ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΟΙ-ΣΥΜΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΙ: Μυρίζει λιβάνι στη Σουμάτρα

Μυρίζει λιβάνι στη Σουμάτρα

Πρεσβυτέρου Χρυσοστόμου Μανάλου

Πάτερ Χρυσόστομε, μιλήστε μας για τον τόπο καταγωγής σας και την πίστη στην οποία μεγαλώσατε εσείς κι η οικογένειά σας.

Κατάγομαι από την Βόρεια Σουμάτρα, ακριβώς από το Βόρειο Ταπανούλι. Εκεί βρίσκεται ένα χωριό που Λέγεται Σιπαρμπούε στο οποίο πέρασα τα παιδικά μου χρόνια. Μεγάλωσα σε μια

πολύτεκνη προτεσταντική οικογένεια. Είμαστε δέκα αδέλφια κι εγώ είμαι ο μεγαλύτερος.

Πότε και κάτω από ποιές συνθήκες πληροφορηθήκατε για την ύπαρξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας;

Λοιπόν στα 1982 σπούδαζα σε μια προτεσταντική θεολογική σχολή στην Ιάβα. Τότε με πληροφόρησε κάποιος φίλος συμφοιτητής ότι έχει ένα αδελφό, ο οποίος σπούδαζε στη Θεολογική Σχολή «Τίμιου Σταυρού» στην Βοστώνη της Αμερικής. (Αυτός είναι ο π. Δανιήλ Μπαμπάνγκ). Τέλος πάντων επικοινώνησα μαζί του και μου εξήγησε για την Ορθοδοξία. Μου έγραψε ένα γράμμα, όχι κοινό γράμμα, μάλλον μια επιστολή διδασκαλίας. Επίσης μου έστειλε ομιλίες πάνω σε διάφορα θέματα σε κασέτες. Μ’ αυτό τον τρόπο έμαθα για την πίστη μας.

Τι σας έσπρωξε να αφήσετε την πίστη σας και να γνωρίσετε από κοντά την Ορθόδοξη Εκκλησία;

Ένα μεγάλο πράγμα που με έκανε να μη μπορώ να παραμείνω στην παλιά μου πίστη, είναι η ορθή διδασκαλία και η συνεχής ιστορία της Εκκλησίας. Εννοώ, μια Ιστορία που δεν δέχθηκε ποτέ διακοπή από τότε που άρχισε σ’ αυτόν τον κόσμο, μέσα στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Κάτω από ποιές συνθήκες ήλθατε στην Ελλάδα και τι σας έσπρωξε να σπουδάσετε ορθόδοξη θεολογία;

Όταν γύρισε ο π. Δανιήλ Μπαμπάνγκ, το πρόσωπο που ανάφερα πιο πάνα», από την Αμερική, λειτουργούσα σε μια προτεσταντική εκκλησία στην πόλη Σόλο, η οποία κατόπιν γίνεται βάση των ορθοδόξων δραστηριοτήτων. Γνωρίζοντας ότι η Ιεραποστολή χρειάζεται ανθρώπους να διαδώσουν την αληθινή πίστη στους άλλους, έκαναν πρόταση στον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Νέας Ζηλανδίας κ. Διονύσιο για να σπουδάσω ορθόδοξη θεολογία.

Κατά τα χρόνια των σπουδών σας, παράλληλα με το πανεπιστήμιο, γνωρίσατε από κοντά την πίστη των ορθοδόξων στις ενορίες, τα διάφορα προσκυνήματα και τα μοναστήρια;

Βεβαίως, μέναμε πολύ κοντά στην ενορία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στις Σαράντα Εκκλησίες Θεσσαλονίκης. Γνωρίσαμε από κοντά πολλούς ενορίτες, που κρατούν σταθερά την πίστη και αγία παράδοση της Εκκλησίας μας. Οι αδελφοί μας Θεσσαλονικείς, μας πήγαν στα διάφορα προσκυνήματα και τα μοναστήρια που βρίσκονται στην πόλη. Αρκετές φορές οικογενειακός προσκυνήσαμε τον Άπ. Παύλο στην άνω πόλη της Θεσσαλονίκης και την Βέροια.

Εσείς, ένας ξένος από μια χώρα μακρινή, πως είδατε τον ορθόδοξο μοναχισμό;

Θαυμάζω τον ορθόδοξο μοναχισμό, βλέπω ότι οι πατέρες διάλεξαν την μοναχική ζωή επειδή ξέρουν καλά για ποιο λόγο την επέλεξαν. Το ίδιο ισχύει και για τις αδελφές μοναχές.

Ζήσατε για μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα σε κάποιο μοναστήρι; Ποιες εμπειρίες αποκομίσατε;

Ναι! Για ένα μικρό διάστημα έζησα στην ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Καλαμιού στο Ναύπλιο, στην ιερά Μονή Κάτω Παναγιάς στην Άρτα, την ιερά Μονή Αγίου Φιλοθέου και την ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας στο Άγιον Όρος. Επίσης, όταν πέρασα από την Αυστραλία, έμεινα στο μοναστήρι της Παντανάσσας, στο Μάνγκροουβ του Σίντνεϊ. Στο μοναστήρι οι μοναχοί ζουν ισορροπημένη ζωή, εργάζονται, προσεύχονται και αναπαύονται κατά τις ώρες που έχουν ορισθεί. Η απλή μοναχική ζωή είναι μια ισορροπημένη ζωή.

Επισκεφθήκατε το Αγιον Όρος;

Ναι, μάλλον ένας λόγος για τον οποίο θα προτιμούσα να σπουδάσω στη Θεσσαλονίκη παρά σε άλλο μέρος ήταν ότι η πόλη αυτή βρίσκεται κοντά στο Άγιον Όρος. Γι’ αυτό, δύο μήνες μετά την εγκατάστασή μας στην Θεσσαλονίκη, πήγα στο Άγιον Όρος. Δυστυχώς όμως αναγκάστηκα να γυρίσω πάλι πίσω στην Θεσσαλονίκη, επειδή μου έτυχε κάποιο πρόβλημα υγείας. Έπαθα κάτι στη μέση μου, ίσως επειδή ήταν η πρώτη φορά που ζούσα σε χειμωνιάτικο κλίμα. Παρά την αρρώστια αυτή, δεν δίστασα να πάω ξανά στο Άγιον Όρος. Στο τελευταίο έτος των σπουδών μου στην Ελλάδα πήγα δύο φορές εκεί κι έμεινα στην ιερά Μονή Φιλοθέου.

Στην Ελλάδα θα είχατε κάποιο πνευματικό καθοδηγητή. Ποιές οι εντυπώσεις σας από την επικοινωνία σας μαζί του;

Είχα τον πανοσιολογιότατο π. Γρηγόριο Χαραλαμπίδη. Είναι ιεροκήρυκας της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, θαυμαστός πνευματικός πατέρας. Τον αγαπούν πολύ οι νέοι φοιτητές, τα παιδιά και οι γονείς.

Τι έχετε να πείτε για τη γυναίκα σας, την πρεσβυτέρα Ελισάβετ και τη γνωριμία σας μαζί της;

Ήμασταν μαζί στην προτεσταντική θεολογική σχολή. Είναι και αυτή θεολόγος. Γνωριζόμασταν στη θεολογική σχολή, και της μίλησα για την Ορθοδοξία. Από τότε ήθελε να γίνει Ορθόδοξη. Παντρευτήκαμε στην προτεσταντική εκκλησία, αλλά επειδή ο γάμος σ’ αυτούς δεν είναι μυστήριο, τελέσαμε αργότερα το μυστήριο του γάμου στην Ορθόδοξη Εκκλησία.

Πότε αποφασίσατε να εισέλθετε στην ιερωσύνη, ποιοί σας βοήθησαν στην υλοποίηση της αποφάσεώς σας και πότε και από ποιο αρχιερέα έγινε η χειροτονία σας σε διάκονο και πρεσβύτερο;

Χειροτονήθηκα το 1994 από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Άρτης κ. Ιγνάτιο. Η χειροτονία μου σε διάκονο έγινε στις 1 Οκτωβρίου 1994 και σε πρεσβύτερο στις 2 Οκτωβρίου 1994 στο μητροπολιτικό ναό Αγίου Δημητρίου Άρτης. Για την χειροτονία μου, ο πατήρ Γρηγόριος μού έδωσε την απαραίτητη συμμαρτυρία.

Όταν πήρατε το πτυχίο σας ποια ήταν τα σχέδιά σας για το μέλλον;

Πριν ακόμα τελειώσω τις σπουδές μου τα σχέδιά μου ήταν να γυρίσω στην πατρίδα μου για να διαδώσω το Ευαγγέλιο του Χριστού.

Για ένα σύντομο χρονικό διάστημα βρεθήκατε στη Σουμάτρα. Μήπως ασχοληθήκατε με ιεραποστολικό έργο;

Πριν μεταβώ στην Νέα Ζηλανδία πήγα να δω τους δικούς μου. Ήταν έτοιμοι να βαπτισθούν, επειδή ο αγιογράφος αδελφός μου Αθανάσιος (είχε έρθει στην Κύπρο μαζί με τον πατέρα Θεόκλητο Τσίρκο) τους είχε κατηχήσει. Ιδιαίτερα τον πατέρα μου πριν φύγω για την Ελλάδα, τον είχα μαζί μου για τρεις μήνες στο Σόλο της Ιάβας. Στο διάστημα αυτό εκκλησιαζόταν μαζί μας και τον βοήθησα να μεταφράσει την θεία λειτουργία στη γλώσσα των Μπατάκ, δηλαδή της φυλής μου.

Για ποιους λόγους βρεθήκατε στη Νέα Ζηλανδία;

Μου έγραψε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ζήλων κ. Σωτήριος Τράμπας ότι χρειαζόταν ιερέα η Μητρόπολη της Νέας Ζηλανδίας. Πιστεύω δε ότι η παραμονή μου στη Νέα Ζηλανδία ήταν θέλημα Θεού, διότι είχα επιθυμία πριν να μπω στην ιεραποστολή στο Μεντάν να μείνω κοντά σ’ ένα αρχιερέα, για να αποκομίσω τα σχετικά με την διακονία της Εκκλησίας μας.

Τι πήρατε από τη συνεργασία και καθοδήγηση του Μητροπολίτου Νέας Ζηλανδίας κ. Διονυσίου;

Η καθοδήγηση από ένα πεπειραμένο ποιμενάρχη με μακροχρόνια διακονία, όπως ο άγιος Νέας Ζηλανδίας, ήταν μεγάλη ευλογία για ένα άπειρο ιερέα όπως εμένα. Από τον άγιο Νέας Ζηλανδίας έμαθα τι είναι ταπείνωση και απλότητα.

Πότε ξαναγυρίσατε στη Σουμάτρα για οριστική εγκατάσταση;

Γυρίσαμε στο Μεντάν, που βρίσκεται στη Σουμάτρα της Ινδονησίας, κατά τον μήνα Φεβρουάριο του 1997.

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε στην προσπάθεια σας να κηρύξετε το Ευαγγέλιο σε μια χώρα μουσουλμανική με ινδουιστικό παρελθόν;

Οι δυσκολίες είναι πολλές. Μεταξύ άλλων είναι το ότι πολλοί Ινδονήσιοι νομίζουν ότι ο χριστιανισμός ανήκει στους ευρωπαίους. Γι’ αυτό ο τρόπος ζωής και η θρησκεία του δυτικού κόσμου δεν είναι κατάλληλα για τους Ινδονήσιους. Νομίζω, Θεού θέλοντας, αν η θρησκεία μας εξαπλωθεί στην πατρίδα μου, ο κόσμος θα δει πως είναι πολύ κοντά στην κουλτούρα μας, διότι η Ορθοδοξία, όπως οι άλλες μεγάλες θρησκείες, έχει τις ρίζες τις στον ανατολικό κόσμο.

Λέγεται ότι στη βόρειο Σουμάτρα, στην περιοχή Ατζιέχ, ζουν οι πιο φανατικοί μουσουλμάνοι της Ινδονησίας. Εσείς συναντήσατε εμπόδια απ’ αυτούς;

Όχι! Το Ατζιέχ είναι αρκετά μακριά από το Μεντάν. Προς το παρόν δεν αντιμετωπίζουμε κανένα εμπόδιο από αυτούς. Όμως οι προτεσταντικές κοινότητες που βρίσκονται εκεί αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες.

Τα τελευταία χρόνια ο φανατισμός των μουσουλμάνων στη χώρα σας έχει αυξηθεί. Εσείς αντιμετωπίζετε το πρόβλημα αυτό;

Όχι! Στο Μεντάν ζουν διάφορες φυλές, γλώσσες και θρησκείες. Δόξα τω Θεώ όταν έγιναν φασαρίες σε διάφορους τόπους της χώρας για θρησκευτικούς λόγους, η πόλη μας είχε ησυχία. Ίσως επειδή εδώ υπάρχει μια ορθόδοξη κοινότητα που κάθε μέρα προσεύχεται για την ειρήνη.

Από τι είδους ανθρώπους αποτελείται η πρώτη ορθόδοξη κοινότητα του Μεντάν; Ποια η σχέση τους με την Ορθοδοξία;

Η κοινότητα του Μεντάν αποτελείται από απλούς ανθρώπους. Ποια η σχέση της κοινότητας αυτής με την Ορθοδοξία; Αν εννοείτε ότι Ορθοδοξία είναι οι πιστοί, τότε οι σχέσεις μεταξύ τους είναι αδελφικές. Αν εννοείτε ότι Ορθοδοξία είναι η διοικούσα Εκκλησία τότε η κοινότητα αυτή αποτελείται από τέκνα της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, διότι η κοινότητα αυτή ιδρύθηκε με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Χόνγκ Κόνγκ κ. Νικήτα Η Ιερά Μητρόπολη Χόνγκ Κόνγκ ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Από ό, τι πληροφορούμαστε, εκτός από το Μεντάν ιδρύσατε κοινότητες στο Σιδικαλάγια, Σιπαρμπούε και Χαουσάντα-σάντα. Ποια είναι η κατάστασή τους σήμερα και ποιές οι προοπτικές τους;

Ναι είναι αλήθεια. Με την ευλογία του Μητροπολίτη μας, στην Χαουσάντα-σάντα ιδρύθηκε ο ιερός ναός της Αγίας Ευδοκίας. Στο Σιπαρμπούε θα ανεγερθεί ο ιερός ναός της Αναστάσεως του Κυρίου. Στο Μεντάν θα ανεγερθεί ο ιερός ναός του Αγίου Δημητρίου. Εκτός από αυτό στο Μεντάν θα κτίσουμε ένα ορφανοτροφείο που φέρει το όνομα «St. Demetrios’ Children Care Home» και τον Παιδικό Σταθμό της «Αγίας Σοφίας».

Πως αντιμετωπίζετε το θέμα του βαπτίσματος;

Μέχρι τώρα αυτό που κάνουμε εμείς είναι να κατηχηθούν πρώτα οι άνθρωποι και ύστερα να βαπτισθούν. Εγώ πάντα ύστερα από την κατήχηση ρωτάω τον καθένα αν είναι έτοιμος να γίνει ορθόδοξος. Αν πει ότι θα μάθει και άλλα πρέπει να έχει την ευκαιρία να αποφασίσει μόνος του.

Προς το παρόν εσείς είστε ο μοναδικός ιερέας στις τέσσερις αυτές κοινότητες. Υπάρχουν προοπτικές να αποκτήσουν δικούς τους ιερείς;

Επιθυμία μου είναι να υπάρχουν ναοί με τους δικούς τους ιερείς. Παρακαλώ να προσεύχεστε για να μας ευλογήσει ο Θεός να έχουμε άλλες ενορίες μαζί με τους ιερείς τους.

Φαντάζομαι λειτουργείτε σε κάποιο οίκημα όχι σε κανονική εκκλησία. Υπάρχουν προοπτικές για το κτίσιμο ναού και τη λειτουργία του χωρίς εμπόδια;

Ακριβώς, ιδιαίτερα στο Μεντάν! Ο Σεβασμιώτατος μας αγόρασε ένα οικόπεδο περίπου χίλια τετραγωνικά μέτρα, αλλά δεν έχουμε ακόμα την δυνατότητα να κτίσουμε ένα ναό. Γι’ αυτό μέχρι τώρα τελώ όλες τις ιερές ακολουθίες σ’ ένα νοικιασμένο οίκημα

Πως αντιμετωπίζουν οι τοπικές αρχές του Μεντάν την ύπαρξη μιας ορθόδοξης κοινότητας στην περιοχή τους;

Μια φορά, όταν έγραψα την ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε κάποια γνωστή εφημερίδα της περιοχής, έμαθα από τον προτεστάντη υπεύθυνο του Γραφείου Θρησκευμάτων της βόρειας Σουμάτρας, ότι δέχθηκε πολλά τηλεφωνήματα διαμαρτυρίας για την ύπαρξή μας στο Μεντάν! Ευτυχώς στον άνθρωπο αυτό έχω μιλήσει αρκετές φορές για την πίστη μας. Έτσι είπε πως η Ορθοδοξία είναι η πρώτη Εκκλησία του χριστιανισμού.

Συναντήσατε καθόλου εμπόδια από την τοπική αστυνομία; Σκεφθήκατε να ζητήσετε επίσημη αναγνώριση από τις αρχές της Ινδονησίας;

Όχι, δόξα τω Θεώ! Νομίζω ότι η αστυνομία της Ινδονησίας δεν θα μας κάνει κάτι κακό, ούτε σε μας ούτε σε άλλους για θρησκευτικούς λόγους. Ναι, η επιθυμία μου είναι να έχουμε δικό μας τμήμα στο Υπουργείο Θρησκευμάτων της χώρας, όπως έχουν οι Ρωμαιοκαθολικοί και οι Προτεστάντες.

Παρακολουθώντας τη ζωή των κατηχουμένων και βαπτισμένων χριστιανών βλέπετε διαφορά στη συμπεριφορά τους;

Βέβαια! Το κοινό πρόβλημα που συχνά αναφύεται σ’ αυτούς είναι πρόβλημα οικογένειας. Επειδή είναι καινούργιοι στην Ορθοδοξία, σιγά – σιγά τους μαθαίνω να καταλάβουν το πνεύμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Προσπαθώ να τους βοηθήσω να δημιουργήσουν μια ορθόδοξη ατμόσφαιρα στην οικογένειά τους.

Έχετε επαφές με τον ιερομόναχο Δανιήλ Μπαμπάγκ και τις ορθόδοξες κοινότητες της Ιάβας;

Ναι! Από τότε που εγκαταστάθηκα στο Μεντάν πήγα στην Ιάβα δύο φορές και τους είδα από κοντά.

Πως αντιμετωπίζουν οι χριστιανοί σας το θέμα της νοεράς προσευχής;

Τους μαθαίνω να εφαρμόζουν πάντα την νοερά προσευχή όπου βρίσκονται. Μερικοί μου έχουν αναφέρει τα ευεργετικά αποτελέσματα που αισθάνθηκαν εφαρμόζοντάς την.

Έχετε βοηθούς οι οποίοι ασχολούνται με την κατήχηση στις τέσσερις ενορίες που ιδρύσατε;

Στις τρεις κοινότητες υπάρχουν συνεργάτες, όμως στο Σιντικαλάγια αντιμετωπίζω δυσκολίες να βρω τακτικά ευκαιρία να τους δω από κοντά. Ίσως σύντομα να τακτοποιηθεί καλύτερα το ζήτημα.