρο το χρόνο της ζωής τους, σαν εκείνο τον πλούσιο που ποτέ δεν ελέησε τον φτωχό Λάζαρο (Λουκ. ΙΣΤ’, 19-31).

Αυτοί θα καταδικαστούν και θα σταθούν στ’ αριστερά, γιατί δεν έδειξαν συμπόνια. Ήταν σκληροί και δεν είχαν καρπούς μετάνοιας, δεν είχαν λάδι στα λυχνάρια τους. Όσοι όμως αγόρασαν το λάδι της ελεημοσύνης από τους φτωχούς και γέμισαν τα λυχνάρια τους, θα σταθούν στα δεξιά, κρατώντας τα αναμμένα, ένδοξοι και χαρωποί, και θ’ ακούσουν τη γαλήνια εκείνη και ποθητή φωνή: «Ελάτε, οι ευλογημένοι απ’ τον Πατέρα μου, κληρονομήστε τη βασιλεία, που σας έχει ετοιμαστεί απ’ την αρχή του κόσμου» (Ματθ. ΚΕ΄, 34).

Όσοι πάλι είναι στ’ αριστερά, θ’ ακούσουν την οδυνηρή εκείνη και φοβερή απόφαση: «Φύγετε από μπροστά μου, καταραμένοι, πηγαίνετε στην αιώνια φωτιά, που έχει ετοιμαστεί για το διάβολο και τους δικούς του» (Ματθ. ΚΕ΄, 41). Όπως δεν ελεήσατε, έτσι τώρα δεν θα ελεηθείτε. Όπως δεν ακούσατε τη φωνή Μου, ουτ’ Εγώ τώρα θ’ ακούσω τον απαρηγόρητο θρήνο σας. Γιατί δεν Με θρέψατε όταν πεινούσα. Δεν Με ποτίσατε όταν διψούσα. Δεν Με φιλοξενήσατε όταν ήρθα κοντά σας. Δεν Με ντύσατε όταν ήμουν γυμνός. Δεν Μ’ επισκεφθήκατε όταν ήμουν άρρωστος ούτε όταν ήμουν στη φυλακή. Δεν υπηρετήσατε Εμένα. Σε άλλο κύριο γίνατε υπηρέτες και δούλοι, στο διάβολο. Φύγετε λοιπόν μακριά Μου, εργάτες της αδικίας. Τότε θα οδηγηθούν αυτοί στην αιώνια κόλαση, ενώ οι δίκαιοι στην αιώνια ζωή (βλ. Ματθ. ΚΕ΄, 41-46).

Αλλοίμονο σ’ εκείνους που αφήνουν ανεκμετάλλευτο τον καιρό τούτο της μετάνοιας και παραδίνονται σε πράγματα άσκοπα και γελοία. Θα ζητήσουν τότε το χρόνο που ξόδεψαν μάταια, και δεν θα τον βρουν. Αλλοίμονο σ’ εκείνους που δίνουν σημασία σε πνεύματα πλάνης και διδασκαλίες δαιμονικές, γιατί αυτά θα τους εξασφαλίσουν την καταδίκη στην άλλη ζωή.

Αλλοίμονο σ’ εκείνους που ασχολούνται με μαντείες και ανηθικότητες. Αλλοίμονο σ’ εκείνους που στερούν από τους εργάτες τον δίκαιο μισθό τους, γιατί είναι όμοιοι μ’ αυτούς που χύνουν αίμα.

Αλλοίμονο σ’ εκείνους που κρίνουν άδικα, δικαιώνοντας το φταίχτη και καταδικάζοντας τον αθώο.

Αλλοίμονο σ’ εκείνους που μολύνουν την άγια πίστη μας μ’ αιρετικές διδασκαλίες η συναναστρέφονται μ’ αιρετικούς.

Αλίμονο σ’ εκείνους που έχουν τ’ ανόητα πάθη του φθόνου και του μίσους. Και για να μη λέω πολλά:

Αλλοίμονο σ’ εκείνους που θα βρεθούν στ’ αριστερά τη φοβερή μέρα της Κρίσεως. Θα κλάψουν πικρά αλλ’ ανώφελα, όταν θ’ ακούσουν την οδυνηρή εκείνη απόφαση: «Φύγετε από μπροστά μου, καταραμένοι, πηγαίνετε στην αιώνια φωτιά»(Ματθ. ΚΕ΄, 41).

Όσοι έχετε δάκρυα και κατάνυξη, θρηνήστε μαζί μου. Όταν συλλογίζομαι τον αιώνιο εκείνο χωρισμό, νιώθω αβάσταχτη θλίψη. Γιατί τότε αποχωρίζονται ο ένας άνθρωπος από τον άλλο και φεύγουν σε αποδημία που δεν έχει επιστροφή. Ποιός είναι τόσο σκληρόκαρδος και αναίσθητος, ώστε να μην κλάψει από δω για την ώρα εκείνη;

Τότε, όσοι ήταν κάποτε βασιλιάδες, θα οδύρονται σαν αιχμάλωτοι. Τότε θα στενάζουν οι άρχοντες και οι άσπλαχνοι πλούσιοι και θα ζητούν βοήθεια, αλλά κανείς δεν θα τους δίνει. Γιατί εκεί δεν έχουν καμιάν άξια ούτε ο πλούτος ούτε οι κόλακες. Και δεν θα βρουν έλεος, επειδή δεν ελέησαν κανένα. Τότε θ’ αποχωριστούν γονείς από τα παιδιά τους και φίλοι από τους φίλους τους. Τότε θα διαλυθούν οι συζυγικοί δεσμοί που δεν κρατήθηκαν αμόλυντοι και αγνοί. Τότε θ’ αποδιωχτούν οι παρθένοι στο σώμα αλλ’ άκαρδοι και άσπλαχνοι στον τρόπο, γιατί η κρίση θα είναι ανελέητη σ’ όποιον δεν είχε έλεος (Ιακ. Β’ , 13).

Θα παραλείψω όμως τα πολλά, γιατί κυριεύομαι από φόβο και φρίκη. Άγγελοι φοβεροί θ’ απομακρύνουν βίαια όλους τους αμετανόητους ασεβείς, που θα τρίζουν με τρόμο τα δόντια τους και θα γυρίζουν συχνά, για να βλέπουν τους δικαίους και την ευδαιμονία που έχασαν. Θα βλέπουν το φως εκείνο το περίλαμπρο και τα κάλλη του παραδείσου.

Θα βλέπουν τους γνωστούς τους στην τρισμακάρια εκείνη χώρα και τις μεγάλες δωρεές, που θα παίρνουν από το Βασιλιά της δόξας όσοι αγωνίστηκαν για τη σωτηρία τους σ’ αυτόν τον κόσμο. Ύστερ’ από λίγο, αφού θα έχουν αποχωριστεί απ’ όλους τους δικαίους και τους φίλους και τους γνωστούς τους, θ’ αποχωριστούν κι απ’ αυτόν το Θεό. Δεν θα μπορούν πια να βλέπουν τη χαρά και το Φως το αληθινό.

Τέλος, θα οδηγηθούν στις διάφορες κολάσεις για να παραδοθούν στην αιώνια τιμωρία. Τότε, βλέποντας την τέλεια εγκατάλειψή τους, βλέποντας ότι κάθε ελπίδα τους χάθηκε, βλέποντας ότι κανένας πια δεν μπορεί να τους βοηθήσει, θα λένε κλαίγοντας απαρηγόρητα με πικρά δάκρυα:

“Ω! Πόσο καιρό χάσαμε στην αμέλεια! Πόσο χλευαστήκαμε από τον πονηρό! Όταν ακούγαμε στις Γραφές να μιλάει ο ίδιος ο Θεός, όχι μόνο δεν προσέχαμε, αλλά και γελούσαμε. Τώρα κραυγάζουμε, κι Αυτός αποστρέφει το πρόσωπό Του από μας!

Τι μας ωφέλησαν λοιπόν τ’ αγαθά του κόσμου; Που είναι ο πατέρας και η μάνα που μας γέννησαν; Που είναι οι άδελφοι; Που τα παιδιά; Που οι φίλοι; Που ο πλούτος; Που τα υπάρχοντα; Που οι άρχοντες κι οι ηγεμόνες; Κανένας απ’ όλους αυτούς δεν μπορεί τώρα να μας σώσει. Ούτε κι εμείς μπορούμε να βοηθήσουμε τους εαυτούς μας. Αλλά εγκαταλειφθήκαμε εντελώς κι από το Θεό κι από τους αγίους.

Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε; Τώρα πια δεν είναι καιρός μετάνοιας. Δεν ισχύουν πια οι προσευχές. Δεν ωφελούν πια τα δάκρυα. Δεν υπάρχουν πια οι πωλητές του λαδιού, δηλαδή οι φτωχοί και οι δυστυχισμένοι. Όταν μας παρακαλούσαν ν’ αγοράσουμε, εμείς κλείναμε τ’ αυτιά μας. Τώρα ζητάμε και δεν βρίσκουμε. Δεν υπάρχει λύτρωση για μας, τους αξιοθρήνητους. Δεν θα βρούμε ευσπλαχνία, γιατί δεν είμαστε άξιοι”. Τότε λοιπόν θα πάει ο καθένας στον τόπο των βασάνων, στον τόπο που ο ίδιος ετοίμασε για τον εαυτό του με τις πονηρές πράξεις του, εκεί «όπου το σκουλήκι δεν πεθαίνει και η φωτιά δεν σβήνει» (Μαρκ. Θ’ , 44).

Να, ακούσατε τι κερδίζουν όσοι αμελούν και ραθυμούν και δεν μετανοούν. Ακούσατε πως χλευάζονται όσοι χλεύαζαν τις εντολές του Κυρίου. Ο Πέτρος, ο κορυφαίος των αποστόλων, μας προειδοποιεί για την ημέρα εκείνη λέγοντας: «Η ημέρα του Κυρίου θα έρθει όπως ο κλέφτης τη νύχτα, και τότε οι ουρανοί θα εξαφανιστούν με τρομερό πάταγο, τα στοιχεία της φύσεως θα διαλυθούν στη φωτιά, και η γη, όπως και όλα όσα έγιναν πάνω σ’ αυτήν, θα κατακαούν» (Β’ Πέτρ. γ’, 10). Αλλά και πρωτύτερα, ο ίδιος ο Δεσπότης και Κύριός μας μας αποκάλυψε τα εξής: «Προσέξτε καλά τους εαυτούς σας. Μην παραδοθείτε στην κραιπάλη και στη μέθη και στις βιοτικές ανάγκες, και σας αιφνιδιάσει η ημέρα εκείνη. Γιατί θα έρθει σαν την παγίδα σε όλους τους ανθρώπους που κατοικούν στη γη» (Λουκ. ΚΑ’ 34). Και αλλού: «Μπείτε από τη στενή πύλη… Στενή είναι η πύλη και γεμάτη δυσκολίες η οδός που οδηγεί στη ζωή» (Ματθ. Ζ’ , 13).

Αδελφοί μου, ας βαδίσουμε τον δύσκολο αυτό δρόμο για να κληρονομήσουμε την αιώνια ζωή. Αυτός ο δρόμος απαιτεί μετάνοια, νηστεία, προσευχή, αγρυπνία, ταπεινοφροσύνη, περιφρόνηση της σάρκας, επιμέλεια της ψυχής, ελεημοσύνη, δάκρυα, πένθος. Να μισείται κανείς και να μη μισεί. Να συγχωρεί αυτούς που του κάνουν κακόν. Να αδικείται και να ευεργετεί. Τέλος, να χύσει και το αίμα του για το Χριστό, όταν οι περιστάσεις το απαιτήσουν. Αντίθετα, είναι «πλατειά η πύλη και ευρύχωρη η οδός που οδηγεί στην καταστροφή»(Ματθ. Ζ’ , 13).

Η πορεία αυτού του δρόμου εδώ είναι ευχάριστη, αλλά εκεί είναι θλιβερή. Εδώ είναι γλυκιά, εκεί όμως πικρότερη κι από τη χολή. Εδώ είναι εύκολη, εκεί όμως δύσκολη και οδυνηρή. Γνωρίσματα αυτής της πορείας είναι η πορνεία, η μοιχεία, η ασέλγεια, η ειδωλολατρία, η φιλονικία, ο θυμός, η διχόνοια, οι φθόνοι, οι φόνοι, τα γλέντια, τα πολυτελή γεύματα, η λαιμαργία και τα όμοια μ’ αυτά. Μα το χειρότερο απ’ όλα, η αμετανοησία και η τέλεια λησμοσύνη της ώρας του θανάτου.

Αυτή την ημέρα της δευτέρας παρουσίας του Χριστού συλλογίστηκαν οι άγιοι μάρτυρες και δεν λυπήθηκαν τα σώματά τους, αλλά υπέμειναν κάθε είδος βασάνων με χαρά και με την προσδοκία των ουράνιων στεφανιών. Για τον ίδιο λόγο αγωνίστηκαν στις ερημιές και στα βουνά, με νηστεία και αγνεία, όχι μόνο άνδρες, αλλά και γυναίκες, βαδίζοντας καρτερικά το στενό και θλιμμένο μονοπάτι, κι έτσι κέρδισαν τη βασιλεία των ουρανών. Αυτό το φοβερό δικαστήριο συλλογίστηκε και ο μακάριος Δαβίδ, γι’ αυτό έβρεχε κάθε νύχτα με δάκρυα το στρώμα του και παρακαλούσε το Θεό, λέγοντας: «Κύριε, …μη με δικάσεις, το δούλο σου, γιατί κανένας ζωντανός δεν είναι δίκαιος μπροστά σου» (Ψαλμ. ΡΜΒ’ , 2).

Εμπρός λοιπόν κι εμείς, πριν φτάσει η μέρα εκείνη, πριν τελειώσει το πανηγύρι της σύντομης τούτης ζωής, πριν έρθει ο Θεός και μας βρει απροετοίμαστους, ας ετοιμαστούμε για την υποδοχή Του με εξομολόγηση, με μετάνοια, με νηστεία, με δάκρυα, με αγαθοεργίες. Προσέξτε, μην τολμήσει κανείς να πει ότι δεν αμάρτησε. Όποιος το λέει αυτό, είναι τυφλός και απατά τον εαυτό του, μη γνωρίζοντας ότι ο σατανάς μπορεί να τον κυριεύει και με λόγια και με έργα και με την ακοή και με την όραση και με την αφή και με τους λογισμούς.

Ποιός μπορεί να καυχηθεί ότι έχει αγνή καρδιά και καθαρές όλες τις αισθήσεις του; Κανένας δεν είναι αναμάρτητος, κανένας δεν είναι καθαρός, παρά μόνο Εκείνος, που, αν και πλούσιος, «επτώχευσε» για μας. Αυτός μόνο είναι αναμάρτητος. Αυτός βαστάζει την αμαρτία του κόσμου και δεν θέλει το θάνατο των αμαρτωλών, αλλά τη σωτηρία τους.

Σ’ Αυτόν ας καταφύγουμε κι εμείς, γιατί όσοι αμαρτωλοί πήγαν κοντά Του, σώθηκαν. Ας μην απελπιστούμε, αδελφοί μου, για τη σωτηρία μας. Αμαρτήσαμε; Ας μετανοήσουμε. Μύριες φορές αμαρτήσαμε; Μύριες φορές ας μετανοήσουμε. Για κάθε έργο αγαθό χαίρεται ο Θεός, εξαιρετικά όμως χαίρεται για μία ψυχή που μετανοεί.

Ελάτε λοιπόν, ας πέσουμε στα πόδια Του κι ας εξομολογηθούμε τις αμαρτίες μας. Δόξα στη φιλανθρωπία Του. Δόξα στη μακροθυμία Του. Δόξα στην αγαθότητα και τη συγκατάβασή Του. Δόξα στην ευσπλαχνία Του. Δόξα στη βασιλεία Του. Δόξα και τιμή και προσκύνηση στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

πηγή:  https://www.imsn.gr/%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CF%86%CF%81%CE%B1%CE%AF%CE%BC-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%83%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%85-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%AD/

http://makkavaios.blogspot.com

Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2023

Ο αγωνιστής της ειρήνης

 

Ο αγωνιστής της ειρήνης


Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος-θεολόγος

Ὁ ἀγωνιστὴς τῆς εἰρήνης

«Εἰρήνη φίλη, τὸ γλυκὺ καὶ πρᾶγμα καὶ ὄνομα.» Ἔτσι ἀποκαλεῖ σὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς λόγους του ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος τὴν εἰρήνη: φίλη, δηλαδὴ ἀγαπημένη. Καὶ συνεχίζει: «Εἰρήνη φίλη, τὸ ἐμὸν μελέτημα καὶ καλλώπισμα.» Ἀποκαλεῖ ἑπομένως τὴν εἰρήνη ὄχι μόνον ἀγαπημένη ἀλλὰ καὶ στολίδι καὶ φροντίδα.

Πράγματι, ὁ Γρηγόριος δὲν ὑπῆρξε μόνον μέγας Θεολόγος ἀλλὰ καὶ θερμὸς ἀγωνιστὴς τῆς εἰρήνης. Ἰδιαίτερα εὐαίσθητη φύση ὀ ἴδιος πληγωνόταν ἀπὸ τὶς ἔριδες ποὺ συντάρασσαν τότε τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, εἴτε αὐτὲς προέρχονταν ἀπὸ αἱρετικοὺς εἴτε προέρχονταν ἀπὸ ὁμονοοῦντες! Συνέταξε ἔτσι τρεῖς ἐξαίρετους «Εἰρηνικούς λόγους», ποὺ συνιστοῦν ἕνα ἀληθινὸ διαμάντι τόσο γιὰ τὴν ὑπέροχη γλῶσσα ὅσο καὶ γιὰ τὸ βαθύ τους περιεχόμενο. Αὐτὸς ὁ κατ’ ἐξοχὴν ἤπιος καὶ φιλερήμων Πατέρας ἀγωνίστηκε μὲ ὅλες του τὶς δυνάμεις γιὰ τὴν ἀποκατάσταση τῆς διαταραγμένης ἐκκλησιαστικῆς ἑνότητος καὶ εἰρήνης, θυσιάζοντας τὴν προσωπική του ἡρεμία. Ἐφάρμοσε ἔτσι αὐτὸς πρῶτος τὸν δικό του λόγο: «Πρᾶξις θεωρίας ἐπίβασις», ποὺ σημαίνει ὅτι ἀπὸ τὴν πράξη προχωρᾶμε στὴν θεωρία (<Θεός + ὁρῶ)!

Ἐφ’ ὅσον λοιπὸν ὁ Θεός μας εἶναι «Θεὸς τῆς εἰρήνης», ἐμεῖς τὰ παιδιά Του, ποὺ εἴμαστε πλασμένα κατ’ εἰκόνα Του, ὀφείλομε να εἴμαστε τέκνα φωτὸς καὶ εἰρήνης, γιὰ νὰ ὁμοιάσωμε στὸν Πατέρα μας καὶ νὰ πετύχωμε τὸ καθ’ ὁμοίωση. Καὶ ὅπως θά ‘λεγε καὶ ὁ Ἀριστοτέλης: γινόμαστε ἀγαθοὶ μέσα ἀπὸ ἀγαθὲς ἐνέργειες. Ἄρα, εἰρηνικοὶ γινόμαστε πράττοντες εἰρηνικὰ ἔργα. Ἔτσι, γινόμενοι εἰρηνοποιοί, προσεγγίζουμε Αὐτὸν ποὺ εἶναι ἡ «εἰρήνη ἡμῶν», τὸν Θεό.

Ἐπειδὴ ὅμως ὁ μισόκαλος καὶ ἐχθρὸς τῆς εἰρήνης διάβολος φθόνησε τοὺς «φύσει» εἰρηνικοὺς ἀνθρώπους καὶ τοὺς ὁδήγησε ἔξω ἀπὸ τὸν Παράδεισο τῆς εἰρήνης καὶ τῆς ἀγάπης μὲ τὸν Θεό, ἡ ἔκπτωσή τους ἔφερε ὅλα τὰ δεινά, ἔριδες, μίση, ἀλληλοσκοτωμούς, φυσικὲς καταστροφές, ἀσθένειες, θλίψεις, καὶ ἐν τέλει τὸν θάνατο.

Ἰδού πῶς παρουσιάζει ὁ Γρηγόριος τὶς ὀδυνηρὲς συνέπειες τῆς ἐξόδου τῆς εἰρήνης ἀπὸ τὴν ζωή τοῦ ἀνθρώπου καὶ τὶς ἐπιπτώσεις της γιὰ ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα: «πατρίδες ἀνιστάμεναι καὶ μυριάδες πίπτουσαι, καὶ κάμνουσα γῆ τοῖς αἵμασι καὶ τοῖς πτώμασι». Καὶ ἡ αἰτία δὲν εἶναι ἄλλη ἀπὸ τὴν «ἡμετέραν κακίαν καὶ τὴν ἐπικρατοῦσαν κατὰ τῆςΤριάδος ἀσέβειαν». Πάνω ὅμως καὶ πέραν ὅλων αὐτῶν τῶν δεινῶν «τοσοῦτον οὐδὲν, ὅσον εἰρήνη δεδιωγμένη, καὶ ἡ τῆς ἐκκλησίας εὐπρέπεια περιῃρημένη (ἁρπαγμένη/ἀφαιρεμένη) καὶ ἡ τάξις ἀνεστραμμένη». Πόσο ἀλήθεια ὁμοιάζουν οἱ καταστάσεις αὐτὲς ποὺ περιγράφει ὁ Γρηγόριος στὴν ἐποχή του μὲ τὴν σημερινὴ πραγματικότητα, ποὺ καὶ πάλι ἠ εἰρήνη ἔχει χαθῆ τόσο στὸν ἔξω κόσμο ὅσο καὶ στὴν Ἐκκλησία!

Καὶ συνεχίζει ὁ Γρηγόριος μὲ μιὰ θλιβερὴ διαπίστωση: «ἡνίκα ἐπολεμούμεθα, τοῖς διωγμοῖς ῥωσθέντες καὶ συναχθέντες, ἡνίκα συνήχθημεν, διελύθημεν»: ὅταν πολεμούμασταν ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς τῆς πίστεως ἤμασταν συνηγμένοι καὶ ὑγιεῖς, τώρα ποὺ συναχθήκαμε διαλυθήκαμε! Ἑπομένως, «ῥᾶον εἶναι δυσπραγίαν ἐνεγκεῖν, ἤ εὐπραγίαν διασώσασθαι»: εἶναι εὐκολώτερο νὰ ὑπομένει κανεὶς τὴν δυστυχία, παρὰ νὰ διασώσῃ τὴν εὐτυχία!

Καὶ προβληματίζεται πάλι, ὅταν συνειδητοποιεῖ ὅτι οἱ ἐχθροὶ πρὸς χάριν τοῦ κακοῦ εἰρηνεύουν, «ἡμᾶς δὲ ἀσυνθέτους καὶ ἀσυνδέτους, καὶ μήποτε δύνασθαι εἰς ταὐτὸν ἐλθεῖν (=ἐνῶ ἐμεῖς δὲν μποροῦμε νὰ συνεργαστοῦμε, νὰ συνδεθοῦμε καὶ νὰ ἔλθουμε σὲ ἑνότητα), μηδὲ τινα λόγον φανῆναι τῆς νόσου ταύτης θεραπευτήν» (φαίνεται νὰ μὴν ὑπάρχῃ κάποιος λόγος γιὰ νὰ θεραπεύσῃ αὐτὴν τὴν νόσον).

Ὡς νόσος παρουσιάζεται,λοιπόν, ἀπὸ τὸν Γρηγόριο ἡ διχόνοια μέσα στὸ ἴδιο τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας καὶ «πολλὰ τὰ τῆς διαστάσεως ὑπεκκαύματα, μικρά δὲ ἤ μηδόλως τῆς ὁμονοίας φροντίζειν». Χειρότερη πάντως καὶ ἀπὸ τὰ ἐναύσματα («ὑπεκκαύματα») ποὺ τροφοδοτοῦν τὶς
διαστάσεις, ὥστε νὰ γίνωνται μεγαλύτερες, εἶναι ἡ παντελὴς ἔλλειψη φροντίδος γιὰ τὴν ὁμόνοια!

«Καὶ τὸ αἴτιον τί;» ἀναρωτιέται καὶ πάλι ὁ Γρηγόριος. «Φιλαρχία, φιλοχρηματία, φθόνος, μῖσος, ὑπεροψία ἤ τι τῶν ὅσα μηδὲ τοὺς ἀθέους ὁρῶμεν πάσχοντας». Σαφὴς ἡ νύξη τοῦ Γρηγορίου ὅτι οἱ ὁμόδοξοι πάσχουν ἀπὸ τὰ ἴδια καὶ χειρότερα πάθη, ὅπως καὶ οἱ ἀλλόδοξοι ἤ οἱ ἄθεοι!

Γιατί, ὅμως, «οἱ τῆς ἀγάπης (ἄνθρωποι) οὕτω μισοῦμέν τε καὶ μισούμεθα; Καὶ οἱ τῆς εἰρήνης πολεμοῦμεν ἀκήρυκτά τε καὶ ἀκατάλλακτα; Καὶ οἱ τοῦ ἀκρογωνιαίου διϊστάμεθα; Καὶ οἱ τῆς πέτρας σειόμεθα; Καὶ οἱ τοῦ φωτὸς ἐσκοτίσμεθα; Καὶ οἱ τοῦ λόγου τοσαύτης ἐσμὲν σιγῆς, ἤ ἀλογίας, ἤ παραπληξίας, ἤ οὐκ οἶδα ὅ τι καὶ ὀνομάσω μεστοί;» διαπιστώνει καὶ πάλι μὲ θλίψη καὶ συντριβὴ ὁ Γρηγόριος.

Εἶναι, μάλιστα, τόσο μεγάλος ὁ οἶστρος γιὰ τὸ κακό («φιλοτιμία τοῦ κακοῦ») καὶ τόσο ἄγρια ἡ χαρὰ τῆς καταστροφῆς («ἡδόμεθα δαπανώμενοι»), ὥστε οὔτε λόγος, οὔτε σύμμαχος, οὔτε φίλος, οὔτε ἰατρὸς, οὔτε παραστάτης ἄγγελος, οὔτε ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς ἀποτρέψῃ, τὴν φιλανθρωπία τοῦ ὁποίου ἀπέκλεισαν.

Ἐπειδή, ὅμως, δὲν μπορεῖ νὰ βλασφημεῖται δι’ ἡμᾶς, τοὺς πιστούς, ὁ λόγος τοῦ Κυρίου, ὁ ταπεινὸς Γρηγόριος σπεύδει νὰ γίνῃ «ἐγγυητὴς τῆς εἰρήνης» καὶ καλεῖ πάντας σὲ ἀνάνηψη καὶ μάλιστα σύντομα, πολὺ δὲ περισσότερο, ἀφοῦ καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας εἶναι εἰρηνοποιὸς καὶ μακαρίζει τοὺς εἰρηνοποιούς (Ματθ., Ε’ 9) καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μὲ τὴν σειρά του ἐφιστᾶ τὴν προσοχὴ στὴν τήρηση τῆς ἑνότητος τοῦ πνεύματος ἐν τῶ συνδέσμω τῆς εἰρήνης (Ἐφεσ.,Δ’, 3).

Χρειάζεται, λοιπόν, νὰ παύσωμε τὴν «ἄγαν φιλονεικίαν» καὶ νὰ «αἰδεσθῶμεν (σεβαστοῦμε) τὸ δῶρον τοῦ εἰρηνικοῦ (θεοῦ), τὴν εἰρήνην,», τὴν ὁποία μᾶς ἄφησε ὁ Κύριος, ὅταν ἔφυγε ἀπὸ τὴν γῆ («εἰρήνην τὴν ἐμὴν ἀφίημι ὑμῖν»). «Ἕνα πόλεμον εἰδῶμεν, τὸν κατὰ τῆς ἀντικειμένης δυνάμεως», προτρέπει ὁ Γρηγόριος. «Συγχωρήσωμέν τι μικρόν, ἵνα τὸ μεῖζον λάβωμεν, τὴν ὁμόνοιαν. ἡττηθῶμεν, ἵνα νικήσωμεν». Ὅπως καὶ οἱ παλαιστές, λέει ὁ Γρηγόριος, μὲ τὸ νὰ προσποιοῦνται ὅτι πέφτουν κάτω ξεγελοῦν τὸν ἀντίπαλο καὶ τελικὰ τὸν νικοῦν, ἔτσι καὶ ἐμεῖς, ἄς κάνουμε μικρὲς παραχωρήσεις, ὄχι στὴν πίστη μας ἀλλὰ στὰ πάθη μας, προκειμένου να τύχουμε τοῦ ἐλέους τοῦ μεγάλου μας κριτοῦ!

Ἄς γίνῃ ὁ διακαὴς αὐτὸς πόθος τοῦ μεγάλου ἀγωνιστοῦ γιὰ τὴν εἰρήνη Γρηγορίου καὶ σημερινὸς δικός μας πόθος, ἀδελφοί μου. Νὰ εἰρηνεύσωμε πρῶτα μὲ τὸν Θεὸ καὶ ἔπειτα «ἐν ἑαυτοῖς καὶ ἐν ἀλλήλοις», ὥστε μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ ἀλλὰ καὶ τὴν δική μας συνεργασία νὰ διαλύσωμε τὰ μίση καὶ τὶς διχόνοιες ποὺ ταλανίζουν καὶ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ὡς μὴ ὤφειλε, καὶ ὁλόκληρη τὴν ἀνθρωπότητα ποὺ ταλαιπωρεῖται ἀμετανόητη ἀπὸ τοὺς ἐχθροὺς τῆς εἰρήνης καὶ τῆς ἀγάπης. Καιρὸς νὰ ἀνανήψωμεν καὶ νὰ ἀγωνιστοῦμε ἐπὶ τέλους γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς φιλάνθρωπης εἰρήνης πρὸς δόξαν τοῦ δωρεοδότου της Θεοῦ καὶ πρὸς τιμὴν τοῦ εἰρηνοποιοῦ Του Ἁγίου!

Πηγή: Γρηγορίου Θεολόγου, Λόγ. ΚΒ’, Εἰρηνικὸς Β’ (PG 35, 1132-1152)

Πηγή: https://www.impantokratoros.gr

Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2023

Η απέραντη αγάπη που έχει ο Χριστός για μας

 


Η απέραντη αγάπη που έχει ο Χριστός για μας


Σ’ ένα μικρό χωριουδάκι τής Λέρου, πρίν από 30 περίπου χρόνια έγινε τό εξής θαυμαστό πού μάς διέσωσε αφηγηματικά ένας Άγιος συγχωρεμένος από τό 2010 ιερέας, ο παπά-Χρήστος.

Ήτανε πρωί Σαββάτου. Έκανα θεία λειτουργία καί ήμουνα έτοιμος νά καταλύσω τήν Θεία Κοινωνία από τό Άγιο Δισκοπότηρο.

Ξαφνικά μπήκε μέσα στό ιερό ένας νεαρός, γειτονόπουλο ο Κωστάκης, λαχανιασμένος, ιδρωμένος όλος αγωνία καί μού είπε: «Παπά-Χρήστο μου σώσε μας.

Ο πατέρας μου νιώθει ότι πεθαίνει καί θέλει νά τόν εξομολογήσεις, νά τόν κοινωνήσεις».

Μέ έλουσε κρύος ιδρώτας. Ο πατέρας τού παλληκαριού ήταν ο πιό δύσκολος, στριφνός, παράξενος άνθρωπος στό χωριό. Μ΄ όλους μαλωμένος. Σ εκκλησιά δέν πάταγε, ούτε σέ κηδείες ή γάμους ή βαφτίσεις.

Έκανα τόν Σταυρό μου καί θεώρησα κλήση Θεού νά πάω αμέσως κοντά του μέ τήν Θεία Κοινωνία. Τό σπίτι τού ήτανε 40 μέτρα, δίπλα στήν εκκλησία σχεδόν.

Όταν μπήκαμε μέ τό παλληκάρι στό σπίτι τού ετοιμοθανάτου κυρ- Γιάννη τόν λέγανε- τοποθέτησα τό Άγιο Δισκοπότηρο, πού είχε κανά πόντο Θεία Κοινωνία πάνω στό κομοδίνο, δίπλα στό κλινάρι τού κύρ-Γιάννη.

Τού είπα αμέσως: Μπάρμπα-Γιάννη γιά νά σέ κοινωνήσω πρέπει πρώτα νά σέ εξομολογήσω καί νά σού διαβάσω συγχώριο (συγχωρητική ευχή).

-Θέλεις;

-Θέλω!

Βάζω πετραχήλι, μού πέ ό,τι τόν βάραινε, τού διάβασα συγχώριο καί ετοιμάστηκα νά τόν κοινωνήσω. Πάω νά πιάσω τό Άγιο Δισκοπότηρο, τί νά δώ;

Παντελώς άδειο, σταγόνα Θεία Κοινωνία. Μού λύθηκαν τά γόνατα. Λέω στόν κύρ-Γιάννη: «πετάγομαι στό Ναό νά πάρω από τό Αρτοφόριο τής Αγίας Τράπεζας Θεία Κοινωνία γιατί τό Δισκοπότηρο δέν ξέρω πώς είναι άδειο».

Αρχίζει νά κλαίει μέ λυγμούς ο κύρ-Γιάννης καί νά λέει: Γιά μένα τό κάνει ο Χριστός παπά μου.

Ό,τι σου ξομολογήθηκα πρίν ήσανε όλα ψέματα γιατί ντρεπόμουνα νά πώ τά αληθινά μου αμαρτήματα πού ναί πολύ βαρύτερα. Όμως, άν θέλεις, κάτσε νά σού κάνω πραγματική, ειλικρινή εξομολόγηση.

Έτσι κι έγινε. Τού διάβασα δεύτερη συγχωρητική ευχή καί τόν παρακάλεσα νά περιμένει νά πάω πίσω στό Ναό νά φέρω Θεία Κοινωνία. Πήγαινε, μού απαντά ο κύρ-Γιάννης, σέ προσμένω.

Πάω νά σηκώσω τό Άγιο Δισκοπότηρο καί, ακούστε θαύμα. Ένας πόντος Θεία Κοινωνία μέσα. Έκαμα τόν Σταυρό μου. Κοινώνησα αμέσως τόν ετοιμοθάνατο. Έλαμψε, γαλήνεψε τό προσωπάκι του, πέθανε εκεί μπροστά μου, ολοφάνερα μετανοημένος.

Δόξασα τόν Χριστό μας καί σκέφτηκα πόσο πάνσοφα, διακριτικά, αγαπητικά, συγχώρεσε καί οικονόμησε τή σωτηρία τού κύρ-Γιάννη.

Θεός συγχωρέσει τόν. Αιωνία του η μνήμη. Νά μήν απελπιζόμαστε γιά τήν σωτηρία μας κι άς είμαστε οι αμαρτωλότεροι άνθρωποι τού κόσμου. Καλή μετάνοια, καλό παράδεισο σέ όλους μας μέ ειλικρινή καί ταπεινή εξομολόγηση. ΑΜΗΝ!.

Απόσπασμα τού βιβλίου Η ζωή διδάσκει τόν Χριστό υπο μοναχού Ι. Αθήναι, 2017.

ΠΗΓΗ ieramonopatia

https://filoinikodimou.blogspot.com

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2023

Κυριακή Ζακχαίου

 

Κυριακή Ζακχαίου

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΖΑΚΧΑΙΟΥ | ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ

ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΗΝΑ

Φύλαξόν με Κύριε, ἐκ τῶν ἀνθεστηκότων τῇ Δεξιᾷ Σου. Ἀπό τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων, πού ζητοῦν νά στήσουν τή δική τους δόξα ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, ἀγνοώντας τήν Δόξαν τοῦ Θεοῦ. Ὁ Τριαδικός Θεός, σεβαστή γερόντισσα, ἐξ ἀρχῆς ἔδωσε ὑπόσχεση σωτηρίας στόν πεπτωκότα ἄνθρωπο-στό ἀνθρώπινο γένος διά τοῦ Μεσσίου. Ἦταν ἀνάρμοστο γιά τόν Θεό νά καταστρέψει, ἅμα τῇ παρακοῇ, τούς πρωτόπλαστους καί νά πλάσει ἄλλο πλάσμα-ἄνθρωπον, ἄνδρα-γυναῖκα, στή θέση τῶν πρώτων πού παρήκουσαν. Ἡ Παντοδυναμία, ἡ Σοφία, ἡ Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἐγνώριζε, προγνώριζε καί τήν πτώση καί τήν

ἀνάπλαση τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Ὅπως διά τοῦ ἑνός ἀνθρώπου εἰσῆλθε ὁ θάνατος σέ ὅλο το φύραμα, ἔτσι διά τοῦ Ἑνός Θεανθρώπου Ίησοῦ Χριστοῦ ἐπετεύχθη ἡ ἀνακεφαλαίωσις τῶν πάντων, ἡ ἀνάπλασις, ἡ καινή κτίσις.

Σήμερα, ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς, μᾶς ἀφηγεῖται μέ παραστατικό τρόπο τήν ἐπιστροφή τοῦ Ζακχαῖου, σύμφωνα μέ τήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἀπό καταβολῆς κόσμου· γιά τήν ἐπιστροφή-σωτηρία καθ’ ἑνός μας ἁμαρτωλοῦ, ὡς αἰώνιον πρὀτυπον. Ὁ Ζακχαῖος ἦταν εἰσπράκτωρ φόρων, πρόσωπον ὑψηλῆς τάξεως, πολύ πλούσιος, ἐντούτοις καλῆς προαιρέσεως. Ἐξάλλου, τό ὄνομά του ἀποδιδόμενον εἰς τήν ἑλληνικήν, σημαίνει καθαρός-ἀθῶος· καί ἡ ἐπιστροφή του στήν καθαρή- χρηστή βιοτή θά ἐγίνετο παράδειγμα στούς πολλούς, ὅπερ καί συνέβη· μέ τό νά συγκαταριθμηθεῖ στό χορό τῶν ἑβδομήκοντα Ἀποστόλων καί στή χορεία τῶν μαρτύρων τοῦ Χριστοῦ. Ἡ καλή του γνώμη, ἀδελφοί μου, τόν παρακίνησε νά ἰδεῖ τόν Ἰησοῦν· ἐπιθυμία ἀγαθή πού βλάστησε μέσα του τό σπέρμα τῆς σωτηρίας. Ἴσως τόν ἐνδιέφερε τό πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ, διότι εἶχε ἀκούσει νά ὁμιλοῦν περί τῆς ἐπιεικίας · τήν ὁποία ἐδείκνυε εἰς τούς ἁμαρτωλούς καί τούς τελῶνες.

Ἀναρριχήθηκε λοιπόν στο δέντρο· ἀψηφῶντας τά δυσμενῆ σχόλια ἤ καί τήν χλεύη τῶν ἀνθρώπων. Ὁ Κύριος ἐντούτοις, Θεάνθρωπος ὥν, βλέπει μέ τούς ὁφθαλμούς τῆς Θεότητος τήν προαίρεσιν, τήν ἀγαθήν γνώμην καί τόν προσφωνεῖ μέ τό ὄνομά του, τό ὁποῖο ὁ Ἐπουράνιος Πατήρ ἐγνώριζε ἀπό καταβολῆς κόσμου· διότι γνωρίζει τούς ἐκλεγμένους τῆς Βασιλείας κατ’ ὄνομα.

Ἄς θυμηθοῦμε ἐδῶ, ἀδελφοί μου, τήν κλῆσιν τοῦ Ἀποστόλου Ναθαναήλ· «πόθεν μέ γινώσκεις»; Τό ἴδιο ἀκριβῶς συμβαίνει καί σήμερα, ὅπως ἀκριβῶς ἀκούσαμε στό Εὐαγγέλιο τοῦ Ζακχαίου, στήν Ἰεριχώ. Δηλαδή τοῦ φανερώνει ὁ Ἰησοῦς ὅτι, πρίν ἀκόμη ἀναβεῖ στήν συκομορέα, τόν εἶδε, τόν ἐγνώρισε, τόν ἐκάλεσε μέ τό ὄνομά του.«Σπεύσας» τοῦ λέγει, μήν ἀναβάλλεις, διότι οἱ ἀναβολές εἶναι ἐπικίνδυνες ἐπιλογές.«Νῦν καιρός εὐπρόσδεκτος, νῦν ἡμέρα σωτηρίας». Ἔσπευσε νά δεῖ τόν Χριστόν· τώρα σπεύδει καί νά τόν ὑποδεχτεῖ, γεμάτος χαρά, στόν οἶκο του.

Εἰρηνεύει μέ τόν ἑαυτό του ἐν Χριστῷ καί μετά εἰρηνεύει καί μέ τούς ἄλλους. Διορθώνει τόν λογισμό του· ἀγαλλιᾶ, ὄχι μόνον ἐπειδή Τόν εἶδε, ὅπως ζητοῦσε, ἀλλ’ ὅτι καί ἐκλήθη νά τόν φιλοξενήσει στό σπίτι του.

Ἐδῶ, ἁγία γερόντισσα, ἀρχίζει τό δράμα τῶν Φαρισαίων·ἄρχισαν νά γογγύζουν μεταξύ τους, ἀγνοώντας τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τῶν ἁμαρτωλῶν καί τῶν τελωνῶν. Ὁ Χριστός ὅμως πού ἐτάζει νεφρούς καί καρδίας, γνωρίζει τήν μέγιστη ὡφέλεια καί τήν προτιμᾶ ἀπό τό μικρό σκάνδαλο αὐτῶν πού τόν ἀκολουθοῦσαν καί ἐπηρεάζονταν ἀπό τήν ἀπροθυμία τῶν Φαρισαίων νά δεχθοῦν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀποστολή τοῦ Θεανθρώπου στόν κόσμο. Δικαιώνεται κατά συνέπεια, στή συνέχεια, ὁ Ἰησοῦς,  ὅταν αἰφνιδίως ὁ Ζακχαῖος ἀρχίζει ἐνώπιον πάντων νά ἐξομολογεῖται· ὅταν καί ἐνώπιον τοῦ Κυρίου προβαίνει στή μεγαλειώδη ἀπόφαση-πράξη τῆς ἀποκατάστασης τῶν ἀδικουμένων, ὑπ’ αὐτοῦ, συμπολιτῶν του· στή συνέχεια κατά τό ἥμισυ τῆς ἐναπομείνασας περιουσίας του, παραχώρησης στούς φτωχούς.

Θυμόμαστε ἐδῶ ἀδελφοί, τόν Ἰωάννη τόν Βαπτιστή, στόν Ἰορδάνη τόν ποταμό, ὅταν τόν ρώτησαν οἱ τελῶνες. Οἱ μόνοι πού τόν ἀποκάλεσαν «Διδάσκαλο» ἦταν οἱ Τελῶνες· καί ὁ λόγος τοῦ Προδρόμου· «ὁ ἔχων δύο χιτώνας  μεταδότω τόν ἕνα στόν μή ἔχοντα»· βρίσκει ἀκριβῶς σήμερα τήν ἐκπλήρωσή του.

«Ἰδού τά ἡμίση τῶν ὑπαρχόντων μου, δίδωμι τοῖς πτωχοῖς». Ὁ Προφήτης Ἰωάννης στόν Ἰορδάνη, μᾶς δίνει τό νόημα πῶς πρέπει νά συμπεριφερόμαστε, στούς ἀνήμπορους ἀδελφούς μας· ὁ Ἀπόστολος καί μάρτυρας Ζακχαῖος (ὁ Τελώνης), γίνεται τώρα τό αἰώνιο πρότυπο πρός μίμηση· ὥστε νά στρέφουμε κι ἐμεῖς τήν καρδιά μας καί νά γινόμαστε εὐεργετικοί εἰς τούς πτωχούς.

Ἁρμόζει οἱ μετανοοῦντες εἰλικρινῶς νά ἔχουμε σπλάχνα οἰκτιρμῶν καί νά ἀποκαταστοῦμε ταχέως τίς τυχόν ἀδικίες· συκοφαντίες πού διαπράξαμε εἰς βάρος τῶν ἀδελφῶν μας. Ἀσφαλῶς καί δέν μετανοοῦμε εἰλικρινῶς, ἐάν δέν φροντίσουμε εὐθύς ἀμέσως νά ἐπανορθώσουμε τά συντελεσθέντα ἀπό ἐμᾶς ἀδικήματα.

Ὁ Χριστός μετέρχεται τά πάντα, μέσα στήν ἁγία ὀρθόδοξη Ἐκκλησία Του, ὥστε ἐν Δικαιοσύνῃ καί Ἀληθείᾳ, νά διαλαλοῦμε: «Ἐγώ ἐν δικαιοσύνῃ ὀφθήσομαι τῷ προσώπῳ Σου, χορτασθήσομαι ἐν τῷ ὀφθῆναί μοι τήν Δόξαν Σου».

Συνεπῶς, σεβαστή γερόντισσα, ἡ πιό βαθεία ἔκφρασις τῆς τιμιότητος τοῦ καθενός εἶναι ἡ μετάνοια πού συνοδεύεται μέ τήν πλήρη ἀποκατάσταση κάθε ἀδικίας πρός τόν πλησίον. Κατ’ εἰκόνα Χριστοῦ μᾶς ἔπλασε ὁ Τριαδικός Θεός· ἐάν ἄνθρωπε δέν ἀνταποκριθεῖς, στίς ἐδῶ στή γῆ δωρεές τοῦ Θεοῦ, μέ δικαιοσύνη, ἐλεημοσύνη, καί δοξολογία, πῶς θά σοῦ ἐμπιστευτεῖ τίς οὐράνιες δωρεές· ὅπως ἀκριβῶς συνέβη σήμερα μέ τόν Ζακχαῖο.

Στόν Μεσίτη, μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπων, Θεάνθρωπο Ἰησοῦ, ἡ Δόξα, ἡ Βασιλεία, τό Κράτος εἰς τούς αἰῶνας. Ἀμήν.


Πηγή: http://makkavaios.blogspot.com